Trước sức ép USD tăng khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể chưa dừng tăng lãi suất, tỷ giá lại được giới phân tích dự báo bớt áp lực trong năm nay, dự trữ ngoại hối cũng dồi dào.
Tỷ giá có chiều hướng đi ngang
Công ty Chứng khoán SSI dự báo, việc Fed còn 3 lần tăng lãi suất trong năm nay (tăng thêm 75 điểm cơ bản) khiến USD có dấu hiệu tăng giá. Áp lực từ thị trường quốc tế và nguồn cung ngoại tệ chậm lại làm tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng, tỷ giá chợ đen và tỷ giá liên ngân hàng bật tăng gần đây.
Tuy nhiên, dòng tiền ngoại tệ khả quan (kiều hối, đầu tư trực tiếp nước ngoài - FDI và cán cân thương mại) giúp tỷ giá niêm yết tại các ngân hàng và tỷ giá liên ngân hàng đi ngang, hoặc chỉ tăng nhẹ, trong khi tỷ giá chợ đen chỉ còn giao dịch ở mức hơn 23.500 đồng/USD, thấp hơn tỷ giá trên thị trường niêm yết. Trong ngày cuối tuần qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) tăng nhẹ tỷ giá trung tâm từ 2 đến 3 đồng, lên 23.639 đồng/USD; các ngân hàng tăng giá USD thêm 80 đồng.
Theo báo cáo về di trú và phát triển do Ngân hàng Thế giới (WB) và Tổ chức Hợp tác quốc tế về người di cư (KNOMAD) thực hiện, tổng lượng kiều hối về Việt Nam năm 2022 tăng gần 5% so với năm 2021, đạt gần 19 tỷ USD. Ông Nguyễn Đức Lệnh, Phó giám đốc NHNN Chi nhánh TP.HCM cho rằng, kiều hối chuyển về Việt Nam ngày càng nhiều không chỉ giúp các ngân hàng gia tăng lợi nhuận từ hoạt động dịch vụ, mà còn phục vụ chính sách thu hút ngoại tệ cho Việt Nam, tăng dự trữ ngoại hối.
Theo thông tin của Công ty Chứng khoán Ngân hàng BIDV (BSC), NHNN bắt đầu mua vào ngoại tệ từ tháng 1/2023 và riêng trong tháng này đã mua thêm 2,78 tỷ USD, dự trữ ngoại hối hiện đạt khoảng 91,78 tỷ USD. Giá trị USD bắt đầu giảm kể từ tháng 11/2022 khi lạm phát tại Mỹ liên tục hạ nhiệt, Fed giảm dần mức độ thắt chặt chính sách tiền tệ. Giá trị VND tiếp tục tăng trong tháng 1/2023. Những ngày đầu tháng 2, tỷ giá USD diễn biến khá ổn định cho đến ngày 7/2 bắt đầu biến động nhẹ.
Dự báo về tỷ giá trong năm 2023, Chuyên gia kinh tế Phạm Thế Anh cho rằng, VND đang khá hấp dẫn và khó có khả năng mất giá nhiều nữa, vì chênh lệch lãi suất giữa Việt Nam và Mỹ đang tương đối lớn, lãi suất của Việt Nam cũng cao hơn khá nhiều so với các nước khác. Trong kịch bản xấu, Fed có thể phải tăng lãi suất một lần nữa vào tháng 3 và mức tăng chỉ khoảng 0,25%, nhưng đến kỳ họp tháng 5 có thể dừng tăng lãi suất, từ đó sức ép lên tỷ giá của Việt Nam còn rất ít.
Xu hướng tỷ giá năm nay
Việc Fed giảm tốc độ tăng lãi suất và dự trữ ngoại hối của Việt Nam cải thiện sẽ chặn đà giảm giá của VND, tỷ giá cuối năm 2023 có khả năng giảm 1-2%.
Một yếu tố nữa giúp tỷ giá không quá biến động trong năm 2023 là, dù xuất khẩu giảm, nhưng cán cân thương mại của Việt Nam vẫn có thể duy trì thặng dư. Theo chuyên gia kinh tế Phạm Thế Anh, với bối cảnh thế giới, cần quan tâm đến suy giảm kinh tế của Mỹ và EU (hai khu vực đang chiếm 42-43% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam) có thể dẫn tới giá trị xuất khẩu của Việt Nam suy giảm.
Các nhà phân tích của Công ty Chứng khoán VNDirect dự báo, việc Fed giảm tốc độ tăng lãi suất và dự trữ ngoại hối của Việt Nam cải thiện sẽ chặn đà giảm giá của VND, đồng thời tỷ giá cuối năm 2023 có khả năng giảm 1-2%. Dự trữ ngoại hối được kỳ vọng phục hồi nhờ tỷ giá ổn định hơn, thặng dư thương mại cao (có thể đạt 13,4 tỷ USD, tăng 1 tỷ USD so năm 2022) và tài khoản vãng lai chuyển sang thặng dư (ở mức 1,4% GDP).
Theo Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), năm 2023, dự báo tăng trưởng cung tiền sẽ hồi phục dựa trên nền cơ sở thấp của năm 2022, song sẽ chịu những tác động trái chiều. Trong đó, tác động tích cực là NHNN sẽ có dư địa để nới lỏng chính sách hơn khi áp lực tỷ giá và lạm phát có thể bớt căng thẳng.
Các chuyên gia cho rằng, NHNN có thể thực hiện lại nghiệp vụ mua USD trong bối cảnh nguồn cung ngoại tệ tốt, qua đó giúp tăng dự trữ ngoại hối và hỗ trợ thanh khoản hệ thống, kéo giảm mặt bằng lãi suất huy động, cải thiện tăng trưởng cung tiền. Tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công được dự báo đạt trên 80% kế hoạch, so với mức 75% của năm 2022, nên hỗ trợ thanh khoản của nền kinh tế.
Theo Standard Chartered, tỷ giá sẽ giảm trong năm 2023, ở mức 23.200 đồng/USD vào cuối quý I/2023 (so với mức 24.000 đồng/USD trong báo cáo trước đó) và 23.500 đồng/USD vào giữa năm 2023 (so với mức 23.800 đồng/USD trước đó). Dự báo tỷ giá nửa cuối năm 2023 không thay đổi. Sự cải thiện của cán cân vãng lai và sự phục hồi của lĩnh vực du lịch có thể sẽ hỗ trợ cho VND.
