Kinh tế quí 1 của TPHCM tăng cao nhất trong 6 năm qua

07:07 03/04/2025

Kinh tế Sài Gòn Online

(KTSG Online) - Trong quí 1-2025, kinh tế TPHCM có mức tăng trưởng tốt, tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) ước đạt 457.617 tỉ đồng, tăng 7,51% so với cùng kỳ.

Dù đây là mức tăng cao nhất so với cùng kỳ kể từ năm 2020 đến nay nhưng vẫn còn nhiều tồn tại và thách thức phía trước để đạt được mục tiêu tăng trưởng TPHCM đề ra. Thông tin được nêu ra tại phiên họp của UBND TPHCM về tình hình kinh tế-xã hội thường kỳ quí 1-2025 diễn ra chiều 2-4.

• Tăng trưởng kinh tế 2025: Chờ gió đông!
• TPHCM hướng đến chuyển đổi mô hình kinh tế, cải thiện chất lượng tăng trưởng

Chạy đà trong quí đầu năm khá tốt, có thể duy trì sang quí 2

Báo cáo tại cuộc họp, bà Lê Thị Huỳnh Mai, Giám đốc Sở Tài chính TPHCM, cho biết trong quí đầu 2025, tình hình kinh tế-xã hội của TPHCM đạt nhiều kết quả khả quan, tăng trưởng ở hầu hết các lĩnh vực. Kết quả tăng trưởng 7,51% là mức tăng cao nhất của quí 1 trong nhiều năm trở lại đây.

Mức tăng quí 1 qua các năm. Năm 2020 tăng 0,42%, năm 2021 tăng 4,58%, năm 2022 tăng 1,88%, năm 2023 tăng 0,7%, và năm 2024 tăng 6,54%.

Tăng trưởng đến từ sự khởi sắc ở hầu hết các khu vực. Trong đó, dịch vụ tăng 8,72%, công nghiệp và xây dựng tăng 5,94%, nông lâm thủy sản duy trì tăng nhẹ 0,27%... Điều này phản ánh nền kinh tế thành phố phục hồi rõ nét, nhất là trong lĩnh vực dịch vụ và công nghiệp.

Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đạt khoảng 316.600 tỉ đồng, tăng 14,2%, cho thấy sức mua và nhu cầu tiêu dùng nội địa tiếp tục tăng cao.

Ngành du lịch ghi nhận sự tăng trưởng nổi bật với tổng thu quí 1 đạt hơn 56.600 tỉ đồng, tăng gần 27%. Thành phố đón 1,64 triệu lượt khách quốc tế và 8,57 triệu lượt khách nội địa.

Xuất khẩu hàng hóa đạt khoảng 11,7 tỉ đô la (tăng 5,05%), nhập khẩu khoảng 15,6 tỉ đô la (tăng 15%). Mặc dù nhập khẩu tăng nhanh hơn nhưng nhiều doanh nghiệp đã nhận đủ đơn hàng xuất khẩu đến hết quí 2, thể hiện tín hiệu tích cực cho những tháng tới.

Thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) có nhiều tín hiệu khả quan, đạt hơn 567 triệu đô la, tăng 23,4%.

Nói thêm về kết quả tăng trưởng trên, ông Nguyễn Khắc Hoàng, Chi cục trưởng Chi cục Thống kê TPHCM, cho rằng nếu so với các đầu tàu kinh tế khác như Hà Nội, Cần Thơ hay các tỉnh thuộc khu vực Đông Nam Bộ như Bình Dương, Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu, tăng trưởng GRDP của TPHCM ở mức tốt hơn. Trong đó, khu vực dịch vụ vẫn là động lực tăng trưởng chính của TPHCM và đã tăng khoảng 8,72% trong quí 1.

Ông nhận định, TPHCM đã có bước chạy đà trong quí đầu năm khá tốt và có thể duy trì tăng sang quí 2. Bởi qua khảo sát, 42,5% số doanh nghiệp tham gia dự báo quí này sẽ khả quan hơn. Hiện, nhiều doanh nghiệp đã nhận đủ đơn hàng đến hết quí 2, riêng lĩnh vực dệt may ghi nhận đơn hàng cho cả năm.

Giải ngân đầu tư công vẫn còn "nghẽn"

Mặc dù vậy, trong quí qua cho thấy một số lĩnh vực tăng trưởng còn thấp, chưa bền vững; tình hình hoạt động của doanh nghiệp còn nhiều khó khăn, rút lui khỏi thị trường tăng cao.

