Giấc mơ 5 năm của Uber: Chỉ mong làm xe tự hành mà không cần 'đốt' tiền mặt, bắt tay với cả đối thủ để cùng sống sót

Uber đang hy vọng có thể triển khai taxi không người lái một lần nữa mà không cần tốn quá nhiều tiền.

Vào năm 2020, Uber đứng trước ngã ba đường: Công ty đặt cược tốn kém vào taxi robot, song dự án lại vướng phải nhiều vấn đề pháp lý và đốt quá nhiều tiền mặt. Hãng đã quyết định chuyển nhượng mảng dịch vụ này cho một công ty khởi nghiệp khác.

Tuy nhiên, 5 năm sau, tương lai của Uber dường như gắn liền với xe tự hành hơn bao giờ hết. Hiện công ty đang hy vọng có thể triển khai taxi không người lái một lần nữa mà không cần tốn quá nhiều tiền.

Những tháng gần đây, Uber tăng gấp đôi chiến lược nền tảng, hợp tác với các công ty taxi robot như Waymo để cải thiện độ nhận diện. Tại Phoenix, hành khách có thể đặt xe Waymo thông qua ứng dụng Uber và tại Austin, Texas, taxi robot của Waymo sẽ sớm được gắn logo Uber. Gã khổng lồ gọi xe này hiện có 15 quan hệ đối tác về xe tự hành, từ Waymo đến các công ty quốc tế như WeRide và các dịch vụ giao đồ ăn tự hành như Avride.

Tuy nhiên, những đối tác đó cũng là đối thủ cạnh tranh. Vào tháng 12, khi Waymo tuyên bố sẽ mở rộng sang Miami mà không cần hợp tác với Uber, cổ phiếu Uber ngay lập tức giảm 9%. Tháng trước, Waymo cũng tiếp tục thông báo sẽ thử nghiệm xe của mình tại 10 thành phố mới trong năm 2025.

Đối với Uber, câu hỏi đặt ra là liệu hãng sẽ tiếp tục hay bị lấn át bởi sự mở rộng của xe taxi không người lái. “Không ai chắc chắn chính xác công nghệ nào sẽ chiến thắng”, Tom White, một nhà phân tích nghiên cứu cấp cao của công ty tài chính D.A. Davidson cho biết.

Vào sáng thứ Tư, Uber cho biết trong quý gần đây nhất, tổng lượng đặt xe, một thước đo quan trọng về hoạt động kinh doanh của công ty, đã tăng 18% so với cùng kỳ năm trước, cao hơn kỳ vọng của các nhà đầu tư Phố Wall. Doanh thu của Uber cũng tăng 20% lên 12 tỷ USD.

Trong những năm 2010, sự cường điệu xung quanh xe tự hành “có lẽ đã vượt xa công nghệ”, Andrew Macdonald, phó chủ tịch cấp cao về phương tiện của Uber, cho biết trong một cuộc phỏng vấn. “Bây giờ thì mọi chuyện bắt đầu đảo ngược”.

Thật khó để biết liệu Waymo có cắt giảm hoạt động kinh doanh với Uber hay không, bao gồm cả ở các thành phố như San Francisco, nơi xe của hãng này được cho là lựa chọn giao thông chính thống. Trong khi đó, Lyft, đối thủ hàng đầu của Uber, cũng đang thực hiện một cách tiếp cận tương tự đối với taxi robot khi công bố 3 quan hệ đối tác tự hành của riêng mình kể từ tháng 11.

Giá trị của taxi robot đối với Uber và Lyft rất rõ ràng: Nhân công là một trong những chi phí lớn nhất của họ. Các công ty cũng hình dung ra một tương lai khi mọi người mua taxi robot để sử dụng làm phương tiện cá nhân và, ngoài giờ làm việc, cho thuê chúng để phục vụ các mạng lưới gọi xe, Jeremy Bird, giám đốc trải nghiệm tài xế của Lyft cho biết.

