Tính giáng đòn Nga, Ukraine bị nước châu Âu dọa cắt điện: Ông Putin nói "Kiev đang trừng phạt EU"

Ukraine đã tuyên bố sẽ ngừng vận chuyển khí đốt của Nga tới Liên minh châu Âu (EU) vào ngày 1/1/2025.

Ukraine không gia hạn hợp đồng

Hợp đồng giữa Moscow và Kiev về việc vận chuyển khí đốt qua đường ống đến EU sẽ hết hạn vào ngày 31/12 tới nhưng theo RT (Nga), Thủ tướng Ukraine Denis Shmigal cho biết thỏa thuận này sẽ không được gia hạn thêm.

Viết trên Telegram hôm 16/12, ông Shmigal tiết lộ ông đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Slovakia, Robert Fico, tuyên bố Ukraine sẵn sàng thảo luận về việc vận chuyển khí đốt từ bất kỳ nguồn nào ngoại trừ Nga.

“Tôi nhấn mạnh rằng thỏa thuận của Ukraine với Nga về quá cảnh khí đốt sẽ kết thúc vào ngày 1/1/2025 và sẽ không được gia hạn”, Shmigal viết. 

Thỏa thuận quá cảnh kéo dài 5 năm giữa tập đoàn năng lượng khổng lồ Gazprom của Nga và công ty năng lượng nhà nước Ukraine Naftogaz đã được ký kết vào năm 2019. Thỏa thuận này quy định Gazprom sẽ vận chuyển 65 tỷ mét khối (bcm) khí đốt qua Ukraine vào năm 2020 và 40 bcm hàng năm trong giai đoạn 2021-2024.

Gazprom, từng là nhà cung cấp khí đốt chính của EU, đã giảm đáng kể lượng xuất khẩu sang khối này vào năm 2022, sau vụ phá hoại đường ống Nord Stream. Theo dữ liệu mới nhất, EU vẫn nhận được khoảng 5% lượng khí đốt từ Nga qua Ukraine.

Slovakia: Đàm phán "đầy cạm bẫy"

Slovakia là một trong những quốc gia tiếp nhận khí đốt của Nga quá cảnh qua Ukraine. Theo báo cáo, Slovakia đã tiêu thụ 4,44 bcm khí đốt vào năm 2023, bao gồm 2,9 bcm do Nga cung cấp.

Hôm 27/12 đưa tin, Slovakia tuyên bố sẽ xem xét các biện pháp đáp trả Ukraine như ngừng cung cấp điện dự phòng sau ngày 1/1 nếu Kiev ngừng vận chuyển khí đốt của Nga sang Slovakia như dự kiến.

Trước đó, phát biểu sau cuộc họp nội các hồi giữa tháng, Thủ tướng Fico cho biết, chính phủ nước này đang tham gia vào các cuộc đàm phán "rất căng thẳng" về việc giao hàng cho năm tới bởi "một số lượng lớn cạm bẫy" trong các cuộc đàm phán với Ukraine.

Ông Fico nói rằng các giải pháp cung cấp khí đốt thay thế đắt hơn đáng kể so với lựa chọn từ Nga. Theo ông,các tuyến đường thay thế sẽ làm tăng mạnh chi phí và ảnh hưởng đến hoạt động vận chuyển của nước này, khiến nước này mất 500 triệu euro tiền phí.

“Chúng tôi bác bỏ điều này. Chúng tôi không thấy có lý do gì phải trả nhiều tiền hơn cho khí đốt so với mức cần thiết vì lý do địa chính trị”, Thủ tướng Slovakia cho biết, đồng thời nói thêm rằng “các cuộc đàm phán cực kỳ căng thẳng ở nhiều cấp độ và tại nhiều quốc gia khác nhau” sẽ tiếp tục trong suốt kỳ nghỉ lễ.

Fico cho biết ông "tự tin" rằng có thể tìm ra giải pháp để duy trì dòng khí đốt chảy tới Slovakia thông qua Ukraine. 

Tổng thống Putin: Ukraine 'trừng phạt' EU

Ukraine đang trừng phạt EU bằng cách từ chối gia hạn thỏa thuận trung chuyển khí đốt tự nhiên của Nga cho khối này, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết hôm 26/12. 

Quyết định của Kiev sẽ dẫn đến giá năng lượng cao hơn cho người tiêu dùng châu Âu, ông cảnh báo.

Chia sẻ với giới truyền thông, ông Putin cho biết Kiev đang "phản đối châu Âu vì nếu không có sự hỗ trợ của châu Âu, Ukraine thậm chí không thể tồn tại, chứ đừng nói đến chiến đấu".

"Vâng, bây giờ họ [Ukraine] đang trừng phạt châu Âu bằng cách chấm dứt hợp đồng cung cấp khí đốt của chúng tôi…".

Tổng thống Nga cảnh báo giá khí đốt của châu Âu đã tăng lên 500 USD/1.000m3 và sẽ tiếp tục tăng khi thỏa thuận trung chuyển hết hạn.

Ông nói thêm rằng Nga vẫn duy trì việc vận chuyển khí đốt qua Ukraine. "Chúng tôi cung cấp thường xuyên và trả tiền và tiếp tục trả tiền...".

Ông Putin cho biết Moscow sẵn sàng cung cấp khí đốt thông qua Ukraine theo hợp đồng với bất kỳ đối tác nào nhưng không thể đạt được thỏa thuận trong vòng ba hoặc bốn ngày.