Người tiêu dùng Trung Quốc hết 'sính' thương hiệu xe ngoại

Các hãng xe nội địa của Trung Quốc đang bán nhiều xe hơn các đối thủ đa quốc gia. Những công ty nước ngoài hiện đã không theo kịp nhu cầu về xe điện và xe thể thao đa dụng (SUV) của người tiêu dùng ở đất nước đông dân nhất thế giới.

• Xe điện Trung Quốc dự báo gây khó cho các thương hiệu xe hơi Nhật Bản
• Trung Quốc trên đường vượt Nhật Bản trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn nhất thế giới

Trong nhiều năm, các hãng xe nước ngoài ở Trung Quốc đã thu hút những khách hàng giàu có và chuộng các thương hiệu xa xỉ như gia đình Ben Cao ở Thượng Hải. Tuy nhiên, hiện giờ, tâm lý sính thương hiệu ngoại của những khách hàng này đã giảm đi đáng kể.

Ben Cao và vợ sở hữu 2 siêu xe thể thao chạy xăng của hãng Porsche (Đức) nhưng cặp đôi hiện dự định bán một chiếc Porsche để mua mẫu xe điện SUV L9 trị giá 70.000 đô la của Li Auto, một hãng xe nội địa.

“Khi ngồi vào xe của Li Auto, cảm giác đầu tiên đến với bạn là sự sang trọng”, Cao, một nhà tư vấn kinh doanh nói.

Sự trỗi dậy nhanh chóng của các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc như Li Auto, BYD, Nio và Xpeng Motors là mối quan tâm chính của các giám đốc điều hành, kỹ sư và nhà thiết kế khi đến Thượng Hải để dự khai mạc cuộc triển lãm ô tô thường niên lớn nhất Trung Quốc vào hôm 18-4.

Trung Quốc là thị trường ô tô lớn nhất thế giới và các hãng xe nội địa đang vượt lên trên các đối thủ cạnh tranh đa quốc gia. Những khách hàng như Ben Cao và các nhà sản xuất xe hơi của Trung Quốc đã đón nhận xe điện nhanh hơn nhiều so với dự báo.

Trung Quốc hiện sản xuất và bán trong và ngoài nước hầu hết xe điện của thế giới. Nước này đã làm chủ toàn bộ chuỗi giá trị của xe điện, tự sản xuất hầu hết tất động cơ điện và tinh chế phần lớn hóa chất được sử dụng cho pin lithium-ion.

Năm 2022, các nhà sản xuất nội địa chiếm hơn 80% xe điện bán ở Trung Quốc. Mùa thu năm ngoái, những nhà sản xuất này cũng vượt qua các hãng xe đa quốc gia về tổng doanh số xe chạy bằng xăng hoặc pin mỗi tháng.

“Thị phần của các hãng xe đa quốc gia tại Trung Quốc có thể sẽ tiếp tục giảm do đà phát triển không ngừng của các nhà sản xuất xe Trung Quốc, đặc biệt là ở phân khúc xe điện”,  Stephen W. Dyer, giám đốc điều hành ở văn phòng Thượng Hải của hãng vấn Alix Partners nhận định.

Ngoại trừ một số trường hợp ngoại lệ như Tesla, được Trung Quốc cho phép xây dựng nhà máy độc lập vào năm 2018 nhờ công nghệ xe điện tiên tiến, Bắc Kinh buộc các hãng xe nước ngoài phải hoạt động thông qua liên doanh với nhà sản xuất ô tô Trung Quốc. Trong bốn thập niên qua, các hãng xe đa quốc gia đã đào tạo một thế hệ kỹ sư ô tô ở Trung Quốc. Nhiều người trong số này hiện làm việc cho các đối thủ nội địa có tính cạnh tranh cao.

Hiện tại, doanh số xe của các liên doanh với hãng xe nước ngoài ở Trung Quốc giảm mạnh do doanh số xe xăng giảm, trong khi lượng xe điện tiêu thụ tăng vọt. Xe điện chiếm gần 25% thị trường ô tô Trung Quốc năm ngoái (so với mức dưới 6% ở Mỹ) và dự kiến ​​sẽ chiếm hơn 1/3 vào cuối năm nay.

Trong năm 2016 và 2017, hãng Ford của Mỹ đã bán được một triệu xe hơi và xe bán tải môi năm ở Trung Quốc. Con số này giảm xuống chỉ còn 400.000 chiếc vào năm ngoái. Hyundai Motor, hãng xe khổng lồ của Hàn Quốc, bán được 1,8 triệu xe ở Trung Quốc vào năm 2016 nhưng vào năm ngoái chỉ bán được 385.000 chiếc.

Doanh số hàng năm của General Motors (GM) của Mỹ, hãng xe từng cạnh tranh với Volkswagen của Đức để giành vị trí dẫn đầu thị trường đông dân nhất thế giới cũng giảm một nửa. Doanh số của GM sẽ còn sa sút hơn hơn nếu không có Wuling, hãng xe nằm trong một liên doanh mà GM có 44% cổ phần. Wuling chuyên sản xuất xe van nhỏ và xe bán tải có giá bán rẻ, từ 4.800 đến 21.800 đô la/chiếc.

Thị phần của của hãng xe nội địa tăng lên 52% trong quí cuối cùng của năm 2022, từ mức 47% của năm trước đó, phần lớn là nhờ doanh số xe điện tăng mạnh. BYD, thương hiệu bán chạy nhất, đang nắm giữ 10,3% thị phần ô tô ở Trung Quốc, tăng mạnh so với 2,1% cách đây 4 năm.

Để vực dậy thị phần, các hãng xe nước ngoài đang tìm cách tung ra nhiều mẫu xe điện hơn. Volkswagen sẽ ra mắt mẫu xe điện ID.7 mới tại cuộc triển lãm ở Thượng Hải. Trong năm nay, GM có kế hoạch giới thiệu bốn mẫu xe điện mới ở các thương hiệu Buick, Cadillac và Chevrolet. Đồng thời, hãng sẽ chuyển đổi hơn một nửa công suất nhà máy tại Trung Quốc sang sản xuất xe điện vào năm 2030.

Các mẫu xe điện của Volkswagen và GM có kiểu dáng thiết kế giống với phiên bản chạy xăng của chúng. Tuy nhiên, người tiêu dùng Trung Quốc lại hướng tới những chiếc xe điện có kiểu dáng bề ngoài và nội thất hào nhoáng nhất.

Ben Cao cho biết, hầu hết kiểu dáng thiết kế của các nhà sản ô tô đa quốc gia không bắt mắt. “Thiết kế của họ, dù đó là hãng xe của Mỹ hay Đức đều thua xa các thương hiệu Trung Quốc”, anh nói.

Ngay cả việc lựa chọn các vị trí trưng bày tại tại các triển lãm ô tô như ở Thượng Hải cũng đã thay đổi. Cho đến vài năm gần đây, các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc cạnh tranh để có vị trí triển lãm gần với các thương hiệu đa quốc gia như Mercedes-Benz, với kỳ vọng rằng khách hàng thích thương hiệu ngoại có thể nhìn thấy xe trưng bày của họ.

Theo Bill Russo, cựu giám đốc điều hành của chi nhánh thương hiệu Chrysler tại Trung Quốc, giờ đây, chính các thương hiệu xe điện Trung Quốc mới là mục tiêu mà các hãng xe khác muốn đứng cạnh trên sàn triển lãm.

“Các công ty Trung Quốc đang có những mẫu xe điện hấp dẫn nhất. Các thương hiệu ô tô nước ngoài không còn ánh hào quang như vậy nữa”, ông nói.

 Theo NY Times