Sinh viên ngành khoa học máy tính ngày càng khó tìm việc ở Mỹ

Tại các trường đại học ở Mỹ, ngành khoa học máy tính đang nóng hơn bao giờ hết với số lượng sinh viên đông đảo. Nhưng các sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành này đang nhận ra rằng bằng cấp của họ không còn là tấm vé chắc chắn để được tuyển dụng vào các vị trí lương cao trong ngành công nghệ.

• Dân công nghệ bi quan giữa đỉnh điểm sa thải kể từ bong bóng dot-com
• Công nghệ AI đe dọa 300 triệu việc làm ở Mỹ và châu Âu

Trên thực tế, sinh viên ngành khoa học máy tính ở Mỹ cảm thấy tìm được việc làm khó hơn họ từng nghĩ. Cách đây vài năm, các tập đoàn công nghệ đua nhau tuyển dụng nhân tài.  Giờ đây, họ có ít nhu cầu tuyển dụng nhân viên cấp thấp, chưa có kinh nghiệm, hoặc đang sa thải việc làm. Họ cũng ngày càng chuyển sự tập trung sang trí tuệ nhân tạo (AI), một công nghệ mà nhiều người lo ngại có thể làm giảm nhu cầu lập trình viên. Trên trang việc làm Indeed, thông tin tuyển dụng vai trò phát triển phần mềm (đại diện cho ngành khoa học máy tính) giảm 30% so với mức trước đại dịch.

Đồng thời, các công ty công nghệ có nguồn cung sinh viên mới tốt nghiệp dồi dào để lựa chọn. Số sinh viên ở Mỹ theo học chuyên ngành khoa học máy tính và khoa học thông tin tăng 40% trong 5 năm qua, lên hơn 600.000 vào năm 2023. Số bằng cử nhân được cấp trong các chuyên ngành đó lên tới 100.000 vào năm 2021, theo Bộ Giáo dục Mỹ. Con số này tăng 140% so với 10 năm trước.

“Khi tôi nói với mọi người rằng tôi học ngành khoa học máy tính, họ sẽ nói: 'Bạn thật may mắn. Bạn sẽ kiếm được rất nhiều tiền. Bạn có thể làm bất cứ điều gì bạn muốn'. Sự thật là nếu tìm việc ngay bây giờ, tôi sẽ không thể được tuyển dụng”, Ben Riesett, một sinh viên 22 tuổi vừa tốt nghiệp Đại học Công giáo Mỹ trong tháng này, nói.

Chỉ vài năm trước, Riesett thường nghe nói các nhà tuyển dụng cần những nhân viên có kỹ năng như anh. Riesett cho biết, anh đã nộp đơn ứng tuyển vào các vị trí cấp thấp trên khắp đất nước nhưng chỉ nhận được một số phản hồi.

Những sinh viên chuyên ngành khoa học máy tính từ các trường hàng đầu vẫn có thể dễ dàng kiếm được việc làm. Mức lương của họ dự kiến vào khoảng 75.000 đô la/Mỹ, nằm ở mức cao nhất trong các chuyên ngành được Hiệp hội các trường đại học và nhà tuyển dụng quốc gia Mỹ (NACE) đánh giá. Nhưng không phải tất cả họ có thể gia nhập vào các công ty công nghệ hàng đầu như Facebook hoặc Google.

“Sinh viên tốt nghiệp ngành khoa học máy tính cần phải đặt lại kỳ vọng. Họ cần điều chỉnh nơi họ sẵn sàng làm việc và trong một số trường hợp cần thay đổi kỳ vọng về mức lương, đặc quyền hoặc tiền thưởng khi ký hợp đồng mà họ sẽ nhận được cũng như loại công ty mà họ sẽ làm việc”, Tim Herbert, giám đốc nghiên cứu của Hiệp hội ngành công nghệ điện toán (CompTIA), nói.

Trong khi các công ty công nghệ lớn đang tuyển dụng các công việc liên quan đến AI, Herbert cho biết nhiều vị trí trong số đó đòi hỏi nhiều kinh nghiệm hơn mức mà một sinh viên mới tốt nghiệp có thể có.

Mức lương của sinh viên tốt nghiệp ngành khoa học máy tính năm nay dự kiến cao hơn 2,7% so với năm ngoái, mức tăng nhỏ nhất trong 8 lĩnh vực được NACE xem xét.

