Ông Zelensky có 'động thái táo bạo' trên chiến trường, một mắt hướng tới cuộc bầu cử tổng thống Mỹ

Hãng tin CNN ngày 28/8 đã đăng bài bình luận về chiến lược của Ukraine trong cuộc xung đột với Nga của tác giả Nick Paton Walsh.

Theo tác giả Walsh, trong cuộc chiến tại Ukraine vài tuần qua có cảm giác như hàng thập kỷ đã trôi qua. Có lẽ đây là thời điểm thay đổi nhanh nhất trong cuộc xung đột kể từ khi bắt đầu, và báo hiệu Kyiv sẽ tung ra mọi thứ mình có để cố gắng mang lại kết quả rõ ràng trước khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ thay đổi số phận của họ, hoặc có thể không.

Kể từ cuộc tấn công bất ngờ vào vùng Kursk của Nga hồi đầu tháng 8, khả năng chịu rủi ro của Ukraine đã tăng vọt. Kiev hôm 27/8 tiết lộ họ đã kiểm soát 100 khu định cư của Nga; trong khi có thông tin rằng lực lượng Ukraine cũng đang cố gắng đột nhập vào khu vực Belgorod của Nga.

Cuộc đột kích hiện đang trở thành một kế hoạch dài hạn hơn, mặc dù Kyiv khẳng định rằng đó là vùng đệm mà họ tìm kiếm, chứ không phải là một cuộc chiếm đóng trả thù.

Đáng chú ý là Điện Kremlin dường như bất lực trong việc ngăn chặn bước tiến của Ukraine, hiện đã diễn ra được ba tuần, mặc dù Nga đã điều động 30.000 quân theo hướng đó, theo đánh giá được đưa ra trong cuộc họp báo thường kỳ của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky hôm 27/8.

Nhưng theo tác giả Walsh, động thái táo bạo này của Ukraine không chỉ mới xảy ra lần đầu.

Trong những tháng qua, Ukraine đã nhắm vào những cơ sở hạ tầng nằm sâu trong lãnh thổ Nga: sân bay, nhà máy lọc dầu, trung tâm đạn dược. Mọi thứ diễn ra hàng ngày. Một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái (UAV) của Ukraine hôm 21/8 dường như đã vươn tới gần Murmansk - trung tâm hải quân phía bắc trên vòng Bắc Cực, nơi nhiều tàu ngầm hạt nhân Nga neo đậu, theo một quan chức địa phương của Nga.

Theo CNN, hôm 28/8, các chuyến bay được cho là đã bị gián đoạn tại thành phố Kazan ở phía đông Moscow, sau một mối đe dọa rõ ràng khác từ UAV. Khói bốc lên không phải là điều hiếm gặp ở các khu vực phía tây và phía nam của Nga ở thời điểm hiện tại.

Trong buổi họp báo, Tổng thống Ukraine cũng tiết lộ rằng, một lực lượng mới khác đã phát huy tác dụng: máy bay chiến đấu F-16 của NATO mới đến, mà ông nói một cách mơ hồ rằng đã đánh chặn tên lửa của Nga trong tuần này.

Theo ông Zelensky, sự thay đổi này trong sức mạnh không quân của Kyiv sẽ được triển khai trong những tháng tới và cản trở lợi thế lâu dài và duy nhất của Nga: quyền kiểm soát bầu trời và khả năng ném bom theo ý muốn.

Ông Zelensky cũng cáo buộc Moscow đã đáp trả các cuộc tấn công vào lãnh thổ và cơ sở hạ tầng của mình bằng cách duy nhất mà họ biết: không kích cơ sở hạ tầng năng lượng, khách sạn và mục tiêu dân sự của Ukraine hết đêm này qua đêm khác; nhưng số người chết tương đối ít và số lượng vũ khí bị đánh chặn thì lớn.

Theo CNN, trong khi Ukraine dường như đang dốc toàn lực vào cuộc chiến, Tổng thống Nga Vladimir Putin có vẻ vẫn đang loay hoay. 

Tuy nhiên, tác giả Walsh nhận định, mục tiêu lớn hơn của Nga vẫn không thay đổi và trong tầm với. Hàng chục nghìn quân Nga đang tiến về trung tâm quân sự Pokrovsk của Ukraine, như họ đã làm kể từ khi Moscow kiểm soát được thị trấn nhỏ Avdiivka ở phía đông vào tháng 2. Mục tiêu, chiến thuật, địa lý, tốc độ... luôn giống nhau, và thường thì thành công.

