Cho đến nay, Mỹ đã tiến hành 10 đợt không kích nhằm vào Houthi để đáp trả các cuộc tấn công vào các tàu liên kết với Israel, Mỹ, Anh ở Biển Đỏ.
Lý do tấn công
Theo Forbes, Bộ Quốc phòng Mỹ biện minh cho các cuộc tấn công là do mối đe dọa được cho là do lực lượng Houthi ở Yemen gây ra đối với thương mại toàn cầu.
Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc, Thiếu tướng Pat Ryder, nhấn mạnh vào ngày 22 tháng 1 rằng các cuộc tấn công của Houthi ở Biển Đỏ, bao gồm cả "việc sử dụng tên lửa đạn đạo chống hạm chưa từng có" đã "làm gián đoạn đáng kể dòng chảy thương mại tự do" ở "một trong những tuyến đường thủy quan trọng nhất của thế giới".
Theo một số ước tính được trích dẫn bởi Viện quản lý nhà nước có trách nhiệm Quincy (QI), cuộc khủng hoảng Biển Đỏ đã khiến thương mại toàn cầu giảm 1,3% vào tháng 12 năm 2023.
Trong quá trình khủng hoảng, các chiến binh Houthi đã bắt giữ một con tàu. 34 vụ tấn công trong khu vực - khiến 90% tàu container phải chuyển hướng từ Kênh đào Suez để đi vòng quanh Châu Phi.
Tuy nhiên, QI nghi ngờ giả định của chính quyền Biden rằng việc tấn công Houthi (vốn có nguy cơ xảy ra xung đột khu vực rộng lớn hơn, do nhóm Shiite Yemen có mối quan hệ lâu dài với Iran) là một phản ứng thích đáng đối với cuộc khủng hoảng Biển Đỏ.
Cái giá Mỹ phải trả
Eugene Gholz, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Notre Dame, cũng có cùng quan điểm hoài nghi của tổ chức nghiên cứu này. Đặc biệt, Gholz đã viết trong bài xã luận ngày 12 tháng 1 của mình cho Viện Cato, một tổ chức tư vấn theo chủ nghĩa tự do, rằng "chi phí chuyển hướng vận chuyển hàng hải ra khỏi Biển Đỏ không đáng kể lắm trong kế hoạch lớn của nền kinh tế toàn cầu".
Gholz nói với QI: "Bạn sẽ cần dữ liệu rất chi tiết để cố gắng tìm ra bất kỳ tác động nào. Bạn thấy những bài báo nói rằng giá tiêu dùng đã tăng trong vài tháng qua. Vấn đề Biển Đỏ đã và đang xảy ra, nhưng đó không phải là điều duy nhất đang xảy ra trong nền kinh tế toàn cầu, phải không?".
Bình luận về tuyên bố về sự gia tăng "rất lớn" về chi phí nhiên liệu và nhân sự do nhu cầu gửi tàu đi vòng quanh châu Phi, Gholz giải thích rằng những chi phí đó "thực sự khá nhỏ so với chi phí hàng hóa trên một tàu chở hàng thông thường".
Ngay cả khi con tàu cần thêm nhiên liệu trị giá hai triệu đô la để đi vòng quanh châu Phi, số tiền này sẽ được "khấu hao theo giá trị hàng tỷ đô la". Cuối cùng, "đó là một sự thay đổi rất nhỏ về chi phí mà người tiêu dùng phải trả khi nhận được sản phẩm của họ", nhà khoa học chính trị cho biết.
Ngược lại, chi phí cho hoạt động quân sự của Mỹ ở Biển Đỏ lớn hơn nhiều so với chi phí cho việc các chủ hàng thích ứng với sự gián đoạn do Houthi tấn công, theo Gholz.
Đề cập đến tuyên bố của Lầu Năm Góc rằng cho đến nay họ đã chi khoảng 1,6 tỷ USD cho sứ mệnh Biển Đỏ, học giả này lập luận rằng cái giá thực sự còn lớn hơn, vì chi phí vũ khí bắn vào lực lượng Houthi không được tính vào số tiền này.
Vào tháng 12, QI ước tính rằng mỗi quả đạn dược của Mỹ dùng để đánh chặn tên lửa và máy bay không người lái của Houthi có giá từ 1 triệu đến 4,3 triệu USD.
Theo tổ chức nghiên cứu này, các tên lửa của Mỹ được cho là đã sử dụng để bắn hạ đạn và máy bay không người lái của Houthi bao gồm SM-2 (2,1 triệu USD/quả), SM-6 (4,3 triệu USD/quả), ESSM Sea Sparrows (1,7 triệu USD/quả) và tên lửa Rolling Airframe (905.000 USD/quả).
Về phần mình, lực lượng Houthi ở Yemen đang bắn các loại đạn, máy bay không người lái và tên lửa tương đối rẻ tiền vào các tàu ở Biển Đỏ. Hầu hết các cơ sở của Houthi ở Yemen, vốn bị quân đội Mỹ nhắm đến, cũng sử dụng các thiết bị quân sự tương đối rẻ tiền.
Theo Gholz, sau khi bị phá hủy, một số thiết bị này có thể được thay thế nhanh chóng và dễ dàng.
Để minh họa cho quan điểm của mình, Gholz lưu ý rằng một radar trung bình của Houthi bị Lầu Năm Góc phá hủy có thể có giá không quá 2.000 USD, trong khi một tên lửa Mỹ dùng để tiêu diệt nó có giá ít nhất một triệu USD. Giáo sư nói: "Đây là một sự đánh đổi chi phí tồi tệ".
Nhưng đó chưa phải là tất cả bởi còn có rủi ro lớn hơn nhiều. Gholz cảnh báo: "Nếu điều này khiến một số người Mỹ thiệt mạng, nếu lực lượng Houthi họ thực sự làm tổn thương ai đó, thì đó là một cái giá rất lớn.
Và nếu Mỹ bị lôi kéo sâu hơn vào vòng xoáy chính trị Yemen, hoặc nếu phe diều hâu Mỹ thỏa mãn giấc mơ ngông cuồng nhất của họ và tận dụng điều này để khiến Mỹ tấn công Iran, đó là một điều cực kỳ tốn kém và nguy hiểm".
