Ngoài chip, những mặt hàng nào dễ 'dính đòn' thuế quan của Mỹ?

Lời đe dọa thuế quan của ông Trump nhắm tới ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ và ý định đáp trả của những nước này gây ra thách thức cho một loạt mặt hàng thông dụng trên thế giới.

Những con chip do Amazon.com sản xuất tại phòng thí nghiệm ở thành phố Austin, bang Texas. (Ảnh: CNBC). 

Cuối tuần trước, Tổng thống Donald Trump đã thông báo áp thuế quan lên ba đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ. Không dừng lại ở đó, ông Trump còn dự định đưa tầm ngắm vào Liên minh châu Âu (EU) và Anh cũng có thể chịu chung số phận.

Vài giờ trước khi các mức thuế quan 25% có hiệu lực, Canada và Mexico đạt được thỏa thuận sơ bộ để lùi thời hạn thêm 30 ngày nữa. Nhưng trước đó cả hai nước đều đe dọa sẽ đã trả bằng cách biện pháp thuế quan hoặc phi thuế quan.

Còn Trung Quốc thì quyết định “ăn miếng, trả miếng” bằng cách áp thuế quan lên tới 15% vào một số mặt hàng nhập khẩu từ Mỹ, hạn chế xuất khẩu một số khoảng sản quan trọng, đồng thời mở cuộc điều tra chống độc quyền vào Google.

Ngoài nước Mỹ và ba nền kinh tế lớn liên quan trực tiếp tới “phát súng” của ông Trump, nhiều ngành và lĩnh vực trên thế giới cũng đang nơm nớp lo sợ trước tác động từ thuế quan.

Dưới đây là những ngành đáng chú ý có nguy cơ chịu thiệt hại từ thuế quan của ông Trump:

Ô tô

Theo CNBC, các hãng xe ô tô và nhà sản xuất linh kiện thuộc nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất khi căng thẳng thương mại leo thang, bởi ô tô là một trong những mặt hàng nhập khẩu lớn của Mỹ.

Ví dụ, hãng xe Volkswagen của Đức sở hữu nhà máy ô tô lớn nhất ở Mexico. Cơ sở này là nơi Volkswagen sản xuất xe cộ để xuất khẩu sang Mỹ. RBC Capital Markets ước tính trong kịch bản xấu nhất, lợi nhuận của Volkswagen có thể giảm 9%.

Stellatis - công ty sở hữu thương hiệu Chrysler và Jeep - cũng hoạt động mạnh ở Mexico và có nguy cơ chứng kiến lợi nhuận sụt giảm 12%.

Thương mại điện tử của Trung Quốc

Morgan Stanley nhận định doanh nghiệp Trung Quốc chịu rủi ro lớn nhất từ thuế quan và những thay đổi tới khả năng tiếp cận thị trường Mỹ. Trong số đó, các nền tảng thương mại trực tuyến có liên kết với Trung Quốc như Temu, Shein và AliExpress chịu ảnh hưởng đặc biệt nặng nề.

Đó là bởi ông Trump đã tạm dừng chính sách miễn thuế thương mại được gọi là “de minimis”, vốn cho phép các nhà xuất khẩu vận chuyển những gói hàng trị giá dưới 800 USD vào Mỹ mà không phải chịu thuế.

Giới chức Mỹ tuyên bố chính sách trên đem lại lợi thế cạnh tranh không công bằng cho các công ty thương mại điện tử Trung Quốc, đồng thời gây ra rủi ro an toàn do những gói hàng giá trị nhỏ không được kiểm tra kỹ lưỡng. Tính riêng trong năm 2024, Mỹ xử lý tới hơn 1,3 tỷ đơn hàng theo diện “de minimis”.

Khi ngoại lệ trên bị hủy bỏ, giá hàng hoá mà các nhà bán lẻ trực tuyến Trung Quốc cung cấp cho người tiêu dùng Mỹ nhiều khả năng sẽ đi lên, khiến nhu cầu đi xuống.

Chip

Các nhà sản xuất chip và thiết bị bán dẫn, từ TSMC của Đài Loan tới ASML của Hà Lan, đều đang chuẩn bị đối phó tác động từ thuế quan. Lý do là chuỗi cung ứng của ngành chip trải dài trên toàn cầu - bao gồm các nhà máy ở Mexico và Trung Quốc. Nhu cầu dành cho chip cũng có nguy cơ suy yếu. 

TSMC chuyên sản xuất chip bán dẫn cho những công ty khác, ví dụ như Apple, Nvidia, AMD, Qualcomm và Intel của Mỹ. Còn ASML là công ty duy nhất trên thế giới chế tạo máy scan EUV mà các nhà sản xuất chip toàn cầu sử dụng để in các thiết kế phức tạp lên chip.  

Bà Susannah Streeter, trưởng bộ phận thị trường và tiền tệ tại Hargreaves Lansdown, chỉ ra: “Các công ty như Nvidia sản xuất chip bằng cách dựa vào những nhà máy nước ngoài tại Trung Quốc và Mexico. Nhiều bộ phận cần thiết khác để xây dựng trung tâm dữ liệu trí tuệ nhân tạo cũng dễ bị tổn thương vì thuế quan, bởi chúng cần được nhập khẩu”.

Hàng tiêu dùng

Người tiêu dùng Mỹ có thể sẽ chứng kiến một loạt mặt hàng gia dụng và giải trí trở nên đắt đỏ hơn, từ đồ nội thất, thiết bị điện tử cho đến quần áo, điện thoại và đồ chơi.

Nếu sau một tháng Mỹ và Canada không đạt được thỏa thuận mới, có khả năng Canada sẽ làm theo lời đe dọa là áp thuế quan trả đũa Mỹ. Khi đó, người tiêu dùng Canada cũng sẽ phải trả giá đắt hơn cho hàng hóa nhập khẩu từ nước láng giềng.

Điều tương tự cũng sẽ xảy ra với người tiêu dùng Trung Quốc nếu Bắc Kinh mở rộng phạm vi áp thuế quan đối với hàng hóa Mỹ trong những ngày tới.

Vật liệu cơ bản và hàng công nghiệp

Các công ty vật liệu cơ bản - khám phá, khai thác và chế biến các sản phẩm bao gồm kim loại, gỗ, thủy tinh, nhựa, than và đá quý - sẽ gặp thách thức do triển vọng toàn cầu suy yếu vì thuế quan. Đây là nhận định của ông Dan Boardman-Weston, CEO công ty quản lý tài sản BRI Wealth Management.

Các nhà phân tích thuộc Scotiabank nhận định Canada là quốc gia chịu hậu quả kinh tế đặc biệt nghiêm trọng trong trường hợp thương chiến nổ ra. Họ nhận xét nền kinh tế và năng suất Canada đang ở mức thấp, nợ nần cao và mức độ đa dạng hóa thương mại thấp. Ngành gỗ xẻ mềm của Canada, vốn đã suy yếu từ trước, chịu rủi ro đặc biệt lớn.