Từ bán dẫn đến năng lượng, nước Mỹ chờ đợi kỷ nguyên bùng nổ đầu tư dưới thời Trump 2.0

Nước Mỹ dường như đang ở ngưỡng cửa của kỷ nguyên đầu tư trong nước quy mô lớn vào các lĩnh vực từ chất bán dẫn đến năng lượng.

Ban đầu, nhiều người đã nghĩ rằng Tổng thống đắc cử Donald Trump sẽ cắt giảm Đạo luật Chips và Khoa học - vốn được thiết kế để thúc đẩy sản xuất chất bán dẫn tại Mỹ. Điều này dựa trên một bình luận ngẫu hứng mà ông đã đưa ra vào cuối tháng 10. Tuy nhiên, một chỉ dấu rõ ràng hơn đã xuất hiện sau đó khi một phóng viên hỏi Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson về vấn đề này.

Khi được hỏi liệu họ có theo đuổi chính sách của Trump không, ông Johnson đã trả lời: “Tôi kỳ vọng rằng chúng tôi sẽ làm vậy”. Nhưng chỉ trong vài giờ, ông đã đảo ngược quan điểm, nói rằng Đạo luật Chips sẽ không bị bãi bỏ.

Một thành viên Quốc hội cho biết Johnson đã "xin lỗi một cách chân thành". Không có vấn đề nào khác, chỉ vài ngày trước cuộc bầu cử Tổng thống, mà sự đồng thuận với ông Trump lại là lý do để các lãnh đạo Cộng hòa phải xin lỗi.

Chuyện gì đang xảy ra?

Có thể nói nội các của ông Trump vẫn tập trung vào tăng cường đầu tư sản xuất thay vì kích thích tiêu dùng theo trường phái Keynes. Tuy nhiên, công cụ truyền thống của Đảng Cộng hòa, cắt giảm thuế, gần đây không còn hiệu quả như trước.

Các đợt cắt giảm thuế năm 2001, 2003, cũng như Đạo luật Cắt giảm Thuế và Việc làm trị giá 1,7 nghìn tỷ USD năm 2017 đều không đạt được mục tiêu đề ra, theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế và các chỉ số mà Kevin Hassett, Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế của Trump ưa chuộng.

Ngược lại, Đạo luật Chips với chi phí 39 tỷ USD đã thành công trong việc thu hút đầu tư vào các nhà máy sản xuất. Hiện có 5 nhà sản xuất bộ vi xử lý và bộ nhớ lớn nhất thế giới đang đầu tư tại Mỹ, một con số vượt trội so với các quốc gia khác.

Phó Tổng thống đắc cử JD Vance và Scott Bessent, ứng viên Bộ trưởng Tài chính của Trump, đều ủng hộ đạo luật này. Ngay cả Elon Musk, người thường phản đối trợ cấp Chính phủ, cũng phải thừa nhận vai trò quan trọng của tài chính công trong việc thúc đẩy đổi mới và sản xuất quy mô lớn.

Tuy nhiên, Đạo luật Chips cũng có những vấn đề của nó. Chính quyền Biden bị chỉ trích vì chậm trễ trong việc hoàn tất các cam kết và áp đặt các yêu cầu về đa dạng và chăm sóc trẻ em. Quy trình xét duyệt và cấp phép cho các dự án cũng kéo dài do yêu cầu về nguồn tài trợ liên bang.

Cắt giảm kinh phí cho Đạo luật Chips để đáp ứng những vướng mắc như vậy sẽ là một chính sách kinh tế tồi và là hành động chính trị sai lầm. Cơ hội của các đảng viên Cộng hòa không phải là bãi bỏ mà là các biện pháp cải thiện mục đích chính của Đạo luật, như lời Johnson đã nói.

Năm nay, ông Biden đã ký luật miễn một số dự án chip khỏi đánh giá môi trường, mặc dù có sự phản đối mạnh mẽ từ các đảng viên Dân chủ cấp cao. Tuy nhiên, kế hoạch đầu tư 100 tỷ USD của Micron Technology tại New York vẫn phải đối mặt với sự trì hoãn, vì Quân đội Kỹ thuật cho biết công ty này đang xây dựng trên "đầm lầy".

Một chính quyền Trump đấu tranh để thúc đẩy xây dựng thông qua các miễn trừ rộng rãi khỏi đánh giá môi trường sẽ kết nối trực tiếp chương trình phi quy định của Tổng thống với tiến bộ cụ thể, đồng thời chia rẽ đối thủ của ông.

Việc tăng cường đầu tư công nghiệp sẽ phù hợp với chương trình "Nước Mỹ Trước tiên" của ông Trump, đặc biệt trong lĩnh vực quốc phòng, như được thể hiện qua việc thành lập Liên minh Công nghiệp Mỹ Mới và đề xuất "Đạo luật Tàu chiến cho Mỹ" nhằm thúc đẩy ngành đóng tàu trong nước.

Chiến lược này cũng nên mở rộng sang lĩnh vực phát triển tài nguyên thiên nhiên, từ năng lượng đến khoáng sản quan trọng.

Bên cạnh nỗ lực khai thác thêm dầu khí, sự ủng hộ cho chuỗi cung ứng pin trong nước nên tiếp tục mạnh mẽ, ngay cả khi các khoản tín dụng thuế khuyến khích mua xe điện thay vì xe thông thường đang phải đối mặt với nguy cơ cắt giảm.

Ngành công nghiệp hạt nhân cũng sẽ nhận được sự chú ý. Những nhiên liệu và công nghệ này không chỉ là các sản phẩm có giá trị mà còn mang lại lợi thế cạnh tranh trong việc cung cấp năng lượng rẻ và phong phú cho khu vực công nghiệp.

Trump có lợi thế là các khoản đầu tư được thực hiện trong những năm gần đây sẽ sẵn sàng đi vào hoạt động trong nhiệm kỳ của ông, giúp ông có cơ hội hiện thực hóa tầm nhìn về một "Thời kỳ vàng mới" cho nước Mỹ.

Theo FT

>> Ông Trump bổ nhiệm 2 vị trí quan trọng, tỷ phú sáng lập quỹ đầu tư 65 tỷ USD làm Thứ trưởng Quốc phòng