Doanh nghiệp đào vàng lớn nhất Việt Nam đang làm ăn ra sao?

Trong bối cảnh giá vàng liên tục lập đỉnh mới, doanh nghiệp đào vàng lớn nhất Việt Nam cũng ghi nhận doanh thu lớn từ hoạt động khai thác. Tuy nhiên, có doanh nghiệp lại ghi nhận doanh thu bằng 0 vì giấy phép khai thác vàng hết hạn.

Lợi nhuận nghìn tỷ trước thuế

Việt Nam có một số doanh nghiệp khai thác vàng có công suất lớn, trong đó có Tổng Công ty Khoáng sản TKV - Vimico (KSV). Năm 2024, Vimico ghi nhận doanh thu hợp nhất 13.277 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 1.566 tỷ đồng. Doanh nghiệp nộp ngân sách gần 1.700 tỷ đồng, tạo ra công ăn việc làm cho hơn 5.000 lao động, với thu nhập bình quân 16,5 triệu đồng/người/tháng.

Các dây chuyền công nghệ khai thác, tuyển khoáng, luyện kim quặng đồng, thiếc, kẽm, tinh quặng sắt... hoạt động tương đối ổn định, đảm bảo các chỉ tiêu công nghệ. Công ty sản xuất được hơn 73.740 tấn quặng đồng (25% Cu), 30.079 tấn đồng cathode (99,95% Cu), 205.167 tấn quặng sắt, gần 9.160 tấn kẽm thỏi, 845kg vàng, 2.113kg bạc...

Vimico là công ty con của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin). Hoạt động chính trong lĩnh vực khai thác khoáng sản như vàng, bạc, kẽm, đồng, nhôm... Vimico còn đang quản lý và khai thác mỏ Đông Pao - mỏ đất hiếm có trữ lượng lớn nhất cả nước.

Theo giải trình của Vimico, kết quả kinh doanh khả quan năm 2024 đến từ việc giá bán bình quân các sản phẩm chính của công ty mẹ tăng cao so với năm 2023. Cụ thể, giá bán đồng tấm là 230 triệu đồng/tấn, tăng 32 triệu đồng/tấn; giá bán vàng là 1.797 triệu đồng/kg, tăng 449 triệu đồng/kg; giá bán bạc là 17,9 triệu đồng/kg, tăng 4 triệu đồng/kg...

Năm nay, Vimico đặt mục tiêu kinh doanh với doanh thu gần 12.620 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 1.000 tỷ đồng. Thu nhập bình quân đầu người cũng dự kiến giảm còn 15,5 triệu đồng/người/tháng.

Công ty dự kiến sản xuất 60.716 tấn quặng đồng, 30.000 tấn đồng cathode, 173.681 tấn quặng sắt, 806kg vàng, 2.751 kg bạc...

Vimico đặt mục tiêu khép lại kế hoạch 5 năm (giai đoạn 2021 - 2025) với tổng doanh thu hợp nhất 55.117 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế hơn 4.190 tỷ đồng. Công ty cũng định hướng nhiệm vụ cho giai đoạn 2026 - 2030 với tổng doanh thu 65.815 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 3.626 tỷ đồng. Giữa lúc giá vàng leo thang, công ty lên kế hoạch sản xuất tổng cộng hơn 4.680kg vàng.

Như vậy, bình quân mỗi năm lượng vàng sản xuất của Vimico vào khoảng hơn 900 kg. Với sản lượng hiện tại, nhiều khả năng Vimico hiện là doanh nghiệp khai thác và sản xuất vàng lớn nhất Việt Nam.

Tuy vậy căn cứ vào sản lượng các sản phẩm chủ chốt thì hiện đồng mới là nguồn thu chính của Vimico, ước tính chiếm khoảng 50-60% tổng doanh thu. Đứng thứ 2 là quặng sắt chiếm từ 15-20% và vàng chiếm khoảng 10-15% doanh thu.

Doanh thu bằng 0

Khác với Vimico, mặc dù Công ty CP Vàng Lào Cai (GLC) cũng là doanh nghiệp khai thác vàng được biết đến nhiều tại Việt Nam nhưng doanh nghiệp này gặp khó khăn trong hoạt động kinh doanh và chứng kiến sự thay đổi trong dàn lãnh đạo cấp cao. Từ năm 2020 - 2023, GLC liên tục ghi nhận doanh thu 0 đồng.

Vàng Lào Cai khai thác, tuyển và luyện vàng gốc mỏ vàng Minh Lương, Văn Bàn, Lào Cai. Doanh nghiệp được phép khai thác tinh quặng vàng và toàn bộ lượng khai thác được bán cho Tổng Công ty Khoáng sản TKV để sản xuất vàng tiêu thụ trên thị trường.

Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, doanh thu của GLC bằng 0 do giấy phép khai thác vàng hết hạn từ tháng 4/2019 nên công ty đã tạm dừng khai thác.

Tới cuối năm 2023, GLC vẫn trong quá trình xin giấy phép khai thác mỏ nhưng chưa được chấp thuận. Nợ ngắn hạn vượt quá tài sản ngắn hạn hơn 22 tỷ đồng, lỗ lũy kế hơn 113 tỷ đồng.

Theo báo cáo, GLC có trữ lượng địa chất 92.670 tấn quặng, trữ lượng khai thác 89.702 tấn quặng vàng, công suất được phép khai thác là 22.000 tấn (năm 2016), 28.000 tấn (năm 2017-2018), 11.702 tấn (năm 2019); thời hạn giấy phép khai thác tới 26/4/2019.

Gần đây, GLC tập trung nguồn lực để tiếp tục hoàn thành thủ tục pháp lý để xin gia hạn Giấy chứng nhận đầu tư và Giấy phép khai thác. Điều này khiến chi phí hoạt động liên tục tăng trong khi nguồn thu do hoạt động sản xuất kinh doanh mang lại gần như bằng 0.