Chiến dịch ép nhân viên tan ca, không được làm thêm giờ nhưng bị chính người lao động hoài nghi: Từ bao giờ cuộc sống đã không cho chúng ta đường lui đến vậy?

"Cuối cùng tôi cũng không còn cảm thấy xấu hổ khi tan làm đúng giờ".

Nhiều công ty Trung Quốc đang bắt đầu thực hiện chính sách "buộc tan làm đúng giờ", gây xôn xao dư luận. Liệu đây có phải là giải pháp chấm dứt văn hóa làm thêm giờ hay chỉ là "liệu pháp tình thế"?

Từ "ép buộc làm thêm giờ" đến "ép buộc tan làm đúng giờ"

Gần đây, thông tin nhiều công ty "ép buộc nhân viên tan làm đúng giờ" đã trở thành chủ đề nóng trên mạng xã hội Trung Quốc, thu hút sự quan tâm rộng rãi của cư dân mạng.

Theo truyền thông đưa tin, từ ngày 27/2, công ty DJI đã khởi động chiến dịch "không cho phép làm thêm giờ", buộc nhân viên phải tan làm lúc 9 giờ tối. Trên các nền tảng mạng xã hội, nhiều nhân viên đã chia sẻ trải nghiệm bị "đuổi" về nhà, có người còn thốt lên "đời mình lần đầu tiên bị đuổi ra khỏi công ty".

Một số cư dân mạng khác cho biết, công ty Midea (có trụ sở tại Phật Sơn, Quảng Đông) cũng bắt đầu khuyến khích lãnh đạo các bộ phận kiểm soát chặt chẽ việc làm thêm giờ. Công ty quy định sau 18 giờ 20 phút không cho phép nhân viên ở lại công ty làm thêm giờ, đồng thời cấm nhân viên quay lại chỗ làm sau khi ăn tối. Phản hồi với truyền thông, Midea cho biết từ đầu năm nay, công ty đã ban hành "6 điều cấm" về việc đơn giản hóa phương thức làm việc, trong đó có "nghiêm cấm họp hành sau giờ làm việc, làm thêm giờ theo chủ nghĩa hình thức".

Vào giữa tháng 2 năm nay, Haier đã ban hành thông báo thực hiện đầy đủ chế độ nghỉ hai ngày cuối tuần cho tất cả các bộ phận (bao gồm cả nghiên cứu và phát triển, tiếp thị,...). Theo đó, thứ 7 nhân viên không được đến công ty, nhà ăn cũng không cung cấp bữa ăn. Trong trường hợp đặc biệt cần làm thêm giờ người lao động phải được phê duyệt trước một tuần, ngày làm việc làm thêm không được quá 3 giờ/ngày.

Cư dân mạng đã để lại nhiều bình luận sôi nổi: "Cuối cùng cũng không còn cảm thấy xấu hổ khi tan làm đúng giờ", "Các hãng xe công nghệ giờ mất toi bao nhiêu cuốc xe đêm", "Mong rằng tinh thần này sẽ lan rộng, để nhiều người hơn có được môi trường làm việc lành mạnh!".

Liệu có giải quyết được vấn đề tận gốc?

Việc xuất hiện những tín hiệu tích cực này từ phía các doanh nghiệp được cho là dấu hiệu đáng mừng tại Trung Quốc - nơi có văn hóa làm việc khắc nghiệt trong những năm qua. Nó cũng là dấu hiệu cho thấy sự tiến bộ trong văn hóa doanh nghiệp và quan hệ lao động.

Nghiên cứu của Trường Kinh doanh Harvard cho thấy sau 50 giờ làm việc mỗi tuần, năng suất lao động sẽ gần bằng không. Nhiều doanh nghiệp đã thoát khỏi "cạm bẫy ảo tưởng về hiệu suất", chưa kể đến việc biện pháp này cũng có tác động tích cực đến hình ảnh thương hiệu của chính doanh nghiệp.

Tuy nhiên, cũng có không ít ý kiến lo ngại: "Buộc tan làm đúng giờ liệu có biến thành làm việc tại nhà, làm thêm giờ không lương hay không?" . Vậy, buộc tan làm đúng giờ có thực sự đẩy lùi được văn hóa làm thêm giờ?

Người làm công ăn lương đã quá khổ sở với vòng xoáy cạnh tranh nội bộ, từ văn hóa "996", "tuần làm việc lớn nhỏ" đến "làm thêm giờ cho có", "sếp chưa về tôi chưa về"... Không biết từ bao giờ, nhiệt huyết công việc đã bị âm thầm thay thế bằng thời gian làm việc. Đức tính siêng năng bị biến tướng thành giá trị được đo lường bằng tổng thời gian lao động. Văn hóa làm thêm giờ và "nỗi xấu hổ khi nghỉ ngơi" tạo thành một vòng luẩn quẩn vô hình.

Trước xu hướng “ngược” này của các doanh nghiệp, dư luận Trung Quốc có nhiều ý kiến đa chiều.

Bên cạnh các ý kiến ủng hộ, có người cho rằng đây chỉ nhấn nút "tạm dừng" và chỉ giải quyết phần ngọn. Trong các cuộc thảo luận trên mạng, một bình luận được nhiều người đồng tình đã chỉ ra vấn đề cốt lõi: "Mong rằng thứ bị ép buộc 'ngừng' không phải là công việc, mà là những công việc không cần thiết, sự hao tổn nội bộ".

Một người khác nhận định: “Trước đây chỉ nghe nói đến lao động cưỡng bức, tại sao tan làm cũng phải "ép buộc"? Sự kết hợp từ ngữ tưởng chừng như phi lý này lại gây ra những câu hỏi đáng suy ngẫm. Tại sao "tan làm", một hành động hết sức bình thường, giờ đây lại phải trở thành mệnh lệnh bắt buộc, đến mức tạo thành một hiện tượng kỳ lạ? Nếu "ép buộc" có nghĩa là không xuất phát từ ý muốn chủ quan, thì so với thời gian rời khỏi văn phòng, nguyên nhân của hiện tượng "không muốn tan làm" thậm chí "tự nguyện lao vào vòng xoáy cạnh tranh" hiện nay mới cần được mổ xẻ, xem xét. Cuối cùng, tôi muốn nói: Chúc bạn được tự do tan làm!”.

Nguồn: China News