Tập đoàn bất động sản Trung Quốc Evergrande vừa bị cáo buộc gian lận 78 tỷ USD, là vụ gian lận kế toán lớn nhất trong lịch sử.
Mới đây, Cơ quan quản lý chứng khoán Trung Quốc (CSRC) cho thấy tập đoàn bất động sản Evergrande của tỷ phú Hứa Gia Ấn đã thổi phồng doanh thu hơn 78 tỷ USD trong giai đoạn 2019-2020, qua đó dẫn đến vụ phá sản hiện nay.
Ông Hứa Gia Ấn chỉ đạo gian lận?
Công ty bất động sản chủ chốt Hengda thuộc Evergrande đã khai khống doanh thu năm 2019 thêm khoảng 214 tỷ Nhân dân tệ, tương đương 29.7 tỷ USD và chiếm một nửa tổng doanh thu, bằng cách ghi nhận doanh thu chưa kết toán.
Năm 2020, hãng này tiếp tục khai khống 350 tỷ Nhân dân tệ khác, tương đương 79% tổng doanh thu cả năm. Theo CSRC, hãng Hengda còn phóng đại lợi nhuận 63% và 87% tương ứng cho năm 2019-2020.
Hengda cũng bị cáo buộc gian lận phát hành tổng cộng 20.8 tỷ Nhân dân tệ trái phiếu bằng cách sử dụng những số liệu này trong hoạt động tiếp thị.
Ông Hứa Gia Ấn, người sáng lập và cựu Chủ tịch Evergrande
CSRC đổ lỗi phần lớn cho ông Hứa Gia Ấn, người sáng lập và cựu Chủ tịch. Ông Hứa bị cáo buộc đã chỉ đạo các nhân viên khác “thổi phồng sai sự thật” kết quả hàng năm của Hengda trong hai năm đó.
Cơ quan quản lý cho biết với tư cách là người giám sát phụ trách, ông Hứa đã sử dụng những biện pháp đặc biệt “nghiêm trọng”. Các giám đốc điều hành khác bị trừng phạt bao gồm cựu phó chủ tịch Hengda Real Estate và cựu giám đốc tài chính của công ty này.
Sau các cáo buộc này, CSRC đã áp mức phạt 4.18 tỷ Nhân dân tệ (581 triệu USD) với Hengda.
Còn ông Hứa Gia Ấn bị phạt 47 triệu Nhân dân tệ vì làm sai lệch kết quả và các cáo buộc vi phạm khác, đồng thời bị cấm tham gia các hoạt động thị trường vốn suốt đời. Các cựu giám đốc điều hành khác Xia Haijun và Pan Darong cũng nằm trong số những người bị phạt tiền và cấm tham gia vào thị trường vốn.
“Án phạt của CSRC có thể là lời cảnh báo với những người chủ doanh nghiệp bất động sản đã vỡ nợ, rằng nếu không hợp tác với các cơ quan chức trách về tái cấu trúc nợ, họ sẽ đối mặt với hậu quả nghiêm trọng”, Zerlina Zeng, Chuyên viên phân tích tín dụng cấp cao tại Creditsights, chia sẻ.
Vụ gian lận của Evergrande vượt xa quy mô vụ gian lận của Luckin Coffee và Enron, từ đó hủy hoại danh tiếng của những bên từng kiểm toán và giám sát tập đoàn bất động sản này.
Quy mô của các vụ gian lận kế toán trên thế giới
Giới chuyên gia cho rằng động thái của CSRC có thể dọn đường cho các cáo buộc nghiêm trọng hơn với ông Hứa. “Mức độ gian lận thật khủng khiếp”, Brock Silvers, Giám đốc điều hành tại công ty vốn tư nhân Kaiyuan Capital, chia sẻ. “Ông Hứa có thể bị cáo buộc dân sự và cáo buộc hình sự ngay khi Evergrande bị yêu cầu thanh lý tài sản”.
Kể từ tháng 9/2023, ông Hứa Gia Ấn đã bị cảnh sát kiểm soát và bị áp dụng các biện pháp quản chế bắt buộc do nghi ngờ có hành vi phạm tội. Hiện không ai biết tỷ phú Hứa đang ở đâu dù chưa có cáo buộc hình sự nào được đưa ra với nhà sáng lập này.
Đòn giáng với ông trùm bất động sản
Các cáo buộc trên là đòn giáng mới nhất với ông Hứa Gia Ấn, người từng là một trong những ông trùm giàu nhất châu Á, người sở hữu một đế chế rộng lớn từ bất động sản đến xe điện.
Evergrande từng là hãng bất động sản lớn nhất Trung Quốc nhưng đã phải gánh khoản nợ khổng lồ do chiến lược tích cực vay vốn mở rộng dự án. Thế nhưng đế chế của tỷ phú Hứa Gia Ấn đã tan rã khi các cơ quan quản lý siết chặt thị trường tín dụng bất động sản, trong khi kinh tế giảm tốc và đại dịch Covid-19 làm giảm doanh số bán hàng, qua đó khiến dòng tiền của hãng bị bóp nghẹt. Tập đoàn này vừa nhận lệnh thanh lý tài sản từ tòa án Hồng Kông trong tháng 1/2024.
Cựu chủ tịch Evergrande từng là người giàu thứ 2 Châu Á với tổng tài sản lên đến 42 tỷ USD năm 2017. Thế nhưng thời hoàng kim nhanh chóng trôi qua với số tài sản chỉ còn khoảng 1 tỷ USD năm 2021 khi Evergrande vỡ nợ. Cổ phiếu của hãng đã giảm mạnh và cuối cùng bị đình chỉ giao dịch.