Canh bạc lớn của ông Zelensky

Theo tác giả bài viết, đây là canh bạc lớn hơn mà ông Zelensky đang đặt cược. Sự sụp đổ của Pokrovsk có thể diễn ra trong vài tuần nữa, theo đánh giá hiện tại về tốc độ tiến quân của Nga và tốc độ sụp đổ của Ukraine về cả vị thế và tinh thần. Trong một kịch bản tích cực nhất cho Kiev, Pokrovsk có thể cầm cự suốt một mùa đông dài khủng khiếp trước khi sụp đổ. Nhưng sự sụp đổ có vẻ như sẽ xảy ra.

Bài viết trên CNN cho biết, sau Pokrovsk, Kiev thực sự không có gì để bảo vệ - không có thị trấn hay vị trí lớn nào - cho tới tận thành phố Dnipro, ở phía bên kia của vùng Zaporizhzhia rộng lớn, cách đó khoảng 2 giờ lái xe. Trừ khi "nước cờ" Kursk khiến Nga phải căng mình quá mức khiến các hành động ở Donetsk bị đình trệ, Kyiv sẽ cần phải củng cố hậu phương phía sau Pokrovsk, hoặc mạo hiểm để Nga tiến nhanh qua vùng đất trống có thể thực sự thay đổi lãnh thổ tương lai của Ukraine.

Theo tác giả Walsh, Tổng thống Ukraine Zelensky có vẻ sẵn sàng chấp nhận rủi ro đó và đã tính toán rằng thiệt hại mà ông có thể gây ra cho uy tín của Tổng thống Nga Putin - bằng cách phá hủy cơ sở hạ tầng dầu khí và các mục tiêu quân sự sâu bên trong nước Nga - là một mục tiêu cần thiết và cấp bách, bất kể ông Putin và những người ủng hộ Tổng thống Nga có vẻ không để ý đến sự xấu hổ này.

Tác giả Walsh nhận định, ít nhất thì điều này cũng mang lại cho Ukraine một "chiến thắng", có thể giải quyết được hai vấn đề cấp bách của Kyiv: ý chí của các đồng minh NATO cung cấp vũ khí cho một chiến dịch đang thất bại và ý chí của những người lính Ukraine chiến đấu trong một cuộc chiến đang ở thế thua. Ông Zelensky đã đánh giá rằng việc mất Pokrovsk có thể là điều không thể tránh khỏi, và là một sự hy sinh mà Ukraine có thể thực hiện để theo đuổi thiệt hại lớn hơn cho biên giới của Nga.

Theo tác giả, mối liên hệ chặt chẽ với nền chính trị Mỹ cũng thể hiện rõ khi Tổng thống Zelensky hôm 27/8 cho biết, ông sẽ trình bày kế hoạch "bí mật" để giành chiến thắng của mình cho Tổng thống Mỹ Joe Biden và các ứng cử viên Kamala Harris và Donald Trump. Đó có khả năng là các cuộc tấn công dữ dội bằng máy bay không người lái, có thể sử dụng cả vũ khí tầm xa do Mỹ cung cấp.

Ông Zelensky đang thách thức 3 nhân vật trên từ chối cơ hội này và cố gắng biến việc trở thành một người theo chủ nghĩa diều hâu với Nga thành một phần trong toan tính bầu cử tại Mỹ vào tháng 11 tới. Điều này có thể phản tác dụng, nhưng có nhiều khả năng dẫn đến một sự đồng thuận thầm lặng và Kyiv sẽ gây ra thiệt hại mà họ có thể gây ra cho Moscow, tác giả Walsh viết.

Tác giả bài viết nhận định, Tổng thống Zelensky đã dự đoán thời điểm của Ukraine là bây giờ, và sau tháng 11, có 50% khả năng ông Trump nếu tái đắc cử Tổng thống Mỹ sẽ áp đặt một nền hòa bình không mấy dễ chịu, hoặc sự gắn kết của NATO sẽ dần bị xói mòn, hoặc ông Zelensky sẽ phải vật lộn để lấp đầy chiến hào của chính mình bằng những người lính Ukraine sẵn sàng chiến đấu. 

Bởi vậy, trong những tuần tới, Tổng thống Ukraine sẵn sàng để những vùng lãnh thổ rộng lớn dễ bị tổn thương, cũng như vượt qua mọi ranh giới đỏ của Nga để theo đuổi một mục tiêu xa hơn.