Serbia tự cứu ngành năng lượng của mình bằng cách mua lại công ty Nga

Naftna Industrija Srbije (NIS), một công ty năng lượng quan trọng ở Serbia do Nga đồng sở hữu sẽ được Chính phủ Serbia mua lại.

Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic hôm 5/1 tuyên bố Belgrade sẵn sàng mua cổ phần của Nga trong công ty NIS để hóa giải lệnh trừng phạt của Mỹ áp đặt với công ty này.

Ông Vucic đưa ra tuyên bố này trong cuộc phỏng vấn với đài truyền hình quốc gia Serbia RTS. Ông giải thích rằng, mua lại NIS là phương án cuối cùng để tránh những hạn chế tiềm ẩn.

NIS chủ yếu do hai công ty năng lượng khổng lồ của Nga là Gazprom Neft và Gazprom nắm giữ, lần lượt là 50% và 6,15% cổ phần. Chính phủ Serbia sở hữu 29,87% cổ phần của NIS.

“Chúng tôi có tiền để mua lại ngay lập tức. Nếu công ty được ước tính có giá trị một tỷ euro, thì chúng ta đang nói về khoảng 600 triệu hoặc hơn… Có thể là 500-600-700 triệu, không quan trọng” - ông nói.

Tổng thống Vucic cũng đặt câu hỏi về các lệnh trừng phạt của Mỹ. Ông phân tích rằng, nếu lệnh trừng phạt của Mỹ muốn chấm dứt các "khoản thu của Điện Kremlin" thì cách làm mà họ đang sử dụng hoàn toàn phản tác dụng. Ông cho rằng, việc bán tháo cổ phiếu NIS có thể sẽ cung cấp tiền cho Nga ngay lập tức.

Trước đó, Tổng thống Serbia nói ông sẵn sàng tham gia thảo luận với cả các quan chức Mỹ và Nga để đảm bảo an ninh năng lượng của Serbia. Các lệnh trừng phạt đối với NIS có thể làm gián đoạn nguồn cung cấp dầu của Serbia, đặc biệt là thông qua đường ống từ Croatia, vốn rất quan trọng đối với nhu cầu năng lượng của nước này.

Các hạn chế mà Mỹ áp đặt vào Serbia lần đầu tiên được tổng thống báo cáo vào cuối năm ngoái, dự kiến sẽ được triển khai vào ngày 10 hoặc 13/1. Các biện pháp trừng phạt được đề xuất đối với NIS là một phần của áp lực địa chính trị rộng lớn hơn đối với Nga trong bối cảnh xung đột Ukraine. Nhiều công ty Nga đã bị áp đặt các hạn chế của phương Tây kể từ khi xung đột leo thang vào năm 2022.

RT bình luận rằng, chưa rõ chính xác ước tính chi phí mà Tổng thống Vucic đưa ra dựa trên cơ sở nào. Theo danh sách 100 công ty hàng đầu của Nga vào năm 2023 do chính phủ Serbia biên soạn, giá trị ước tính của riêng tài sản NIS là khoảng 4,4 tỷ euro (4,5 tỷ USD).

Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Khai khoáng và Năng lượng Serbia, Dubravka Dedovic, đã công bố thành lập một nhóm công tác có nhiệm vụ ký kết hợp đồng cung cấp khí đốt tự nhiên dài hạn mới với Nga.

“Chúng tôi sẽ cố gắng đạt được một thỏa thuận dài hạn mới với Nga về nguồn cung cấp khí đốt theo các điều khoản tốt hơn” - kênh RST trích lời bà Dubravka Dedovic khẳng định.

Vị bộ trưởng nói thêm rằng việc duy trì mối quan hệ chặt chẽ với Moscow là “ưu tiên tuyệt đối” đối với Belgrade.

NIS cho biết họ đang tiến hành kinh doanh như thường lệ và theo dõi tình hình. Công việc vẫn tiếp tục mà không bị gián đoạn và không thiếu sản phẩm tại các trạm xăng do NIS sở hữu, theo tuyên bố chính thức của công ty này.