Theo CNBC, trong kịch bản tồi tệ nhất, Israel sẽ cáo buộc Iran đứng sau Hamas và tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Tehran. Hậu quả là giá dầu sẽ tăng vượt mức 150 USD/thùng và Mỹ sẽ phải tham gia vào xung đột ở khu vực Trung Đông.
Các chiến binh Hamas tại Dải Gaza. (Ảnh: AFP).
Sau khi nhóm vũ trang Hamas tấn công vào Israel, phản ứng của thị trường tài chính vẫn tương đối mờ nhạt. Một số nhà quan sát cảnh báo rằng thị trường vẫn chưa nhận thức đầy đủ một số rủi ro phát sinh từ xung đột này.
Trong lưu ý ngày 10/10, các nhà phân tích tại BNY Mellon cảnh báo: “Nếu cuộc chiến kéo dài, rất có thể nó sẽ thổi bùng lo ngại về gián đoạn nguồn cung dầu mỏ và làm tăng nhu cầu dành cho các tài sản an toàn như vàng, USD và franc Thụy Sỹ”.
Việc các nhà đầu tư đổ xô vào tài sản an toàn không phải là điều mới mẻ trong thời chiến. Giá dầu thô đã bật tăng 4% trong phiên 9/10, sau đó hạ nhiệt trong những ngày tiếp theo.
Kể từ cuộc tấn công bất ngờ của Hamas, giá vàng đã nhích thêm khoảng 1%. Lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ giảm khoảng 13 điểm cơ bản, xuống 4,657%.
Tuy nhiên, một số chuyên gia dự kiến thị trường sẽ tiếp tục biến động trong thời gian tới.
Israel đủ sức tham chiến trong thời gian dài
Ông Bob Savage, trưởng bộ phận chiến lược thị trường của BNY Mellon, cho biết ngân sách và GDP của Israel đủ sức để tài trợ cho “xung đột kéo dài”. Điều này có nghĩa là Israel có khả năng tham chiến trong hơn 8 tuần.
Ông cảnh báo: “Các thị trường toàn cầu vẫn chưa phản ánh đầy đủ rủi ro từ kịch bản trên, bao gồm khả năng giá dầu nhảy vọt và các nước tăng cường chi tiêu cho quân sự”. Một trong những hậu khi các quốc gia đẩy mạnh chi tiêu cho quốc phòng là sự gia tăng của lãi suất.
Khói bốc lên trên các tòa nhà ở Gaza vào ngày 9/10. (Ảnh: Getty Images).
Dữ liệu từ Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm cho thấy vào năm 2022, chi tiêu quân sự của thế giới đã tăng năm thứ 8 liên tiếp, lên mức cao kỷ lục hay 2.240 tỷ USD.
Ông Savage chỉ ra: “Điều này đặt ra vấn đề về lãi suất thực, tức là lãi suất sau khi điều chỉnh cho lạm phát. Như những gì chúng ta đã thấy trong năm 2008, lãi suất thực 2,5% cho kỳ hạn 30 năm thường sẽ là ngòi nổi gây ra sự đổ vỡ trên thị trường”.
Ngoài áp lực lạm phát, một rủi ro khác là cuộc chiến giữa Hamas và Israel sẽ lan ra thành xung đột trên diện rộng ở khu vực Trung Đông.
Theo tờ CNBC, quy mô lớn bất ngờ của cuộc tấn công đã làm dấy lên lo ngại rằng Iran có thể có liên quan. Iran có lý do để làm vậy và từ lâu đã được cho là đang hỗ trợ nhóm Hamas.
Hầu hết các nhà phân tích tin rằng nếu Iran thực sự có liên quan thì gần như chắc chắn xung đột sẽ leo thang. Điều này có thể khiến thị trường chuyển sang trạng thái ngần ngại rủi ro.
Ông Bob McNally, Giám đốc công ty nghiên cứu Rapidan Energy Group, bình luận: “Tất cả sẽ phụ thuộc vào Iran. Liệu Mỹ hoặc Israel có công khai cáo buộc Iran chịu trách nhiệm trực tiếp tới chuyện này hay không? Nếu câu trả lời là có, giá dầu sẽ đi lên”.
Ông nói thêm rằng sự tham gia của Iran sẽ thúc đẩy các nhà đầu tư đổ xô tìm đến đồng USD. Ông nói tiếp: “Đây là điều tồi tệ đối với các nền kinh tế và những đồng tiền yếu, và cũng là tin xấu với giá năng lượng”. Ông cảnh báo: “Chiến sự sẽ kéo dài và khó khăn, và có thể là đẫm máu”.
Dầu thô có thể vượt mốc 150 USD/thùng?
Phái đoàn Iran tại Liên Hợp Quốc đã phủ nhận sự liên quan của Tehran trong cuộc tấn công của Hamas.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blink nói với CNN hôm 8/10 rằng Mỹ “chưa có bằng chứng cho thấy Iran đã chỉ đạo hoặc đứng đằng sau cuộc tấn công. Tuy nhiên, chúng tôi không thể phủ nhận rằng Iran đã có mối quan hệ lâu dài với Hamas”.
Công ty nghiên cứu đầu tư Alpine Macro có chung ý kiến rằng “nhiều khả năng” xung đột Hamas - Israel sẽ leo thang và khiến mức độ ngại rủi ro của nhà đầu tư toàn cầu “tăng lên đáng kể” trong một đến ba tháng tới. Trong bối cảnh đó, các nhà đầu tư sẽ tích cực bán cổ phiếu để mua vàng và trái phiếu.
Alpine Macro chỉ ra rằng rủi ro đáng ngại nhất sẽ là Israel nhắm mục tiêu vào chương trình hạt nhân của Iran và leo thang xung đột trong khu vực nhằm làm gián đoạn hoạt động xuất khẩu dầu từ Vịnh Ba Tư, từ đó lôi kéo sự tham gia của Mỹ.
Alpine Macro viết trong lưu ý: “Kịch bản cực đoan nhất sẽ là Israel tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran. Điều này có thể khiến giá dầu tăng vượt mức 150 USD/thùng”.
Theo số liệu phía Israel cập nhật ngày 11/10, khoảng 1.200 người đã tử vong do các cuộc tấn công của Hamas. Trong khi đó, Bộ Y tế của Palestine cho biết hơn 900 người ở Gaza đã thiệt mạng vì các đòn không kích trả đũa của Israel.
