Vào đầu năm, công ty cho vay crypto đã phá sản, Celsius, thông báo rằng họ sẽ rút số ETH trị giá 1,6 tỷ USD đã được staked on-chain.
Động thái này ngay lập tức làm tắc nghẽn hàng đợi của Ethereum, khiến không staker nào khác có thể thực hiện việc rút tiền.
Đối với hầu hết các nhà đầu tư, việc chờ đợi vài ngày để rút Ether không phải là điều quá quan trọng. Nhưng theo một số nhà phân tích, sự chậm trễ như vậy có thể trở thành vấn đề lớn đối với Lido và stETH, token staking thanh khoản Ether lớn nhất với giá trị lưu hành hơn 23 tỷ USD.
Riyad Carey, nhà phân tích tại công ty nghiên cứu crypto Kaiko, cho biết: “Sự suy giảm thanh khoản của stETH là một vấn đề nghiêm trọng”.
Điều đáng lo ngại là với mức thanh khoản thấp và hàng đợi rút tiền bị tắc nghẽn, stETH, hoạt động như một biên nhận cho các khoản tiền gửi staked Ether, có thể khiến nó bị phá vỡ chốt với Ether một lần nữa, gây ra tình trạng thanh lý hàng loạt trên các giao thức cho vay.
Nhà đầu tư gửi tiền vào Lido | Nguồn: DefiLlama
Mặc dù lần này không gây mất chốt (depeg) nhưng nhiều người lo ngại rằng nếu thị trường tiền điện tử gặp phải đợt sụt giảm đột ngột khác, hàng đợi Ether staking có thể nhanh chóng bị kéo dài khi nhà đầu tư đổ xô unstake Ether của họ và rút tiền.
Lido khẳng định rằng stETH có đủ thanh khoản và có các cơ chế sẵn sàng để ngăn chặn một đợt depeg khác.
Nhưng với việc stETH ngày càng gắn bó với hệ sinh thái DeFi rộng lớn hơn, mối đe dọa từ một cuộc khủng hoảng thanh khoản tiềm ẩn ngày càng trở nên rõ rệt.
Không đủ thanh khoản
Theo dữ liệu từ Dune, thanh khoản stETH của Lido, hiện trị giá khoảng 243 triệu USD trên các sàn giao dịch phi tập trung.
Nguồn: Dune
Trưởng phòng quan hệ công chúng của giao thức Lido, Marin Tvrdić, cho biết trong gần đây rằng, tính thanh khoản của stETH trên các sàn giao dịch tiền điện tử tập trung ở mức từ bảy đến tám con số.
Carey lập luận rằng, tính thanh khoản của stETH hiện tại là không đủ.
Theo nhà phân tích, trong trường hợp hàng đợi thoát của trình xác thực Ethereum bị tắc nghẽn, sẽ không có đủ thanh khoản để hỗ trợ các khoản đòn bẩy trị giá hơn 3 tỷ USD của stETH trên giao thức cho vay DeFi Aave, nếu các vị trí này đột nhiên cần phải giải phóng.
Khi hàng đợi trình xác thực bị tắc, Lido không có cách nào ngay lập tức để chuyển đổi stETH thành Ether. Điều này có nghĩa là các pool giao dịch sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc hoán đổi giữa stETH và Ether để khắc phục tình trạng thiếu hụt.
Nếu stETH bắt đầu phá vỡ chốt và mất cân bằng nhu cầu, nó có thể gây ra đợt thanh lý hàng loạt trên Aave. Carey nói: “Nếu bất kỳ holder stETH lớn nào thiếu kiên nhẫn và bán đi, mọi thứ có thể trở nên tồi tệ”.
Và Carey không phải là người duy nhất lo lắng về vấn đề này.
Ariah Klages-Mundt, nhà đồng sáng lập giao thức stablecoin Gyrscope, cho biết có “khả năng cao” rằng stETH sẽ depeg trong tương lai.
“Đừng quá ngạc nhiên nếu điều đó xảy ra. Khi đầu tư vào lĩnh vực tài chính, mọi người cần phải lập kế hoạch cho những điều như thế này vào một thời điểm nào đó trong tương lai”, Klages-Mundt trong một bài đăng gần đây.
Nhiều nhà lãnh đạo tư tưởng Ethereum khác cũng chia sẻ quan điểm tương tự, mặc dù không phải tất cả đều chỉ ra cụ thể về stETH của Lido.
