Nhiều vi phạm về quy hoạch xây dựng tại TPHCM vừa được Thanh tra Chính phủ công bố. Cơ quan thanh tra kiến nghị nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra.
Loạt dự án 'treo'
Thanh tra trách nhiệm quản lý nhà nước về quy hoạch và thực hiện quy hoạch xây dựng của TPHCM giai đoạn 2015-2022, do Thanh tra Chính phủ vừa công bố, đã chỉ ra hàng loạt vi phạm trong lĩnh vực này.
Theo kết luận thanh tra, UBND TPHCM triển khai lập đồ án quy hoạch chung không đúng tiến độ, kéo dài nhiều năm. Việc cập nhật số liệu đầu vào, như hiện trạng sử dụng đất tại một số quận, huyện không chính xác, dẫn đến sai lệch trong các đồ án quy hoạch về chỉ tiêu dân số, giao thông...
Thời gian lập đồ án quy hoạch kéo dài, nội dung chưa đầy đủ, thiếu cập nhật kịp thời, làm giảm chất lượng quy hoạch và gây khó khăn trong công tác quản lý, thực hiện. Một số khu vực có định hướng quy hoạch đô thị chưa phù hợp thực tế, làm giảm sức hấp dẫn đầu tư.
Riêng quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2.000 tồn tại nhiều bất cập, như phê duyệt sai chức năng sử dụng đất giữa các cấp quy hoạch, điều chỉnh quy hoạch nhiều lần mà không tính toán đến sự đồng bộ của hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội.
Cũng theo kết luận thanh tra, giai đoạn 2011-2023, đầu tư nguồn vốn cho công tác lập quy hoạch của TPHCM là hơn 528 tỷ đồng, không đáp ứng với yêu cầu phát triển đô thị. Vốn nhà nước đầu tư cho hạ tầng còn thiếu, dàn trải.
Ba lĩnh vực giao thông, môi trường và chống ngập giai đoạn này chiếm 60% nhu cầu vốn đầu tư, khoảng hơn 950.000 tỷ đồng, nhưng ngân sách thành phố mới đáp ứng được 20% vốn.
Điều này dẫn đến hạ tầng đô thị chưa được đầu tư đồng bộ, tình trạng tắc đường, ngập úng, ô nhiễm môi trường ngày càng tăng, tỷ lệ người dân chưa được hưởng lợi ích từ cây xanh, hạ tầng đô thị ngày càng giảm so với yêu cầu.
Thanh tra Chính phủ công bố nhiều vi phạm về quy hoạch xây dựng tại TPHCM giai đoạn 2015-2022. Ảnh: Hoàng Hà
Bên cạnh đó, báo cáo của một số quận, huyện cho thấy còn nhiều dự án trên địa bàn TPHCM chưa triển khai (dự án treo) hoặc chậm triển khai theo tiến độ.
Điển hình như các dự án: Khu đô thị Bình Quới - Thanh Đa (426,93ha), Khu đô thị Tây Bắc - Củ Chi (khoảng 6.000ha), công viên Sài Gòn Safari (khoảng 456ha), ga Bình Triệu (khoảng 41ha), rạch Xuyên Tâm (dài 6,7km).
Tại quận 6 có 7 dự án, quận Tân Phú có 2 dự án, huyện Bình Chánh có 2 dự án, quận 7 có 12 dự án, quận Bình Thạnh có 11 dự án, huyện Hóc Môn có 2 dự án, TP Thủ Đức có 12 dự án...
Thực trạng nêu trên gây lãng phí nguồn vốn, tình trạng kẹt xe, ngập úng kéo dài.
Qua kiểm tra, đồ án quy hoạch xây dựng tại một số quận, huyện, Thanh tra Chính phủ thấy còn nhiều tồn tại, bất cập.
Cụ thể, Dự án trung tâm thương mại - Dịch vụ - Căn hộ tại 50 Phan Văn Khỏe, quận 6 không bố trí xây dựng phần diện tích nhà trẻ; Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng trước khi có thiết kế kỹ thuật được thẩm định, phê duyệt là không đúng quy định.