Tuy nhiên hiện tại, taxi robot tốn kém và cần một lượng vốn khổng lồ để phát triển. Sau khi General Motors, chủ sở hữu của Cruise, rút lui khỏi cuộc đua taxi robot vào tháng 12, câu lạc bộ các công ty tài trợ cho cuộc đua tự động hóa về cơ bản đã thu hẹp lại chỉ còn Alphabet và Amazon.

Tại Phoenix, hành khách có thể đặt xe Waymo thông qua ứng dụng của Uber, một thỏa thuận sẽ sớm có tại Atlanta và Austin. Tại hai thành phố đó, Uber cũng sẽ cung cấp các dịch vụ quản lý đội xe như vệ sinh và sạc. Theo ước tính của các nhà phân tích, công ty sẽ lấy một phần doanh thu từ mỗi chuyến đi, có thể từ 10 đến 20%. Việc tăng nguồn cung xe trên các ứng dụng Uber và Lyft giúp rút ngắn thời gian chờ đợi và giảm chi phí.

Melissa Covarrubias, một luật sư ở Phoenix, hiện chỉ sử dụng Waymo làm tùy chọn gọi xe bởi cảm thấy an toàn và thoải mái hơn sau những trải nghiệm tiêu cực với tài xế Uber và Lyft.

“Và nội thất của Waymo rất đẹp và sang trọng. Bạn có thể tự chọn nhạc của mình”, cô nói thêm.

Sean Campbell, cũng là một luật sư ở Phoenix, cho biết Waymo đã trở thành lựa chọn gọi xe cho khoảng 35% thời gian, đặc biệt khi đi làm. Anh sẽ chỉ sử dụng Lyft để đến các sự kiện như trận đấu thể thao hoặc buổi hòa nhạc.

Mối quan hệ của Uber với Google, trước khi Waymo được tách ra, đã có khởi đầu đầy sóng gió. Năm 2016, Anthony Levandowski, một kỹ sư hàng đầu của Google, đã rời công ty và sau đó trở thành giám đốc điều hành tại Uber. Năm 2020, ông bị kết tội đánh cắp bí mật thương mại của Google, cùng với các tranh chấp pháp lý khác giữa hai công ty.

Để trả lời các câu hỏi về quan hệ đối tác với Uber, phát ngôn viên của Waymo đã đưa ra một tuyên bố từ bài đăng trên blog của công ty thông báo về việc mở rộng sang Atlanta và Austin. Các cuộc họp báo cáo thu nhập của Uber trở thành diễn đàn thường xuyên để các nhà phân tích đặt ra cho ông Khosrowshahi nhiều câu hỏi về chiến lược tự động hoá.

“Trong khi hầu hết các nhà phân tích tin rằng công ty đang đi đúng hướng với các quan hệ đối tác, taxi robot lại là một "rủi ro hoặc cơ hội lớn cho Uber”, Nikhil Devnani, một nhà phân tích tại Bernstein cho biết. “Tôi nghĩ thị trường vẫn đang cố gắng tìm ra kết quả”.

Được biết kể từ khi thành lập, Uber khởi xướng thành công một cuộc cách mạng phương tiện và lan truyền mô hình kinh doanh mang tính đột phá; sau cùng trở thành một trong những công ty công nghệ tư nhân giá trị nhất thế giới. Từ 45 triệu vào cuối năm 2016, số lượng người dùng hoạt động hàng tháng của Uber trên toàn thế giới đã tăng gấp 3 lần lên hơn 150 triệu vào giữa năm 2024.

Vào ngày 7/2/2024, Uber lần đầu tiên ghi nhận lợi nhuận. Đây được coi là cột mốc quan trọng đối với công ty cung cấp dịch vụ gọi xe và đồ ăn nhanh có trụ sở tại San Francisco, vốn nổi tiếng "chảy máu" tiền mặt trong quá trình tăng trưởng bằng mọi giá. Nói cách khác, "đứa trẻ" điển hình cho sự gián đoạn ở Thung lũng Silicon dường như đã trưởng thành.

Theo: The New York Times, WSJ