Điện hạt nhân Ninh Thuận: Đề xuất chỉ định thầu xây dựng nhà máy chính

Việc áp dụng chỉ định thầu gói thầu chìa khóa trao tay là hợp lý để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Tuy nhiên, hình thức này có thể dẫn đến hạn chế cạnh tranh, nguy cơ lợi ích nhóm và thiếu minh bạch trong quá trình thực hiện”, cơ quan thẩm tra nêu rõ.

Chỉ định thầu rút gọn với các gói thầu tư vấn quan trọng

Tiếp tục chương trình Kỳ họp bất thường lần thứ 9, sáng 14/2, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ trình Quốc hội tờ trình về các cơ chế, chính sách đặc thù đầu tư xây dựng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận.

Bộ trưởng nêu rõ, Kỳ họp thứ 8, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết cho phép tiếp tục thực hiện chủ trương đầu tư Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Thực hiện các chủ trương trên, Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành khẩn trương triển khai thực hiện các công việc cần thiết nhằm sớm đưa dự án vào vận hành trong năm 2030 - 2031.

Theo ông Diên, do đây là dự án đặc biệt quan trọng, có công nghệ phức tạp, chỉ một số ít quốc gia sở hữu; nhu cầu vốn đầu tư rất lớn và lần đầu tiên được đầu tư xây dựng tại nước ta nên rất cần có các cơ chế, chính sách đặc thù, đủ mạnh để đẩy nhanh tiến độ, rút ngắn thời gian thực hiện.

Về lựa chọn chủ đầu tư và nhà thầu, Thủ tướng Chính phủ sẽ giao chủ đầu tư thực hiện các dự án; áp dụng hình thức hợp đồng chìa khóa trao tay và chỉ định thầu đối với gói thầu chìa khóa trao tay xây dựng nhà máy chính với nhà thầu trong Thỏa thuận hoặc Hiệp định liên Chính phủ; áp dụng hình thức chỉ định thầu/chỉ định thầu rút gọn đối với các gói thầu tư vấn quan trọng để lập, thẩm tra, thẩm định, trợ giúp chủ đầu tư quản lý, thực hiện dự án…

Về phương án tài chính và thu xếp vốn thực hiện dự án, chủ đầu tư được sử dụng nguồn vốn vay từ trái phiếu Chính phủ, doanh nghiệp và một số cơ chế khác để có đủ vốn đối ứng thực hiện dự án; bố trí nguồn vốn ngân sách Nhà nước để thực hiện dự án di dân, tái định cư.

Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đề xuất cơ chế, chính sách cho tỉnh Ninh Thuận để thực hiện dự án đền bù, tái định cư nhà máy điện hạt nhân; phát triển cơ sở hạ tầng phục vụ xây dựng điện hạt nhân; đảm bảo cung cấp vật liệu cho xây dựng dự án; đảm bảo an sinh xã hội cho nhân dân vùng dự án...

Quy định rõ ràng về điều kiện áp dụng

Qua thẩm tra, Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH-CN&MT) thống nhất với sự cần thiết phải ban hành một số cơ chế, chính sách đặc thù để đẩy nhanh tiến độ xây dựng nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.

Tuy nhiên, tờ trình của Chính phủ chưa nêu bật cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn đối với sự cần thiết, tính cấp bách ban hành các cơ chế, chính sách. Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ chỉ đạo làm rõ nội dung này.

"Việc áp dụng chỉ định thầu gói thầu chìa khóa trao tay là hợp lý để đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án điện hạt nhân Ninh Thuận. Tuy nhiên, hình thức này có thể dẫn đến hạn chế cạnh tranh, nguy cơ lợi ích nhóm và thiếu minh bạch trong quá trình thực hiện", Chủ nhiệm Ủy ban KH-CN&MT Lê Quang Huy lưu ý.

Từ đó, cơ quan thẩm tra đề nghị cần có quy định rõ ràng về điều kiện áp dụng, tiêu chí lựa chọn nhà thầu, bổ sung cơ chế kiểm soát chặt chẽ các điều khoản hợp đồng, đặc biệt là các cam kết về công nghệ, bảo trì và chuyển giao công nghệ sau khi hoàn thành dự án

Về đề xuất của Chính phủ đưa dự án điện hạt nhân Ninh Thuận vào vận hành trong năm 2030, Ủy ban thẩm tra đề nghị nghiên cứu kỹ lưỡng và bổ sung giải pháp để bảo đảm mục tiêu hoàn thành dự án.

Đối với phương án tài chính và thu xếp vốn đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, cơ quan thẩm tra đề nghị nghiên cứu, cân nhắc việc quy định cụ thể trong dự thảo Nghị quyết.

>> Hôm nay, chính thức trình Quốc hội dự án điện hạt nhân Ninh Thuận: Dự kiến tháng 5 sẽ lựa chọn nhà thầu