Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, tỷ giá USD/VND đang đứng trước nhiều rủi ro và thách thức, đặc biệt từ áp lực lạm phát, chính sách lãi suất của Fed, và sự giảm sút trong dự trữ ngoại hối Việt Nam.
Tháng 10/2024 chứng kiến một sự tăng mạnh trong tỷ giá USD/VND, với mức mất giá lên đến 4,2% so với đầu năm, đặc biệt tăng từ 1,2% chỉ trong tháng trước. Theo Mirae Asset, phần lớn sự mất giá này bắt nguồn từ các biến động mạnh mẽ trong chỉ số Dollar Index (DXY) – thước đo sức mạnh đồng USD – khi chỉ số này tăng nhanh do các dữ liệu kinh tế Mỹ vượt kỳ vọng.
Áp lực này đã ảnh hưởng không nhỏ đến đồng VND và tạo gánh nặng lên nền kinh tế Việt Nam, nhất là khi dự trữ ngoại hối giảm sút sau nhiều lần can thiệp của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN).
| Tương quan giữa Tỷ giá USD/VND và Chỉ số USD (DXY). Nguồn: Phòng phân tích Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam tổng hợp, Dữ liệu từ Bloomberg, FiinPro, NHNN; cập nhật tới ngày 01/11/2024. |
Áp lực từ thị trường tiền tệ và tình hình dự trữ ngoại hối
Trước bối cảnh lạm phát tại Mỹ dai dẳng và Fed duy trì chính sách lãi suất cao, NHNN phải đối mặt với thách thức giữ ổn định tỷ giá mà không làm suy giảm dự trữ ngoại hối. Theo Mirae Asset, NHNN đã có nhiều biện pháp trong tháng 10 như phát hành tín phiếu qua kênh nghiệp vụ thị trường mở (OMO) với tổng lượng 90,5 nghìn tỷ đồng và bán USD từ dự trữ ngoại hối với giá 25.450 VND/USD để can thiệp thị trường.
Tuy nhiên, dự trữ ngoại hối của Việt Nam hiện chỉ còn ở mức 2,4 tháng nhập khẩu – thấp hơn mức khuyến nghị 3 tháng từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF). Điều này làm gia tăng rủi ro mất ổn định tỷ giá khi NHNN không còn nhiều dư địa để tiếp tục can thiệp.
Rủi ro lạm phát nhập khẩu và tác động lên nền kinh tế
Việc tỷ giá USD/VND tăng mạnh có thể dẫn đến nguy cơ lạm phát nhập khẩu, đặc biệt đối với các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu và nguyên liệu sản xuất. Khi USD tăng giá, các doanh nghiệp Việt Nam nhập khẩu hàng hóa phải trả chi phí cao hơn, gây tăng chi phí sản xuất và có thể ảnh hưởng đến giá cả tiêu dùng trong nước. Đây là vấn đề quan trọng, nhất là khi nhu cầu nhập khẩu tăng mạnh vào cuối năm do nhu cầu sản xuất và tiêu dùng cao trong mùa lễ hội, theo Mirae Asset.
| Tỷ giá USD/VND tăng mạnh trong bối cảnh chính sách lãi suất của Fed khó lường và nhu cầu nhập khẩu cao cuối năm. Nguồn: Phòng phân tích Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam tổng hợp, Dữ liệu từ Bloomberg; cập nhật tới ngày 01/11/2024. |
Trong bối cảnh này, Mirae Asset nhận định rằng với nguy cơ lạm phát nhập khẩu gia tăng, NHNN phải chịu áp lực lớn trong việc vừa duy trì ổn định giá cả vừa bảo vệ giá trị đồng VND. Nếu NHNN tiếp tục bán USD để ổn định VND, dự trữ ngoại hối có thể cạn kiệt, làm giảm khả năng chống đỡ trước các cú sốc kinh tế trong tương lai.
Dự báo diễn biến tỷ giá và khả năng ổn định thị trường từ Mirae Asset
Mirae Asset dự báo tỷ giá USD/VND có thể tiếp tục duy trì ở mức cao hoặc tăng thêm nếu các yếu tố toàn cầu, đặc biệt từ phía Mỹ, không giảm nhiệt. Chính sách duy trì lãi suất cao của Fed nhằm kiểm soát lạm phát có thể tiếp tục đẩy mạnh USD, gây áp lực lớn lên các đồng tiền khác, trong đó có VND. Vì vậy, việc NHNN hạ lãi suất trong thời gian tới sẽ gặp nhiều thách thức, bởi điều này có thể làm gia tăng áp lực lên tỷ giá.
Để giảm thiểu các rủi ro, Mirae Asset gợi ý rằng NHNN cần tìm kiếm các biện pháp bổ sung để ổn định thanh khoản thị trường ngoại hối mà không làm suy giảm dự trữ ngoại hối. Một số giải pháp bao gồm tăng cường hợp tác với các đối tác thương mại lớn để đa dạng hóa nguồn ngoại tệ, đồng thời cân nhắc điều chỉnh chính sách lãi suất nhằm giảm tác động của tỷ giá lên lạm phát nhập khẩu.
Ngoài ra, Chính phủ có thể cân nhắc các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp xuất khẩu nhằm tăng nguồn cung ngoại tệ hoặc giảm các chi phí không cần thiết trong nhập khẩu để bảo vệ doanh nghiệp trong nước. Đối với các doanh nghiệp, việc chuyển đổi hợp đồng mua bán sang đồng VND hoặc sử dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro tỷ giá như hợp đồng kỳ hạn (forward) là các biện pháp khả thi để giảm thiểu tác động từ biến động tỷ giá.
Tỷ giá USD/VND hiện đang đối mặt với nhiều rủi ro vào cuối năm 2024. Đây không chỉ là vấn đề của thị trường ngoại hối mà còn ảnh hưởng rộng đến nền kinh tế. Từ các biện pháp can thiệp của NHNN đến tình hình dự trữ ngoại hối, Việt Nam cần một chiến lược toàn diện để quản lý các rủi ro này. Việc ổn định tỷ giá không chỉ bảo vệ giá trị đồng tiền mà còn giúp doanh nghiệp và nền kinh tế Việt Nam vượt qua khó khăn, chuẩn bị tốt cho năm 2025 đầy thách thức.
>> Fed hạ lãi suất 0,25% sau chiến thắng của ông Donald Trump
