Các quỹ đầu tư dựa vào thuật toán đang nâng đỡ chứng khoán Mỹ

Các quỹ phòng hộ định lượng (quantitative hedge funds) đã rót tiền mạnh vào thị trường chứng khoán Mỹ trong những tháng gần đây. Nhờ vậy, Phố Wall vẫn tăng điểm khi các nhà quản lý quỹ đầu tư chủ động ngồi bên lề.

Các quỹ phòng hộ định lượng dựa vào thuật toán do máy tính điều khiển để nắm bắt các xu hướng trên thị trường cổ phiếu, trái phiếu, tiền tệ và hàng hóa. Ảnh: Admiral Markets

“Việc giải ngân đầu tư có hệ thống của các quỹ định lượng này thực sự là nguồn nhu cầu chính trên thị trường chứng khoán Mỹ bên cạnh hoạt động mua cổ phiếu quỹ của các doanh nghiệp năm nay”, Charlie McElligott, nhà chiến lược của ngân hàng Nomura, cho biết.

Các quỹ định lượng sử dụng các thuật toán để tự động phát hiện các xu hướng và tận dụng xung lực giá cả trên các thị trường khác nhau.

Một báo cáo nghiên cứu gần đây của ngân hàng Bank of America nhận định “phe bò tót (những nhà đầu tư mua cổ phiếu với kỳ vọng tăng giá) đang trở thành một loài có nguy cơ tuyệt chủng”. Tuy nhiên, xu hướng giải ngân mua cổ phiếu của các quỹ định lượng giúp giải thích tại sao thị trường chứng khoán Mỹ phục hồi một cách đáng ngạc nhiên trong năm nay bất chấp tâm lý bi quan lan rộng. Chỉ số S&P 500, theo dõi giá cổ phiếu của 500 công ty đại chúng lớn tiêu biểu của Mỹ, tăng 8% từ đầu năm đến nay.

McElligott giải thích: “Những khoản tiền đầu tư từ các quỹ định lượng di chuyển nhanh chóng và vô cảm. Họ không phân tích thu nhập hoặc đưa ra quan điểm về mức độ khó khăn của lạm phát , mà chỉ đơn thuần là dựa vào xu hướng giá và động lượng”.

Có nhiều loại quỹ định lượng khác nhau gồm quỹ kiểm soát biến động, quỹ tư vấn giao dịch hàng hóa, quỹ cân bằng rủi ro. Cách tiếp cận của họ khác nhau, nhưng đều dựa vào sự biến động của thị trường để dự đoán những động lực quan trọng về nơi họ sẽ phân bổ tài sản.

Nomura ước tính, chỉ riêng các quỹ kiểm soát biến động đã phân bổ khoảng 72 tỉ đô Mỹ vào chứng khoán Mỹ trong ba tháng qua. Đó là dòng chảy đầu tư lớn hơn phần lớn mức đầu tư cổ phiếu của các quỹ này trong các khoảng thời gian ba tháng suốt thập niên qua. Phân tích riêng của ngân hàng Deutsche Bank cho thấy vị thế nắm giữ cổ phiếu tổng thể ở thị trường chứng khoán Mỹ của các quỹ định lượng đang ở mức cao nhất kể từ tháng 12-2021.

Ngược lại, mức độ tiếp xúc với thị trường chứng khoán của quỹ đầu tư chủ động đang ở gần với mức thấp nhất trong một năm, theo Deutsche Bank.

Những biến động mạnh trên thị trường trong suốt năm 2022 đã khuyến khích các quỹ định lượng giảm mua cổ phiếu, hoặc thậm chí đặt cược vào những đợt sụt giảm tiếp theo, làm trầm trọng thêm cơn suy sụp của thị trường. Chỉ số S&P giảm 19% trong năm ngoái. Tuy nhiên, mức độ biến động của phố Wall đã giảm đáng kể kể từ quí 4 khi các lo ngại về chiến dịch tăng lãi suất của Mỹ và sức khỏe của nền kinh tế toàn cầu lắng dịu.

Chỉ số VIX, được xem là chỉ báo tâm lý sợ hãi của giới đầu tư ở Phố Wall trong 30 ngày tới, có 57 lần đóng cửa dưới mức trung bình dài hạn trong năm nay, so với chỉ 23 lần trong cả năm 2022. Điểm số của chỉ số này càng cao thì mức biến động dự kiến của thị trường càng lớn.

Theo McElligott, những đợt sụt giảm của chỉ số VIX sẽ tự động thúc đẩy nhiều quỹ định lượng tăng cường đầu tư vào cổ phiếu.

Parag Thatte, nhà chiến lược tại Deutsche Bank cho biết các quỹ đầu tư tùy ý (đầu tư thay mặt khách hàng) về cơ bản không tham gia vào đà tăng giá hiện nay của thị trường chứng khoán Mỹ. Họ đã nhanh chóng tăng phân bổ tài sản vào chứng khoán Mỹ sau khi giá cổ phiếu tăng mạnh mẽ trong tháng 1. Tuy nhiên, họ đứng ngoài thị trường kể từ cú sự sụp đổ của ngân hàng Silicon Valley Bank hồi tháng 3.

Mức độ tiếp xúc thấp với cổ phiếu góp phần khiến nhiều quỹ đầu tư chủ động hoạt động kém hiệu quả.

Quy mô của các quỹ định lượng tương đối nhỏ so với thị trường tổng thể. Nhưng khi nhiều quỹ định lượng cùng di chuyển theo một xu hướng, dòng chảy tiền đầu tư có thể tác động đến thị trường rộng lớn hơn, đặc biệt là khi các nhà đầu tư khác đứng ngoài cuộc.

“Chúng tôi thấy giao dịch của họ có tác động lớn đến chứng khoán. Họ không dẫn dắt xu hướng của thị trường nhưng thường khuếch đại các xu hướng đang diễn ra”, Thatte nói.