Trong bối cảnh căng thẳng Mỹ-Trung vẫn đang tiếp diễn, Amata - gã khổng lồ khu công nghiệp của Thái Lan - đang hướng tầm nhìn về phía Lào, một quốc gia láng giềng còn non trẻ trong phát triển công nghiệp.
Vikrom Kromadit, nhà sáng lập và Chủ tịch Amata, chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn độc quyền với Nikkei Asia: "Khi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ đang cận kề và những bất ổn bao trùm nền kinh tế Trung Quốc, chúng tôi dự đoán sẽ có làn sóng các công ty Trung Quốc tìm kiếm cơ hội mở rộng ra nước ngoài”.
Với suy nghĩ đó, họ đã nhanh chóng hành động sở hữu 200 km2 đất công nghiệp tại tỉnh Luang Namtha, phía bắc Lào. Khu này nằm dọc theo tuyến đường sắt Lào-Trung Quốc mới khai trương, tạo ra một cầu nối chiến lược giữa Côn Minh của Trung Quốc và thị trường Đông Nam Á đầy tiềm năng.
Kế hoạch của Amata đã bắt đầu thu hút sự chú ý. "Chúng tôi vừa đưa 90 công ty đến khảo sát địa điểm và bắt đầu nhận đặt chỗ. Điều đáng chú ý là tất cả các công ty tham dự đều đến từ Trung Quốc", Vikrom tiết lộ. Ông dự kiến những nhà máy đầu tiên sẽ bắt đầu hoạt động vào cuối năm 2025, sau khi hoàn tất việc nâng cấp cơ sở hạ tầng.
Vikrom Kromadit, nhà sáng lập và Chủ tịch Amata
Amata không phải là “tay mơ” trong lĩnh vực này. Họ đã và đang quản lý 152 km2 đất công nghiệp trải dài khắp Đông Dương, là mái nhà cho hơn 1,500 nhà máy tại Thái Lan và Việt Nam. Ban đầu, các công ty Nhật Bản như AGC và Hitachi là những khách hàng chủ chốt. Nhưng kể từ những năm 2000, các doanh nghiệp Trung Quốc xuất hiện ngày càng nhiều hơn, hiện đang sở hữu hơn 300 nhà máy.
"Các công ty Trung Quốc sẽ là động lực chính cho sự tăng trưởng của Amata trong tương lai", Vikrom khẳng định. Nhưng tại sao lại là Lào? Vikrom giải thích rằng Thái Lan và Việt Nam, với thặng dư thương mại lớn với Mỹ, có thể đối mặt với rủi ro bị áp thuế trong tương lai.
Năm 2023, Thái Lan và Việt Nam ghi nhận thặng dư thương mại đáng kể với Mỹ, phản ánh sự phục hồi mạnh mẽ của ngành xuất khẩu sau đại dịch. Thái Lan ghi nhận thặng dư 29 tỷ USD, trong khi con số này ở Việt Nam lên tới 104 tỷ USD, khẳng định vai trò quan trọng của nước này trong chuỗi cung ứng toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực dệt may và điện tử. Trong khi đó, Lào ghi nhận thâm hụt thương mại hàng hóa 260 triệu USD với Mỹ.
Để thu hút các nhà đầu tư, Amata đã đảm bảo được những ưu đãi thuế hấp dẫn từ Chính phủ Lào. "Các công ty chuyển đến địa điểm của chúng tôi sẽ được hưởng miễn thuế doanh nghiệp trong 30 năm và mức thuế thu nhập cá nhân cố định 5%”, Vikrom cho biết.
Vị trí địa lý của Lào đóng vai trò quan trọng trong chiến lược của Amata. Vikrom nhấn mạnh những lợi thế độc đáo của quốc gia này. "Tuyến đường sắt Trung Quốc-Lào mở ra cơ hội tiếp cận dễ dàng với nguồn nguyên liệu và linh kiện từ Trung Quốc", ông giải thích. "Đồng thời, cảng Hải Phòng của Việt Nam, cách Lào 900 km, cung cấp lối ra Thái Bình Dương. Về phía tây, cảng Laem Chabang của Thái Lan, cách 1,100 km, hướng ra Vịnh Thái Lan và gần với Ấn Độ Dương”.
Tuy nhiên, Amata cũng phải đối mặt với những thách thức. Cơ sở hạ tầng điện ở Lào vẫn còn hạn chế. Để giải quyết vấn đề này, Amata đang hình thành các liên doanh với các đối tác lớn như Cơ quan Phát điện Thái Lan và Tập đoàn Điện lực Lào. Họ có kế hoạch sử dụng thủy điện của Lào trong mùa mưa và bổ sung bằng điện từ Thái Lan và Trung Quốc trong mùa khô, đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định cho các khu công nghiệp mới.
"Chúng tôi đang nhắm đến khoản đầu tư 1 tỷ USD cho giai đoạn phát triển đầu tiên và 5 tỷ USD cho toàn bộ khu vực rộng 200 km2", ông tuyên bố. Con số này phản ánh niềm tin mạnh mẽ của Amata vào tiềm năng của Lào như một trung tâm sản xuất mới trong khu vực.
Tuy nhiên, Amata không phải là người chơi duy nhất nhắm đến thị trường Lào. Các nhà phát triển nước ngoài khác, như Sino-Agri International Potash Companycủa Trung Quốc, cũng đang thực hiện những dự án lớn tại đây.
