Dù chưa đảm bảo pháp lý và hiện trạng chỉ là đất trống nhưng hai dự án trên "đất vàng" tại TP.HCM của Tập đoàn Vạn Thịnh Phát vẫn được các đơn vị thẩm định giá nâng khống lên gấp chục lần.
Thẩm định dự án vượt 26 tầng, giá cao gấp chục lần
Trong vụ án xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, quá trình bà Trương Mỹ Lan hợp thức hoá thủ tục vay vốn để rút tiền từ Ngân hàng SCB có vai trò giúp sức không nhỏ của các thẩm định viên, công ty thẩm định giá.
Bà Lan đã chỉ đạo nhân viên Ngân hàng SCB trực tiếp hoặc thông qua trung gian, móc nối với công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản đảm bảo lên nhiều lần và phát hành chứng thư thẩm định lùi ngày theo ý muốn.
Theo cáo trạng của Viện KSND Tối cao, hành vi thông đồng với nhân viên ngân hàng của các thẩm định viên trong vụ án đã gây thiệt hại 127.040 tỷ đồng cho Ngân hàng SCB. Điển hình là vi phạm trong việc thẩm định giá tại dự án trên “đất vàng” tại số 100 Hùng Vương, Q.5 và dự án Mũi Đèn đỏ, Q.7.
Khu đất tại số 100 Hùng Vương, P.9, Q.5 sở hữu vị trí đắc địa khi nằm ngay giao lộ Hùng Vương - Nguyễn Duy Dương. Ảnh: Anh Phương
Khu “đất vàng” tại số 100 Hùng Vương, Q.5 có diện tích hơn 7.400m2. Về nguồn gốc, đây là khu đất thuộc sở hữu Nhà nước.
Năm 2008, khu đất này được đưa ra bán đấu giá với giá khởi điểm 704 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong quá trình chuẩn bị bán đấu giá, một số thủ tục thực hiện sai quy định nên UBND TP.HCM quyết định hoãn lại.
Theo tìm hiểu của PV VietNamNet, giai đoạn 2008-2010, sau khi hoàn thiện thủ tục, khu “đất vàng” số 100 Hùng Vương được Hội đồng đấu giá quyền sử dụng đất TP.HCM đưa ra bán đấu giá nhiều lần, giá khởi điểm vẫn là 704 tỷ đồng.
Tại phiên đấu giá diễn ra vào tháng 1/2011, khu đất này nhận được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư khi giá khởi điểm được hạ xuống còn 625 tỷ đồng. Cuối cùng, bên trúng đấu giá là Công ty CP Đầu tư An Đông, thuộc hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, với mức giá 1.020 tỷ đồng, gần gấp đôi giá khởi điểm.
Khu đất số 100 Hùng Vương hiện đang được sử dụng làm bãi giữ xe. Ảnh: Anh Phương
Sau khi trúng đấu giá khu đất trên, Công ty CP Đầu tư An Đông không thực hiện các bước thủ tục để đầu tư xây dựng dự án trung tâm thương mại, cao ốc văn phòng theo quy hoạch.
Tại kết luận thanh tra được Thanh tra TP.HCM công bố vào tháng 12/2023, dự án số 100 Hùng Vương thuộc 8/17 dự án tại Q.5 đã được phê duyệt quy hoạch nhưng đến nay chỉ đang trong giai đoạn chuẩn bị, chưa hoàn chỉnh trình tự, thủ tục thực hiện.
Trở lại vụ án Vạn Thịnh Phát, năm 2020, bà Trương Mỹ Lan chỉ đạo nhân viên móc nối với Công ty CP Thẩm định giá Thiên Phú (Công ty Thiên Phú) để thẩm định giá quyền sử dụng đất của khu đất số 100 Hùng Vương. Hồ sơ thẩm định dự án này được gửi sẵn cho công ty thẩm định, trong đó quy mô dự án thể hiện vượt 15 tầng so với quy hoạch.
