Worldcoin, dự án blockchain được thành lập bởi Sam Altman của OpenAI, đã gây chú ý ngày hôm nay khi ra mắt token được chờ đợi từ lâu. Bằng cách sử dụng công nghệ AI tiên tiến, nền tảng này đã giới thiệu một hệ thống Proof-of-Personhood độc đáo thu hút nhiều sự chú ý cũng như tranh cãi. Tuy nhiên, Vitalik Buterin, đồng sáng lập Ethereum, đã bày tỏ lo ngại về những rủi ro tiềm ẩn liên quan đến hệ thống này.
Cơ chế Proof-of-Personhood do Worldcoin triển khai dựa trên một cách tiếp cận sáng tạo, sử dụng thiết bị quét mắt hình cầu để thiết lập và mã hóa danh tính của một cá nhân trên blockchain. Hệ thống xác thực sinh trắc học này nhằm mục đích đảm bảo danh tính kỹ thuật số duy nhất cho mọi người dùng và giải quyết các vấn đề liên quan đến bot, tài khoản giả và gian lận danh tính đã gây khó khăn cho các nền tảng truyền thông xã hội truyền thống.
Trong một bài đăng trên blog có tiêu đề “Nhận dạng sinh trắc học trên blockchain: Bốn rủi ro chính”, Vitalik Buterin đã làm sáng tỏ những nhược điểm và mối nguy hiểm có thể phát sinh từ việc triển khai phương pháp Proof-of-Personhood của Worldcoin.
#1. Mối quan tâm về quyền riêng tư:
Vitalik đã đưa ra mối quan tâm đáng kể về quyền riêng tư trong việc lưu trữ dữ liệu sinh trắc học trên một blockchain công khai. Mặc dù Worldcoin đảm bảo cho người dùng về mức độ mã hóa và bảo mật cao nhất, nhưng vẫn luôn tồn tại nỗi sợ về việc vi phạm dữ liệu và lạm dụng thông tin cá nhân nhạy cảm. Những vi phạm dữ liệu như vậy có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng cho các cá nhân, bao gồm cả hành vi trộm cắp danh tính, dẫn đến sự phân nhánh tài chính và xã hội.
#2. Tập trung hóa và lạm dụng quyền lực:
Một vấn đề khác được Buterin nhấn mạnh xoay quanh việc tập trung quyền lực vào tay những người kiểm soát quyền truy cập vào dữ liệu sinh trắc học. Trong trường hợp của Worldcoin, có thể chính tổ chức hoặc các thực thể cụ thể có quyền kiểm soát các thiết bị quét mắt. Sự tập trung hóa này làm dấy lên mối lo ngại về khả năng lạm dụng quyền lực, giám sát và kiểm duyệt, điều này mâu thuẫn với các nguyên tắc cốt lõi của phân cấp mà công nghệ blockchain hướng tới.
#3. Loại trừ và khả năng tiếp cận:
Vitalik bày tỏ lo ngại rằng phương pháp sinh trắc học có thể vô tình loại trừ một số cá nhân không có quyền truy cập vào công nghệ quét mắt bắt buộc. Những đối tượng này có thể bao gồm các cộng đồng bị thiệt thòi, người khuyết tật hoặc cá nhân cư trú ở các khu vực có cơ sở hạ tầng công nghệ hạn chế. Việc loại trừ các nhóm này sẽ là một vấn đề đạo đức nghiêm trọng và có thể làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng xã hội hiện có.
#4. Tính bất biến và tái sử dụng trong tương lai:
Tính bất biến của blockchain, trong khi một tính năng có giá trị để lưu giữ lịch sử giao dịch, có thể trở thành trở ngại khi nói đến dữ liệu sinh trắc học. Vitalik chỉ ra rằng dữ liệu sinh trắc học vốn nhạy cảm và lâu dài. Khi công nghệ tiến bộ và các trường hợp sử dụng mới xuất hiện, việc lưu trữ dữ liệu sinh trắc học trên blockchain công khai có thể dẫn đến những hậu quả không lường trước được, bao gồm cả việc lạm dụng dữ liệu đó cho các mục đích bất chính.
Mặc dù hệ thống Proof-of-Personhood của Worldcoin chắc chắn đã thu hút sự quan tâm trong cộng đồng blockchain và AI, lời bình của Vitalik Buterin nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm đạo đức và xã hội mà các nhà đổi mới công nghệ phải xem xét. Đạt được sự cân bằng giữa đổi mới và bảo vệ quyền riêng tư và quyền của người dùng chắc chắn sẽ là một nhiệm vụ đầy thách thức.
Khi thế giới theo dõi chặt chẽ, vẫn còn phải xem Worldcoin sẽ giải quyết những lo ngại mà Vitalik Buterin nêu ra như thế nào và liệu họ có thể tìm ra giải pháp để giảm thiểu rủi ro tiềm ẩn trong khi thực hiện lời hứa về nền tảng blockchain phi tập trung và an toàn hay không