Dự án chung cư kết hợp thương mại dịch vụ của Công ty TNHH Gotec Việt Nam, quận 6, Sở Xây dựng cấp giấy phép khi nhận số tầng không bao gồm tầng tum trên mái là không đúng quy định; bố trí hạng mục bếp ăn sử dụng trong căn hộ thương mại dịch vụ là không đúng; chủ đầu tư chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với 20% nhà ở xã hội.
Dự án Richstar Residence của Công ty Nova Richstar được thành phố điều chỉnh quy hoạch nhưng không tính tiền sử dụng đất phải nộp bổ sung mà đồng ý cho Công ty CP Tập đoàn đầu tư địa ốc Nova tạm nộp tiền sử dụng đất hơn 1.083 tỷ đồng cho 8 dự án. Trong đó, có dự án Richstar Residence với số tiền 242,5 tỷ đồng theo đề nghị của Sở TN-MT là thiếu căn cứ, không đúng quy định.
Dự án Khu liên hiệp thể dục thể thao và dân cư Tân Thắng (phường Sơn Kỳ, quận Tân Phú), công ty cổ phần Gamuda Land đã xây dựng thêm tầng lửng tại các căn hộ tầng 16 của Khối chung cư A1 vượt so với xây dựng. Tuy nhiên, việc xây thêm tầng lửng tại các căn hộ tầng 16 đã được Bộ Xây dựng thẩm định thiết kế cơ sở và được UBND thành phố điều chỉnh cục bộ quy hoạch chi tiết để phù hợp với việc điều chỉnh thêm tầng lửng.
Ngoài ra, theo quy hoạch chi tiết, dự án này không có tầng hầm nhưng Sở Xây dựng đã cấp phép cho công ty cổ phần Gamuda Land được phép xây dựng từ 1-2 tầng hầm tại các khu A1, A5 và A6 của dự án là thực hiện không đúng với quy định.
Nếu có dấu hiệu hình sự chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra
Từ kết quả chỉ ra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng và UBND TPHCM thực hiện kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân lãnh đạo có liên quan.
Về xử lý kinh tế, Thanh tra Chính phủ kiến nghị UBND thành phố thực hiện và chỉ đạo các sở, ngành, các quận, huyện: Làm rõ việc lập, thẩm định, phê duyệt đồ án quy hoạch chung của 19 quận, huyện có nhiều nội dung thiếu đồng nhất với nội dung của đồ án quy hoạch chung xây dựng TPHCM.
Từ đó, rà soát chi phí cho việc lập quy hoạch hơn 24 tỷ đồng để thu hồi về ngân sách nhà nước những chi phí thực hiện không đúng quy định (nếu có).
Rà soát, tính toán, truy thu tiền sử dụng đất với các dự án còn nợ tiền sử dụng đất trên toàn địa bàn thành phố, với số tiền theo báo cáo của UBND TPHCM là hơn 802 tỷ đồng.
Đó là Dự án Khu trung tâm Thương mại Dịch vụ và Nhà ở tại Lô F, thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh của Công ty TNHH Western City (thay đổi quy hoạch chi tiết như tăng tổng diện tích sàn xây dựng); dự án Khu dân cư An Hạ, xã Phạm Văn Hai, huyện Bình Chánh của Công ty CP Tư vấn đầu tư - Xây dựng - Thương mại sản xuất Nhựt Thành; dự án Richstar Residence của Công ty Nova Richstar; dự án Khu nhà ở xã hội - Khu nhà ở thương mại Vạn Gia Phúc, phường 10, Quận 6 của Công ty CP Tập đoàn Địa ốc Nova.
Cơ quan thanh tra nhấn mạnh, quá trình kiểm tra, rà soát và thực hiện kết luận thanh tra, nếu phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì Bộ Xây dựng, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc TƯ có liên quan chuyển hồ sơ vụ việc đến cơ quan điều tra xem xét, xử lý theo quy định.