Công ty thẩm định không những không khảo sát thực tế tài sản so sánh để đưa ra mức giá chỉ dẫn mà còn phát hành chứng thư lùi ngày, quyền sử dụng đất dự án số 100 Hùng Vương được công ty này thẩm định theo chứng thư vào tháng 8/2020 có giá 4.427 tỷ đồng.
Cũng với dự án này, giữa năm 2020, Công ty TNHH Thẩm định giá MHB đã nâng khống giá trị quyền sử dụng khu đất tại số 100 Hùng Vương lên 14.353 tỷ đồng. Hồ sơ thể hiện dự án được thẩm định vượt 26 tầng so với quy hoạch được duyệt.
Dự án không đản bảo pháp lý vẫn được định giá cao nhiều lần
Đối với Khu công viên Mũi Đèn đỏ và Khu nhà ở đô thị tại P.Phú Thuận, Q.7 (dự án Mũi Đèn đỏ), đây là dự án do Công ty CP Tập đoàn Sài Gòn Peninsula, cũng là doanh nghiệp thuộc hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, làm chủ đầu tư.
Theo quy hoạch, dự án Mũi Đèn đỏ có quy mô 177,7ha, vốn đầu tư dự kiến 6 tỷ USD, tương đương 144.000 tỷ đồng, gồm các khu chức năng như khu công viên đa chức năng, bến cảng du thuyền quốc tế, khu biệt thự, căn hộ chung cư, văn phòng và khách sạn.
Dự án này sở hữu vị trí đắc địa khi có 2 mặt giáp sông và mặt tiền đường Đào Trí, tuyến đường tập trung nhiều dự án bất động sản cao cấp quy mô lớn.
Hiện trạng dự án Mũi Đèn đỏ. Ảnh: Nguyễn Huế
Theo kết luận điều tra vụ án, đến tháng 11/2023, dự án này vẫn đang trong quá trình làm thủ tục đầu tư, chưa được phê duyệt dự án và chủ đầu tư chưa được giao đất.
Năng lực tài chính của Công ty CP Tập đoàn Sài Gòn Peninsula từng bị Bộ Tài chính nghi ngờ. Tháng 6/20217, Bộ Tài chính đã yêu cầu Bộ Xây dựng xem xét năng lực thực hiện dự án Mũi Đèn đỏ của công ty này.
Được chấp thuận chủ trương đầu tư năm 2007, dự án Mũi Đèn đỏ “đứng hình” nhiều năm nay. Đến năm 2022, xuất hiện nhiều thông tin cho rằng Công ty Viva Land vào tiếp quản dự án.
Theo ghi nhận hiện trạng, dự án Mũi Đèn đỏ vẫn là khu đất hoang với cây cỏ mọc um tùm, không có bất kỳ hoạt động xây dựng nào tại đây.
Để hợp thức hoá hồ sơ vay tại Ngân hàng SCB, năm 2020, bà Lan chỉ đạo nhân viên ngân hàng gửi sẵn hồ sơ thẩm định dự án Mũi Đèn đỏ cho Công ty Thiên Phú. Dự án được thẩm định sai quy hoạch, không đảm bảo pháp lý, chưa thuộc quyền tài sản của chủ đầu tư nhưng vẫn được định giá 151.505 tỷ đồng.
Với việc Công ty Thiên Phú nâng khống giá trị dự án số 100 Hùng Vương, Q.5 và dự án Mũi Đèn đỏ, Q.7, nhân viên Ngân hàng SCB đã sử dụng hai chứng thư thẩm định này để hợp thức hồ sơ thế chấp tài sản. Đã giải ngân cho các khoản vay của 65 khách hàng với tổng số tiền 105.656,3 tỷ đồng.
Tính đến tháng 10/2022, tổng dư nợ các khoản vay có tài sản đảm bảo là hai dự án trên lên đến 127.400 tỷ đồng. Theo kết quả thẩm định của Công ty Hoàng Quân, hai dự án này chỉ có giá 17.320 tỷ đồng.
