Tổng thống Mỹ có cuộc điện đàm 'tuyệt vời' với Tổng thống Ukraine

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã có cuộc điện đàm kéo dài một giờ mà Nhà Trắng mô tả là "tuyệt vời”, trong đó hai lãnh đạo nhất trí sẽ hợp tác để chấm dứt xung đột Nga - Ukraine.

Đây là cuộc trò chuyện đầu tiên của hai tổng thống kể từ sau màn tranh cãi gây rúng động tại Phòng Bầu dục ngày 28/2.

Ông Zelensky cảm ơn ông Trump vì sự ủng hộ của Mỹ, và hai lãnh đạo nhất trí rằng các phái đoàn sẽ họp tại Ả-rập Xê-út trong những ngày tới.

Tổng thống Ukraine cũng đề nghị Mỹ hỗ trợ phòng không nhiều hơn để bảo vệ Ukraine trước các cuộc tấn công của Nga. Đáp lại, Tổng thống Mỹ cho biết ông sẽ giúp tìm kiếm các thiết bị quân sự cần thiết ở châu Âu.

Ông Trump đã tóm tắt cho ông Zelensky về cuộc điện đàm hôm 18/3 với Tổng thống Nga Vladimir Putin, trong đó lãnh đạo Nga bác bỏ đề xuất ngừng bắn toàn diện trong 30 ngày mà ông Trump đưa ra, nhưng đồng ý tạm dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng.

Tương lai của thỏa thuận này khá mù mịt, khi Mátxcơva hôm 19/3 cáo buộc Ukraine tấn công một kho dầu ở miền nam nước Nga, còn Kiev nói rằng cuộc tấn công của Nga đã làm mất điện một số tuyến đường sắt.

Tuy nhiên, hai bên vẫn tiến hành trao đổi tù nhân, mỗi bên thả 175 binh sĩ trong một thỏa thuận do Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất làm trung gian. Mátxcơva tuyên bố đã thả thêm 22 người Ukraine bị thương nặng như một cử chỉ thiện chí.

Tổng thống Zelensky, mô tả cuộc trò chuyện với ông Trump là "tích cực, có ý nghĩa và thẳng thắn", cho biết Kiev sẵn sàng dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng của Nga và chấp nhận lệnh ngừng bắn vô điều kiện như Mỹ đã đề xuất trước đó.

"Một trong những bước đầu tiên hướng tới việc chấm dứt hoàn toàn xung đột có thể là chấm dứt các cuộc tấn công vào hệ thống năng lượng và các cơ sở hạ tầng dân sự khác. Tôi ủng hộ bước đi này, và Ukraine đã sẵn sàng thực hiện", ông cho biết trên mạng xã hội.

Sau đó, tổng thống Ukraine nói với các phóng viên rằng ông Trump hiểu Kiev sẽ không công nhận các vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát.

Tổng thống Zelensky cho biết các cuộc không kích của Nga, được thực hiện sau cuộc điện đàm Nga - Mỹ, cho thấy Nga chưa sẵn sàng cho hòa bình. Ông nói rằng Mỹ nên chịu trách nhiệm giám sát bất kỳ lệnh ngừng bắn nào, cho biết thêm rằng việc dừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng có thể được thiết lập nhanh chóng.

Tổng thống Trump đã gợi ý với ông Zelensky rằng Mỹ có thể giúp điều hành, thậm chí sở hữu, các nhà máy điện hạt nhân của Ukraine. Nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu ở tỉnh Zaporizhzhia đã bị đóng cửa kể từ khi quân đội Nga kiểm soát vào năm 2022.

Ông Zelensky cho biết Ukraine đã bắt đầu đàm phán với Mỹ về khả năng tham gia khôi phục nhà máy Zaporizhzhia.

Châu Âu cảnh giác

Tổng thống Mỹ Trump từ lâu đã hứa sẽ chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu nhất của châu Âu kể từ Thế chiến II. Nhưng cách ông tiếp cận Tổng thống Nga Putin đã khiến các đồng minh châu Âu lo ngại. Họ cho rằng điều này báo hiệu một sự thay đổi cơ bản sau 80 năm, mà nhiệm vụ cốt lõi trong chính sách đối ngoại Mỹ là bảo vệ châu Âu khỏi Nga.

Một số nhà lãnh đạo châu Âu nhận định, việc Tổng thống Putin từ chối lệnh ngừng bắn hoàn toàn do ông Trump đề xuất là bằng chứng cho thấy Mátxcơva không tìm kiếm hòa bình. Bộ trưởng Quốc phòng Đức Boris Pistorius cho biết, lời đề nghị tạm thời ngừng tấn công các cơ sở năng lượng của Ukraine "không có giá trị gì" và ông Trump sẽ phải thuyết phục Mátxcơva nhượng bộ nhiều hơn.

“Tổng thống Putin đang chơi một trò chơi và tôi chắc rằng tổng thống Mỹ sẽ không thể ngồi yên quan sát lâu hơn nữa", ông Pistorius nói với đài truyền hình Đức ZDF.

Theo một lá thư mà Reuters nhận được, quan chức đối ngoại của Liên minh Châu Âu (EU) Kaja Kallas cho biết bà sẽ trình bày một đề xuất với các nhà lãnh đạo châu Âu tại Brussels vào ngày 20/3 để cung cấp cho Ukraine 2 triệu viên đạn pháo cỡ lớn.

>> Tổng thống Mỹ Trump được lợi gì từ cuộc điện đàm với Tổng thống Nga Putin?