Một số công ty Mỹ và Đông Nam Á đang đẩy nhanh các chuyến hàng xuyên Thái Bình Dương sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump hoãn áp thuế đối ứng đối với các đối tác thương mại trong vòng 90 ngày.
Xe ô tô tại cảng Long Beach, California (Mỹ). (Ảnh: AFP/TTXVN).
Các doanh nghiệp khác ở các quốc gia ASEAN kỳ vọng lượng đơn đặt hàng sẽ tăng đột biến và các hãng vận chuyển dự đoán giá cước vận chuyển container sẽ tăng.
Tuy nhiên, các giám đốc điều hành và nhà phân tích cho biết sự gia tăng hoạt động này sẽ không kéo dài, do hoạt động thương mại chậm lại sau khi thời hạn 3 tháng kết thúc hoặc do sự không chắc chắn về lợi nhuận chính sách của Mỹ.
Các quốc gia Đông Nam Á phải đối mặt với một số mức thuế quan đối ứng cao nhất theo cuộc cải tổ toàn diện chính sách thương mại của ông Trump và do đó có động lực đáng kể để đẩy nhanh xuất khẩu. Tổng thống Mỹ công bố mức thuế 49% đối với Campuchia, 46% đối với Việt Nam, 44% đối với Myanmar, 36% đối với Thái Lan và 32% đối với Indonesia.
Ông Jeroen Herms, chủ sở hữu BSK Fashion, một nhà sản xuất túi xách tại Myanmar có khách hàng bao gồm Armani, Boss và Zara, cho biết các đơn đặt hàng đã bị tạm dừng khi mức thuế quan cao được công bố, song đã được nối lại khi ông Trump thay đổi chính sách vào ngày 9/4.
Trao đổi với Nikkei Asia, ông Herms cho biết: “Chúng tôi cần phải đẩy nhanh tiến độ, những gì chưa hoàn thành, chúng tôi cần phải hoàn thành nhanh chóng để tránh mức thuế quan cao. Chúng tôi thậm chí còn nhận được một vài đơn đặt hàng mới để đẩy nhanh tiến độ và sản xuất tại nhà máy Myanmar của chúng tôi”.
Theo ông Ang Andri Pribadi, Phó Chủ tịch của Selamat Sempurna, nhà sản xuất phụ tùng ô tô Indonesia này sẽ “tăng tốc các chuyến hàng đến Mỹ trong thời gian trì hoãn 90 ngày áp dụng thuế quan”.
Ông Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự của Hiệp hội xuất khẩu gạo Thái Lan và là một nhà xuất khẩu gạo, chia sẻ với Nikkei Asia: “Chúng tôi hy vọng khách hàng Mỹ sẽ đặt hàng trong vài tuần tới để đảm bảo nguồn cung trước khi thuế quan tăng sau 90 ngày”.
Một số công ty có trụ sở tại Mỹ cũng rất mong muốn nhận được hàng hóa nhanh nhất có thể. Ông Patrick Soong, người sáng lập Alliance Trading Group, công ty hỗ trợ tìm nguồn cung cấp túi xách và vali cho các công ty Mỹ cho biết, các công ty đang tận dụng thời gian tạm dừng 90 ngày.
Theo ông, “bất kỳ đơn đặt hàng nào từ Thái Lan và Việt Nam mà chúng tôi hiện có đều đã được đẩy nhanh”, đồng thời nói thêm rằng lệnh hoãn này đã cho họ thêm thời gian để lên kế hoạch nhưng “thời gian quá ngắn nên không có gì là chắc chắn”.
Trong khi đó, một số doanh nghiệp khác cho biết họ đã được yêu cầu đẩy nhanh việc giao hàng nhưng không thể thực hiện được.
Cô Rani Mayasari, chủ sở hữu của Java Halu Coffee, một công ty sản xuất và xuất khẩu cà phê của Indonesia cho biết, người mua ở Mỹ “đã yêu cầu chúng tôi đẩy nhanh quá trình vận chuyển, nhưng cà phê đặc sản của chúng tôi khác biệt đáng kể so với các sản phẩm thương mại. Do mùa thu hoạch chỉ mới kết thúc gần đây nên chúng tôi chỉ có thể bắt đầu giao hàng trong vòng hai đến ba tháng tới”.
Các nhà vận chuyển cũng lạc quan như nhau về ba tháng tới.
Ông Peter Sand, nhà phân tích trưởng tại nền tảng phân tích giá cước vận tải Xeneta cho rằng: “Những nhà vận chuyển có cơ hội đẩy nhanh hàng nhập khẩu ra khỏi các quốc gia không phải Trung Quốc sẽ làm như vậy vì tình hình vẫn còn rất khó lường”. Theo ông, có nhiều khả năng mức thuế quan cao hơn sẽ có hiệu lực sau 90 ngày nữa.
Các chuyên gia thương mại cũng dự đoán rằng các công ty sẽ đưa hàng hóa của mình vào các khu thương mại tự do (FTZ) để tránh đợt tăng thuế dự kiến.
“Việc đưa hàng vào FTZ để có thể giữ mức thuế ở 10% là điều hợp lý,” ông Scott Taylor, luật sư thương mại tại Sandler, Travis & Rosenberg, cho biết. “Bạn có thể tích trữ lại nguồn cung với mức thuế hiện tại, thay vì phải chịu mức cao hơn sau này”.
Lượng hàng nhập khẩu vào Mỹ đã tăng cao kể từ mùa Hè năm ngoái, khi hàng hóa được chuyển đến trước nhằm tránh các cuộc đình công tại các cảng ở bờ Đông và vịnh Mexico.
Việc dự đoán các mức thuế sẽ tăng sau cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11/2024 cũng khiến lượng hàng hóa dồn về tăng mạnh, tuy nhiên các hãng vận chuyển cho biết các đơn hàng xuyên Thái Bình Dương đã chững lại do sự bất ổn gần đây.
Công ty tư vấn vận chuyển Drewry phát hiện rằng các hãng vận tải đã hủy hơn 40 chuyến đi từ châu Á đến Bờ Tây Bắc Mỹ mỗi tháng vào tháng 3 và tháng 4.
Sự vội vã này dự kiến chỉ là tạm thời vì các chuyên gia cho rằng chính sách thương mại khó lường của ông Trump sẽ ảnh hưởng đến tăng trưởng toàn cầu và dẫn đến chi phí bổ sung. Các nhà kinh tế đã cắt giảm dự báo tăng trưởng của Mỹ và dự đoán sự suy thoái chung sẽ ảnh hưởng đến tiêu dùng.
Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia và Hackett Associates cho biết họ dự kiến lượng nhập khẩu trong nửa cuối năm 2025 sẽ giảm ít nhất 20% so với cùng kỳ năm trước nếu tỷ giá hối đoái vẫn cao hơn 10%.
