Mỹ chính thức 'ra tay' với tàu Trung Quốc: Áp phí nặng theo từng chuyến, tăng dần đến 2028

Chính quyền Tổng thống Donald Trump vừa công bố kế hoạch áp dụng mức phí mới đối với các tàu do Trung Quốc đóng khi cập cảng Mỹ. Quyết định này nhằm đối phó với sự thống trị ngày càng tăng của Bắc Kinh trong ngành đóng tàu toàn cầu.

Động thái này được đưa ra sau một cuộc điều tra chung giữa hai chính quyền của ông Joe Biden và ông Trump, trong đó kết luận rằng các hành động và chính sách của Trung Quốc là "bất hợp lý" và "gây cản trở" thương mại Mỹ.

Đại diện Thương mại Mỹ, ông Jamieson Greer nhấn mạnh: “Ngành hàng hải là trụ cột của an ninh kinh tế Mỹ và dòng chảy thương mại tự do. Các biện pháp của chính quyền Trump sẽ bắt đầu đảo ngược sự thống trị của Trung Quốc, giải quyết các mối đe dọa đối với chuỗi cung ứng Mỹ và tạo ra nhu cầu về tàu do Mỹ chế tạo”.

Ban đầu, đề xuất chính sách từ thời chính quyền ông Biden yêu cầu thu phí theo từng cảng mà tàu ghé, với mức lên đến 1 triệu USD cho các hãng tàu thuộc sở hữu Trung Quốc (như Cosco) và 1,5 triệu USD cho các hãng tàu không thuộc Trung Quốc nhưng sử dụng tàu Trung Quốc.

Tuy nhiên, sau khi tiếp nhận ý kiến phản hồi trong các phiên điều trần hồi tháng 3 từ các Hiệp hội ngành nghề và bên liên quan, chính sách được điều chỉnh: Phí sẽ được tính một lần cho mỗi chuyến tàu, không tính theo từng cảng như trước. Mức phí sẽ tăng dần theo từng năm, bắt đầu từ năm 2025 đến năm 2028 và sẽ được tính dựa trên kích thước và trọng lượng của tàu.

Biểu phí cụ thể

Tất cả các khoản phí đều dựa trên trọng tải tịnh và sẽ được áp dụng theo lộ trình từ năm 2025 đến 2028.

1. Đối với tàu do Trung Quốc đóng (sở hữu hoặc vận hành bởi Trung Quốc): Mỗi tàu chỉ bị tính tối đa 5 lần/năm

- Từ 17/4/2025: 0 USD mỗi tấn

- Từ 14/10/2025: 50 USD mỗi tấn

- Từ 17/4/2026: 80 USD mỗi tấn

- Từ 17/4/2027: 110 USD mỗi tấn

- Từ 17/4/2028: 140 USD mỗi tấn

2. Đối với hãng tàu không thuộc Trung Quốc nhưng sử dụng tàu Trung Quốc: Áp dụng tối đa 5 lần/năm cho mỗi tàu

- Từ 17/4/2025: 0 USD/container

- Từ 14/10/2025: 18 USD mỗi tấn (khoảng 120 USD/container)

- Từ 17/4/2026: 23 mỗi tấn (153 USD/container)

- Từ 17/4/2027: 28 mỗi tấn (195 USD/container)

- Từ 17/4/2028: 33 mỗi tấn (250 USD/container)

3. Tàu chở ô tô đóng ở nước ngoài:

- Sau 180 ngày: Áp dụng mức phí 150 USD cho mỗi đơn vị xe (Car Equivalent Unit - CEU)

Ngoại lệ và ưu đãi

Chủ sở hữu tàu có thể được miễn phí nếu cung cấp bằng chứng đã đặt mua tàu đóng tại Mỹ, với điều kiện tàu Mỹ có sức chứa tương đương hoặc lớn hơn tàu Trung Quốc bị đánh thuế. Tuy nhiên, nếu không nhận bàn giao trong vòng ba năm, mức phí sẽ được áp dụng ngay lập tức.

Một số ngoại lệ được ghi nhận, bao gồm:

- Tàu rỗng khi cập cảng Mỹ

- Vận chuyển hàng rời như than đá hoặc ngũ cốc

- Giao thương trong nội bộ Great Lakes, vùng Caribbean và các vùng lãnh thổ của Mỹ

Giai đoạn hai: nhắm đến tàu chở khí LNG

Giai đoạn tiếp theo của kế hoạch sẽ bắt đầu sau ba năm, tập trung vào các tàu chở khí hóa lỏng (LNG). Các hạn chế sẽ được áp đặt dần dần trong 22 năm tới, nhằm hạn chế việc vận chuyển LNG bằng tàu nước ngoài.

Nhiều ý kiến cho rằng Mỹ có thể không đủ năng lực để giành chiến thắng trong một “cuộc chiến kinh tế” nếu buộc các hãng vận tải phải rời bỏ tàu do Trung Quốc đóng.

Họ cho rằng việc áp đặt các khoản phí cao sẽ đẩy các doanh nghiệp vận tải vào thế khó, trong khi thực tế cho thấy tàu do Trung Quốc sản xuất đang chiếm ưu thế áp đảo và được dự báo sẽ chiếm tới 98% đội tàu thương mại toàn cầu trong thời gian tới. Điều này đặt ra thách thức lớn cho Mỹ trong việc tìm kiếm các giải pháp thay thế khả thi trong ngắn hạn.

Theo CNBC

>> Ngưng đáp trả thuế quan, Trung Quốc tuyên bố 'đổi chiến thuật' trong thương chiến với Mỹ, hàng loạt 'cái tên' vào tầm ngắm