Cụ thể theo ông Hoàng, khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 5,94% - cao nhất trong 5 năm qua, nhưng vẫn chưa bứt phá như kỳ vọng do trụ cột công nghiệp chế biến chế tạo còn tăng thấp. Theo khảo sát, các doanh nghiệp chỉ ra những yếu tố gây khó khăn trong quí vừa qua cho thấy nhu cầu thị trường trong nước còn thấp, tính cạnh tranh cao, nhu cầu quốc tế thấp và khó khăn về tài chính.

Doanh nghiệp trong nước vẫn gặp nhiều khó khăn với số doanh nghiệp thành lập giảm gần 40%, trong khi doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động có xu hướng tăng (có hơn 16.900 doanh nghiệp tạm ngưng hoạt động trong quí 1, tăng 10,3% so với cùng kỳ), phản ánh áp lực về thị trường và vốn đối với khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Theo ông Hoàng, hiện cứ 1 doanh nghiệp gia nhập thì có 1,4 đơn vị rời thị trường. Trong khi trước đây, tỷ lệ này là 1:0,6; 1:0,9 hay 1:1. Điều này phản ánh tình hình hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp nhiều khó khăn và môi trường kinh doanh chưa có chuyển biến tích cực.

Về đầu tư công, dù được chú trọng ngay từ đầu năm, tỷ lệ giải ngân vẫn thấp, chỉ đạt 5,4% kế hoạch với hơn 4.556 tỉ đồng được giải ngân trong quí 1. Đây là điểm nghẽn lớn cần khắc phục để phát huy vai trò kích thích tăng trưởng từ đầu tư công.

Thông thường tăng trưởng của thành phố quí sau cao hơn quí trước, nhưng ông Hoàng dự báo tăng trưởng nửa cuối năm nay có thể thấp hơn nửa đầu năm dưới tác động của các chính sách thuế quan của Mỹ và các nước trên thế giới.

Do đó, ông Nguyễn Khắc Hoàng khuyến nghị TPHCM cần có những cú hích, đòn bẩy lớn để tăng tốc trong quí 2 nhằm bù đắp khó khăn của 2 quí cuối năm.

TS. Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, cho rằng tăng trưởng 7,5% trong quí 1 là kết quả tốt của thành phố, nhưng chưa đủ để địa phương đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra đầu năm.

Cụ thể, với kịch bản tăng trưởng 8,5% năm nay, TPHCM cần tăng trưởng quí 1 là 8,38 - 8,54% và duy trì tốc độ từ nay đến cuối năm. Nếu kịch bản tăng 2 con số thì quí 1 phải tăng hơn 10%. Với quy mô GRDP 1,7 triệu tỉ đồng hiện nay, nếu muốn tăng trưởng đột biến trong ngắn hạn, TPHCM cần phải tăng tổng cầu và dồn lực đầu tư.

Trong đó, bên cạnh việc tiếp tục đẩy mạnh giải ngân đầu tư công, ông nhấn mạnh cần thúc đẩy đầu tư tư nhân, thông qua sự dẫn dắt của đầu tư công, cải thiện môi trường kinh doanh, quỹ đất và thủ tục đầu tư.

Mặt khác, tăng trưởng của TPHCM còn gắn rất chặt chẽ với tăng trưởng toàn vùng Đông Nam Bộ, do đó cần tăng cường liên kết vùng để thúc đẩy động lực tăng trưởng. Đồng thời, thành phố cũng cần có giải pháp kết nối cực tăng trưởng phía Đông và phía Nam thành phố, để tối ưu nguồn lực.

Về dài hạn, TS Trương Minh Huy Vũ cho rằng việc phát triển doanh nghiệp khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo vẫn là yếu tố then chốt đối với sự phát triển của TPHCM.

Giải pháp tiếp theo được lãnh đạo Viện Nghiên cứu phát triển thành phố đưa ra là lãnh đạo UBND TPHCM có thể khoán tăng trưởng cho các sở, ngành, địa phương, doanh nghiệp tư nhân.

Trong việc làm các tuyến đường sắt, thành phố cần mời tập đoàn lớn về trao đổi, giao nhiệm vụ cho những tập đoàn này. Cách thức này cần được tiếp cận cho các ngành, nghề, lĩnh vực khác như nhà ở xã hội, cải tạo nhà ven kênh, rạch, đường thủy, đường bộ để hình thành nhiều dự án, huy động nguồn tiền, nguồn lực xã hội để thu hút được hơn 620.000 tỉ đồng trong năm 2025.