Theo Bộ Lao động Mỹ, trong 18 tháng qua, tăng trưởng việc làm vẫn không thay đổi ở các nhà phát hành phần mềm, một nhóm nhà tuyển dụng bao gồm các nhà phát triển phần mềm. Trên nền tảng việc làm dành cho sinh viên Handshake, số lượng việc làm toàn thời gian mà các công ty công nghệ tuyển dụng giảm 30% so với cùng kỳ năm trước.

Jarin Rahman, sinh viên chuyên ngành khoa học thông tin vừa hoàn thành năm cuối tại Đại học Cornell, từ lâu nuôi hy vọng tìm việc làm tại một công ty công nghệ lớn. Nhưng Rahman cho biết rất nhiều sinh viên năm cuối đã thực tập tại các công ty công nghệ lớn vào mùa hè năm ngoái nhưng sau khi tốt nghiệp, họ vẫn không nhận được lời đề nghị quay trở lại làm việc. Với việc ngành công nghệ có vẻ kém ổn định hơn dự đoán, Rahman bắt đầu tìm việc ở các lĩnh vực khác. Mùa hè này, cô sẽ thực tập tại một công ty quản lý đầu tư bất động sản.

Theo Stephanie Johnson, trưởng nhóm phát triển nghề nghiệp của khoa khoa học máy tính ở Đại học Bắc Carolina, sinh viên của bà trung bình nộp đơn xin việc từ 150 công việc trở lên. Nhiều người vẫn đang chờ đợi những lời mời làm việc vào mùa xuân tới.

Chỉ vài năm trước, họ có thể ứng tuyển vào 20 hoặc 40 vị trí – và nhận được lời mời làm việc muộn nhất là vào mùa thu.

Johnson thấy nhiều sinh viên tập trung tìm việc ở các công ty nơi công nghệ là dịch vụ chứ không phải sản phẩm. Bà nói có hai sinh viên được mời làm việc tại các công ty công nghệ lớn nhưng đã từ chối. Thay vào đó, một người gia nhập ngành ngân hàng, người còn lại làm việc cho một nhà bán lẻ.

Đại học Virginia thường tổ chức một hội chợ nghề nghiệp lớn mang tên Tech Night Takeover để giao lưu kết nối với các công ty công nghệ lớn. Năm nay, trường mở rộng sự kiện này để thu hút sự tham gia của các nhà tuyển dụng trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, năng lượng và dịch vụ tài chính đang tuyển dụng các vị trí công nghệ.

Khoa học máy tính và thông tin là chuyên ngành có lượng sinh viên tăng trưởng nhanh nhất trong top 20 chuyên ngành ở các trường đại học hệ 4 năm ở Mỹ. Từ năm 2018 đến năm 2023, số lượng sinh viên chuyên ngành khoa học máy tính và thông tin tăng từ khoảng 444.000 lên 628.000.

Pierce Avner, người vừa hoàn thành năm cuối ở Đại học Colorado tại Boulder, đã đăng ký trực tuyến hàng trăm suất thực tập vào năm ngoái. Nhưng phần lớn các công ty không bao giờ trả lời. Nếu trả lời, nhiều công ty gửi thư từ chối trong vòng 15 giây đến một phút.

Năm nay Avner quyết định giao tận tay khoảng 20 hồ sơ ứng tuyển thực tập ở các công ty công nghệ ở hai thành phố Denver và Boulder. Rốt cục, Avner được nhận vào thực tập tại một công ty hàng không vào mùa hè này. Đây là một trong những nhà tuyển dụng mà anh tìm được thông qua mạng lưới người quen.

Alex Giang, sinh viên chuyên ngành khoa học máy tính vừa học xong năm cuối tại Đại học Cornell, đang chuẩn bị thực tập kỹ thuật phần mềm tại một công ty quảng cáo kỹ thuật số sau khi không xin thực tập được tại Uber, Airbnb, Tesla, Facebook, Apple và Amazon.com.

Bạn bè của cô cũng đang điều chỉnh kỳ vọng. “Tâm lý mới của họ là: có việc thì dù không thích cũng phải nhận vì không biết có tìm được việc khác không”, Giang nói.

Theo WSJ