Bắc Kinh bất an khi "gã khổng lồ" Hồng Kông nhượng lại tài sản chiến lược dưới áp lực Mỹ.
Theo các nguồn tin thân cận, Trung Quốc đã bắt đầu điều tra thương vụ CK Hutchison Holdings Ltd. bán các cảng biển ở nước ngoài. Động thái này xuất hiện giữa những dấu hiệu cho thấy chính quyền Trung Quốc không hài lòng khi tập đoàn Hồng Kông của tỷ phú Lý Gia Thành thoái vốn khỏi Panama sau áp lực từ Washington.
Nhiều cơ quan Trung Quốc, bao gồm Tổng cục Quản lý Thị trường Nhà nước, đã nhận chỉ đạo từ lãnh đạo cấp cao để nghiên cứu thương vụ này, nhằm tìm ra bất kỳ vi phạm nào về an ninh hoặc chống độc quyền, nguồn tin tiết lộ.
Tỷ phú Lý Gia Thành
Thương vụ trị giá 19 tỷ USD bao gồm việc bán 43 cảng cho liên minh do BlackRock Inc. dẫn đầu đã được Tổng thống Donald Trump tự hào tuyên bố như một chiến thắng của Mỹ trong việc "giành lại kênh đào Panama". Tuy nhiên, Trung Quốc dường như không đồng tình với cách nhìn này.
* BlackRock thành công mua lại các cảng ở Panama
Theo các nguồn tin, việc Bắc Kinh xem xét thương vụ này không nhất thiết có nghĩa là sẽ có hành động nào được thực hiện sau đó. Các thương vụ có quy mô này thường thu hút sự chú ý của cơ quan quản lý, cả ở Trung Quốc và các nơi khác.
Sau thông tin này, cổ phiếu CK Hutchison đã mở rộng đà giảm, lao dốc 2.8% trong ngày 18/03. Điều này trái ngược với sự hào hứng ban đầu của nhà đầu tư, những người từng hoan nghênh thương vụ này như một bước đi khôn ngoan của "người đàn ông giàu thứ hai Hồng Kông" nhằm rút lui khỏi lĩnh vực kinh doanh đang chịu áp lực chính trị ngày càng tăng.
Sự không hài lòng của Trung Quốc ngày càng rõ ràng. Văn phòng Công vụ Hồng Kông và Ma Cao đã đăng lại liên tiếp các bài bình luận từ tờ Ta Kung Pao, trong đó chỉ trích gay gắt tập đoàn của Lý Gia Thành vì "cúi đầu" trước áp lực từ Mỹ.
Denise Wong, nhà phân tích cơ sở hạ tầng tại Bloomberg Intelligence, cảnh báo: "Sự giám sát từ cơ quan quản lý có thể làm dấy lên lo ngại về khả năng tối đa hóa giá trị danh mục tài sản toàn cầu của công ty. Điều này cũng có thể cản trở các nỗ lực mua bán và sáp nhập ở nước ngoài khi các đối tác tiềm năng sẽ e ngại vướng vào căng thẳng Mỹ-Trung".
CK Hutchison dự kiến ký thỏa thuận chính thức với BlackRock về việc bán các cảng ở Panama vào ngày 02/04 tới. Tuy nhiên, với áp lực đang gia tăng, tương lai của thương vụ này đang trở nên bất định.
Mặc dù không trực tiếp nhắc đến Lý Gia Thành, ông Lương Chấn Anh, hiện là Phó Chủ tịch cơ quan cố vấn chính trị cấp cao nhất của Trung Quốc, đã chỉ trích "một số doanh nhân Hồng Kông" vì đặt lợi ích kinh doanh lên trên đất nước. John Lee, nhà lãnh đạo hiện tại của Hồng Kông, cũng nhấn mạnh rằng "các cuộc thảo luận rộng rãi về vấn đề này phản ánh mối quan tâm của xã hội" và "những mối quan tâm này xứng đáng được chú ý nghiêm túc".
Hiện tập đoàn của Lý Gia Thành tương đối ít phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc, với chỉ 12% doanh thu của CK Hutchison đến từ hoạt động ở đại lục và Hồng Kông. Phần lớn doanh thu còn lại đến từ châu Âu, Bắc Mỹ và Úc.
Trước đó Trung Quốc đã không ngần ngại trừng phạt các công ty khác trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị gia tăng. Bắc Kinh đã áp thuế lên hàng hóa Mỹ, cấm nhà sản xuất máy giải trình tự gene Illumina nhập khẩu thiết bị vào Trung Quốc, và đưa công ty mẹ của Calvin Klein, PVH Corp., vào danh sách đen.
Mới đây nhất, các cơ quan chức năng Trung Quốc đã triệu tập lãnh đạo Walmart sau khi có báo cáo cho rằng nhà bán lẻ này buộc các nhà xuất khẩu Trung Quốc gánh chịu chi phí do thuế quan tăng, đồng thời cảnh báo họ không được bắt nạt các nhà cung cấp địa phương.
Thương vụ bán cảng Panama của Lý Gia Thành đang trở thành một ví dụ điển hình cho thấy những thách thức mà các doanh nghiệp phải đối mặt khi hoạt động giữa hai cường quốc đối đầu.
