Giới đầu tư và các nhà kinh tế đang ngày càng lo ngại về viễn cảnh nền kinh tế Mỹ khó có thể "hạ cánh mềm" nếu Donald Trump chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Những chính sách được Trump đề xuất có thể châm ngòi cho một đợt lạm phát mới, đẩy Fed vào thế khó trong việc điều hành chính sách tiền tệ.
"Chúng ta đang trong giai đoạn hạ cánh mềm (soft landing)", Joseph Stiglitz, nhà kinh tế đoạt giải Nobel và Giáo sư Đại học Columbia, chia sẻ tại hội nghị đầu tư thường niên của Yahoo Finance. "Nhưng điều đó sẽ kết thúc vào ngày 20/01 (ngày ông Trump chính thức nhậm chức Tổng thống Mỹ)".
Joseph Stiglitz
Các chuyên gia nhận định 3 chính sách chủ chốt trong kế hoạch của ông Trump - áp thuế quan cao với hàng nhập khẩu, cắt giảm thuế doanh nghiệp và hạn chế nhập cư - có thể đẩy lạm phát leo thang trở lại. "Rủi ro lớn nhất là một mức thuế quan cao trên diện rộng, điều này có thể ảnh hưởng nặng nề đến tăng trưởng", Jan Hatzius, Chuyên gia kinh tế trưởng tại Goldman Sachs, nhận định trong báo cáo mới nhất.
Đáng chú ý nhất là cam kết áp thuế tối thiểu 10% với mọi đối tác thương mại và mức thuế 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc.
"Điều này sẽ gây lạm phát", ông Stiglitz cảnh báo. "Và sau đó bạn bắt đầu nghĩ về vòng xoáy lạm phát. Giá cả tăng lên. Người lao động sẽ đòi tăng lương. Và rồi bạn bắt đầu nghĩ về việc gì sẽ xảy ra nếu các nước khác trả đũa".
Trước những rủi ro này, thị trường đã điều chỉnh kỳ vọng về việc Fed cắt giảm lãi suất. Theo Công cụ FedWatch của CME, nhà đầu tư hiện dự báo sẽ có ít hơn 3 đợt cắt giảm từ nay đến cuối năm 2025.
Tuy nhiên, nền kinh tế Mỹ vẫn cho thấy sức chống chịu tốt với môi trường lãi suất cao. Doanh số bán lẻ tháng 10 vượt dự báo, GDP tăng trưởng mạnh, tỷ lệ thất nghiệp ổn định quanh 4%, và áp lực lạm phát đã hạ nhiệt đáng kể.
Ngoài ra, vẫn chưa rõ chính sách nào sẽ là ưu tiên khi Trump nhậm chức hoặc liệu ông có hoàn toàn cam kết với những lời hứa đã đưa ra hay không. Trong nhiệm kỳ sắp tới của ông Trump, Đảng Cộng hòa không chỉ giành được Nhà Trắng mà còn duy trì quyền kiểm soát Hạ viện và Thượng viện.
"Chiến thắng áp đảo của Đảng Cộng hòa trong các cuộc bầu cử có khả năng mang lại những thay đổi chính sách mang tính cách mạng", nhóm kinh tế Mỹ của Bank of America nhận định trong một báo cáo cho khách hàng vào ngày 15/11.
"Có những kịch bản hợp lý trong đó tăng trưởng có thể vượt 3%, hoặc nền kinh tế có thể rơi vào suy thoái", nhóm cho biết. "Khi chương trình nghị sự chính sách trở nên rõ ràng hơn vào năm tới, chúng tôi sẽ linh hoạt trong việc điều chỉnh dự báo khi cần thiết".