Tổng vốn hóa của các sản phẩm staking thanh khoản của ETH trên thị trường phái sinh | Nguồn: DefiLlama
Tận dụng stETH trên các thị trường cho vay như Aave là chiến lược DeFi phổ biến để tăng lợi nhuận. Các nhà đầu tư gửi stETH cho Aave và vay Ether, sau đó họ gửi số tiền này đến Lido, nhận thêm stETH.
Việc lặp lại vòng lặp này sẽ làm tăng lợi nhuận staking trên stETH, nhưng cũng có nguy cơ khiến các nhà đầu tư bị thanh lý nếu tài sản thế chấp stETH của họ giảm giá trị so với Ether đã vay.
Thành tích nổi trội
Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng ý rằng mức thanh khoản hiện tại của Lido là điều đáng lo ngại.
Adcv, người đóng góp ẩn danh tại Lido DAO, cho rằng nhận định không có đủ thanh khoản stETH “dựa trên bằng chứng có thể quan sát được on-chain” là “không chính xác”.
Theo Adcv: “StETH có tính thanh khoản cấp tổ chức, cả on và off-chain tại các địa điểm giao dịch chính trên mainnet, AMM layer-2 và các CEX lớn”.
Để chứng minh cho tuyên bố của mình, Adcv đã chỉ ra thành tích mạnh mẽ của Lido trong việc thực hiện các giao dịch mua lại ETH.
Trong số 3 triệu Ether được rút khỏi Lido kể từ khi kích hoạt đợt rút tiền do nâng cấp Shapella vào năm ngoái, chỉ có chưa đến 30.000 ETH phải mất hơn 120 giờ để xử lý.
Mặt khác, Aave tuân theo phán quyết của các nhà cung cấp dịch vụ DAO như Chaos Labs và Gauntlet để đánh giá rủi ro khi cho phép người dùng sử dụng đòn bẩy stETH.
Vào tháng 11, Chaos Labs đã đề xuất rằng, Aave có thể tăng giới hạn nguồn cung cho tiền gửi stETH thêm 1,1 triệu token “mà không gây ra rủi ro đáng kể cho giao thức”.
Khuyến nghị cũng được Gauntlet ủng hộ, đi kèm với lời cảnh báo rằng, tính toán rủi ro của Chaos Lab không bao gồm trường hợp chênh lệch giá quá lớn giữa Ether và stETH.
Biện pháp phòng ngừa
Theo Carey, các vấn đề về thanh khoản của Lido bắt đầu khi nó ngừng cung cấp các ưu đãi token LDO cho các nhà cung cấp thanh khoản pool stETH-ETH của mình trên Curve Finance.
Lido đã ngừng chương trình khuyến khích thanh khoản vì bản nâng cấp Shapella tháng 4/2023 của Ethereum cho phép các nhà đầu tư bắt đầu rút Ether của họ khỏi hợp đồng staking.
Điều này có nghĩa là thay vì phải chỉ dựa vào tính thanh khoản của stETH trên các sàn giao dịch, Lido có thể đổi stETH lấy Ether nếu xảy ra mất cân bằng nguồn cung.
Dữ liệu riêng của Lido cho thấy, kể từ nâng cấp Shapella, tính thanh khoản của stETH trên Curve Finance đã giảm từ khoảng 800 triệu USD xuống còn 274 triệu USD.
Thanh khoản stETH on-chain giảm mạnh kể từ đợt nâng cấp Shapella của Ethereum | Nguồn: Dune
Theo Carey, Lido có thể làm nhiều hơn nữa để củng cố tính thanh khoản.
“Lido nên cân nhắc việc hợp tác với một nhà tạo lập thị trường để giúp tăng tính thanh khoản off-chain. Mặc dù tính thanh khoản off-chain hiện đã được cải thiện, nhưng điều này vẫn là ý tưởng đáng để cân nhắc”.
Có vẻ như Lido đang tìm cách để đảm bảo hơn nữa tính thanh khoản của stETH.
Vào tháng 8/2023, nền tảng phân tích crypto, Glass Markets, đã đề xuất trên diễn đàn nghiên cứu Lido, yêu cầu tài trợ để đánh giá tính thanh khoản của stETH và viết báo cáo nghiên cứu đưa ra cách tốt nhất để giải quyết các khuyến nghị.
Một bài đăng vào tháng 12/2023 từ thành viên của Lido DAO đã xác nhận rằng, Glass Markets, đã được cấp vốn để tiến hành báo cáo nghiên cứu.
Tuy nhiên, hiện Glass Markets và Lido vẫn chưa có bất cứ phản hồi cũng như thông báo nào về nghiên cứu này.
