Thị trường trái phiếu cho tín hiệu 'nền kinh tế chậm lại' và 'suy thoái sâu sắc'?

Theo Dong Hai

Đường cong lợi suất của Hoa Kỳ đảo chiều mạnh mẽ đã gửi tín hiệu  về triển vọng suy thoái của Hoa Kỳ trong hơn nửa thế kỷ.

Chênh lệch giữa lợi suất trái phiếu kho bạc 10 năm và 3 tháng, ở mức khoảng 155,8 điểm cơ bản dưới 0 vào thứ Tư – phản ánh lợi suất trái phiếu kho bạc 3 tháng TMUBMUSD03M, 4,796% giao dịch cao hơn so với lợi suất trái phiếu 10 năm TMUBMUSD10Y, 3,295%. Theo Campbell Harvey, giáo sư Đại học Duke, người đi tiên phong trong việc sử dụng mức chênh lệch như một chỉ báo về tăng trưởng kinh tế trong tương lai, sự khác biệt lớn giữa hai lợi suất trái phiếu cho thấy khả năng xảy ra “suy thoái sâu sắc”.

Những lo ngại về suy thoái kinh tế đang tập trung trở lại sau khi dữ liệu của tuần này cung cấp bằng chứng mới cho thấy chu kỳ tăng lãi suất kéo dài hàng năm của Cục Dự trữ Liên bang cuối cùng cũng có tác động đến thị trường lao động. Theo Tom di Galoma, giám đốc điều hành kiêm trưởng bộ phận lãi suất, trong khi sự biến động của thị trường trái phiếu có xu hướng thấp hơn trong ba tuần qua, các vấn đề về thanh khoản và những lo ngại về một cuộc khủng hoảng trần nợ tiềm ẩn của Hoa Kỳ tiếp tục gây khó khăn cho trái phiếu Kho bạc và làm trầm trọng thêm các động thái của thị trường.

Mức chênh lệch giữ lợi suất trái phiếu 10 năm/3 tháng thấp hơn nhiều so với mức 0 so với trước cuộc khủng hoảng tài chính 2007-2008 và vào cuối những năm 1980, khi Cục Dự trữ Liên bang đẩy lãi suất trở lại mức trên 8% đến 9%.

Chênh lệch lợi suất kỳ hạn 10 năm trừ 3 tháng kể từ ngày 4 tháng 4. Các khu vực mờ biểu thị suy thoái của Hoa Kỳ.

NGUỒN: NGÂN HÀNG DỰ TRỮ LIÊN BANG ST. LOUIS

Quy mô của sự đảo chiều trong chênh lệch giữa lợi suất 10 năm/3 tháng hiện tại so với mức của lợi suất hiện tại “rất đáng chú ý và tương đương với một sự đảo chiều lớn, nghiêm trọng”, Harvey cho biết qua điện thoại vào thứ Tư. “Mức độ của sự đảo chiều có thể liên quan trực tiếp đến sự suy giảm lớn trong tăng trưởng kinh tế và mô hình đang dự báo một cuộc suy thoái sâu sắc”.

Mức chênh lệch - thường đưa ra cảnh báo trước về suy thoái kinh tế trong khoảng thời gian từ 6 đến 18 tháng - lần đầu tiên giảm xuống dưới 0 vào tháng 10. Ban đầu, Harvey vẫn giữ hy vọng rằng Hoa Kỳ có thể tránh được suy thoái. Tháng 12 năm ngoái, ông ấy nói với MarketWatch rằng thước đo - đã không có đủ động lực đảo chiều đủ lâu vào thời điểm đó để gửi một tuyên bố dứt khoát - có thể đang gửi "tín hiệu sai" và khả năng hạ cánh mềm là rất cao.

Đó là trước khi Cục Dự trữ Liên bang tăng lãi suất một lần nữa vào tháng Hai và tháng Ba, và các biến động trong hệ thống ngân hàng trong giai đoạn gần đây trở thành yếu tố chính thúc đẩy sự đảo chiều đường cong Kho bạc đang xảy ra. Giờ đây, các nhà hoạch định chính sách đã “đi quá xa và đang đùa với lửa”, Harvey nói.

Đường cong là một đường biểu thị sự khác biệt về lợi suất trên tất cả các kỳ hạn nợ. Nó thường dốc lên, với các nhà đầu tư yêu cầu phí bảo hiểm để bù đắp cho những rủi ro có thể gia tăng theo thời gian. Một đường cong phẳng hơn có thể báo hiệu những lo ngại về triển vọng kinh tế. Một đường cong đảo chiều, trong đó lợi suất ngắn hạn tăng cao hơn so với lợi suất dài hạn, là một dấu hiệu cảnh báo.

Sự đảo chiều của đường cong Kho bạc quan trọng vì một số lý do. Một trong số đó là nó đã đảo chiều mô hình kinh doanh vốn được các ngân hàng sử dụng để kiếm tiền bằng cách cho vay với lãi suất cao hơn trong thời gian dài hơn so với lãi suất họ trả cho người đi vay đối với tiền gửi của họ. Đường cong lợi suất đảo chiều đã tác động mạnh đến Ngân hàng Thung lũng Silicon của California vào tháng Ba. “Tôi không biết Fed đã đặt thêm bao nhiêu ngân hàng vào rủi ro, nhưng tôi chắc chắn hy vọng họ [các nhà hoạch định chính sách] sẽ làm như vậy”, Harvey nói.

Vào thứ Tư, lợi suất trái phiếu kho bạc gần như thấp hơn sau khi mức tăng việc làm trong khu vực tư nhân yếu hơn dự kiến trong tháng 3 làm tăng thêm lo ngại về thị trường lao động đang yếu đi. Trong khi đó, các chỉ số chứng khoán chính của Hoa Kỳ DJIA, +0,24% SPX, -0,25% COMP, -1,07% cũng kết thúc ở mức thấp hơn.

Tại Academy Securities ở San Diego, David Gagnon, giám đốc điều hành kiêm trưởng bộ phận giao dịch của Kho bạc Hoa Kỳ, cho biết thị trường tài chính dường như đang cân nhắc hai nhóm “kịch bản cực đoan”.

“Đối với trái phiếu, có nguy cơ nền kinh tế rơi vào suy thoái”, Gagnon cho biết. “Cổ phiếu không quá lo lắng về việc Fed phải đảo ngược tiến trình trong thời kỳ suy thoái, mà thay vào đó họ lo lắng rằng nền kinh tế không rơi vào suy thoái”, khiến các nhà hoạch định chính sách tiếp tục tăng lãi suất.

Ông cho biết, một phần nhỏ của sự đảo chiều trong chênh lệch 10 năm/3 tháng là do các yếu tố kỹ thuật liên quan đến mất cân bằng nguồn cung, tính thanh khoản kém và lo lắng về trần nợ. Phần còn lại liên quan đến thị trường trái phiếu “định giá rủi ro hạ cánh cứng và Fed phải phản ứng mạnh mẽ”.