Nhiệm vụ không tưởng của chính quyền Tổng thống Donald Trump?

Chính quyền Tổng thống Mỹ Trump tuyên bố muốn đạt 90 thỏa thuận thương mại trong vòng 90 ngày nhưng giới chuyên gia nhận định điều này khó khả thi.

Chính quyền ông Donald Trump sắp bước vào giai đoạn nước rút để thực hiện 90 thỏa thuận thương mại song phương trong 90 ngày, khoảng thời gian Mỹ tạm hoãn áp thuế đối ứng với nhiều đối tác.

Thiếu nhân sự

Động thái này nhằm trấn an các thị trường tài chính đang chao đảo vì lo ngại suy thoái và lạm phát tăng cao. Nhưng nhiều chuyên gia cho rằng mục tiêu này gần như là không tưởng do đội ngũ đàm phán mỏng và áp lực thị trường ngày một lớn.

Một trong những ví dụ điển hình là khi ông Maros Sefcovic, Ủy viên thương mại Liên minh châu Âu (EU), thăm Washington vào ngày 14-4 để đàm phán về các mức thuế mới, Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent - người được cho là trưởng đoàn đàm phán - lại vắng mặt do bận công tác tại Argentina.

EU hiện là đối tác thương mại lớn của Mỹ với kim ngạch hai chiều gần 1.000 tỉ USD mỗi năm. Trong khi đó, Argentina chỉ đóng góp 16,3 tỉ USD trong tổng kim ngạch thương mại hàng năm của Mỹ.

Theo các nhà ngoại giao Mỹ, việc nhiều vị trí chủ chốt trong đội ngũ thương mại Mỹ vẫn còn trống khiến tiến trình đàm phán gặp trở ngại.

Ngoài ra, ngay cả các quan chức đương nhiệm cũng đang bị phân tán do phải xử lý nhiều nhiệm vụ khác. Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ (USTR) hiện chỉ có khoảng 200 nhân sự làm việc liên tục với các đối tác nước ngoài và vẫn bị đánh giá là quá tải.

"Không đời nào chúng ta có thể đạt được một thỏa thuận toàn diện với bất kỳ quốc gia nào trong khung thời gian này" - bà Wendy Cutler, người từng đảm nhiệm vị trí nhà đàm phán cấp cao của USTR, nói.

Dù vậy, Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro vẫn tỏ ra lạc quan. Phát biểu trên Fox Business, ông nói: "Chúng tôi sẽ thực hiện 90 thỏa thuận trong 90 ngày. Điều đó hoàn toàn khả thi".

Thiếu thông điệp nhất quán

Bà Cutler nhận định những biến động này sẽ tạo áp lực lớn buộc đội ngũ của ông Donald Trump phải nhanh chóng giành được một số kết quả cụ thể.

Việc Trung Quốc không được miễn trừ khỏi các mức thuế mới và sau đó tung đòn trả đũa càng khiến tình hình thêm căng thẳng.

Bà Cutler cho rằng để đạt được kết quả thực tế, chính quyền Tổng thống Donald Trump sẽ buộc phải ưu tiên một số đối tác và kéo dài thời hạn 90 ngày với các đối tác còn lại.

Các thỏa thuận thương mại trong nhiệm kỳ đầu của ông Donald Trump - như Hiệp định Thương mại Tự do Mỹ - Hàn hay Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA) sửa đổi - đều mất nhiều tháng đến vài năm để hoàn tất. Do đó, kỳ vọng đạt 90 thỏa thuận trong vòng ba tháng bị nhiều chuyên gia đánh giá là quá viển vông.

Ngoài ra, Mỹ cũng chưa tỏ rõ lập trường về các vấn đề thương mại, theo nguồn tin ngoại giao giấu tên. Các cố vấn thương mại hàng đầu của ông Donald Trump dường như mỗi người có quan điểm riêng.

Một nhà ngoại giao giấu tên tiết lộ: "Không có một bản kế hoạch cụ thể nào được trao đổi giữa các bên. Tôi sẽ gọi quá trình này là 'trao đổi' thì đúng hơn, thay vì là 'đàm phán'".

Ông Donald Trump đã khởi động "đồng hồ đếm ngược" 90 ngày trong tuần này khi ra quyết định tạm hoãn áp dụng mức thuế đối ứng mới với nhiều đối tác, sau khi thị trường tài chính lao dốc. Theo ông, khoảng thời gian này sẽ tạo điều kiện để các nước tiến hành đàm phán và đạt được các thỏa thuận song phương với Mỹ.

Việc khôi phục niềm tin của thị trường tài chính cũng là một mục tiêu trọng yếu trong 90 ngày này. Tuần qua, nhà đầu tư đã đồng loạt bán trái phiếu chính phủ Mỹ, khiến lãi suất tăng vọt và đồng USD suy yếu. Giá vàng - tài sản trú ẩn an toàn trong thời kỳ bất ổn - đã lập mức cao kỷ lục.