Ông Trump tuyên bố Mỹ hoàn toàn có thể bỏ NATO, hé lộ ý tứ của Tổng thống Zelensky về hòa đàm với Nga

Ông Trump lâu nay vẫn chỉ trích NATO. Tờ The New York Times đưa tin hồi đầu năm 2019 rằng ông đã nói riêng "nhiều lần" về việc muốn rút Mỹ khỏi liên minh.

Ông Trump nêu điều kiện để Mỹ ở lại NATO

Tạp chí Newsweek đưa tin vào ngày 8/12 rằng, các quan chức châu Âu đang chuẩn bị cho những yêu cầu "cứng rắn" của Tổng thống Donald Trump liên quan đến vấn đề mức đóng góp trên GDP của các thành viên cho NATO.

Theo truyền thống của liên minh, Mỹ với kho vũ khí hạt nhân và sức mạnh quân sự khổng lồ đã gánh vác phần lớn trách nhiệm trong việc cung cấp một số năng lực của châu Âu, bao gồm tình báo và hậu cần trên không gian.

Trong cuộc phỏng vấn lớn đầu tiên sau khi tái đắc cử tổng thống Mỹ, được phát sóng vào sáng 8/12 (giờ địa phương), ông Trump đã đưa ra quan điểm về NATO với người dẫn chương trình Meet the Press của NBC News, Kristen Welker.

Theo đó, ông Trump tuyên bố rằng NATO đang "lợi dụng Mỹ", nhắc lại nhiều điều ông từng nói trước đây về liên minh này.

"Thứ nhất, họ lợi dụng chúng ta [Mỹ] về thương mại, nghĩa là các quốc gia châu Âu — họ không mua ô tô của chúng ta, họ không mua thực phẩm của chúng ta, họ không mua bất cứ thứ gì. Thật đáng xấu hổ", ông Trump nói. "Và trên hết, chúng ta bảo vệ họ, vì vậy đây là một đòn giáng kép."

"Vì vậy, hãy để tôi nói cho các bạn biết. Tôi đã có thể giúp NATO có hàng trăm tỷ đô la chỉ bằng thái độ cứng rắn", Tổng thống đắc cử Mỹ nói.

"Tôi đã nói với các quốc gia [thành viên NATO] rằng 'Tôi sẽ không bảo vệ các bạn trừ khi các bạn trả tiền', và họ bắt đầu trả tiền. Số tiền đó lên tới hơn 600 tỷ đô la. Đó là một số tiền lớn, nếu không [NATO] sẽ không chiến đấu, họ sẽ không có tiền để chiến đấu."

"Nếu [các thành viên NATO] trả tiền và nếu tôi cho rằng họ đối xử công bằng với chúng ta, thì chắc chắn là tôi sẽ ở lại NATO", ông Trump nhấn mạnh với MC Welker.

Đồng thời, Tổng thống đắc cử khẳng định "hoàn toàn" có khả năng Mỹ sẽ rút khỏi liên minh.

"Châu Âu chỉ chi ra một phần nhỏ [ngân sách cho NATO] và kịch bản bùng nổ xung đột với Nga thì cấp bách với châu Âu hơn là với chúng ta," ông Trump nói.

"Cần phải có lệnh ngừng bắn ngay lập tức"

Trả lời trong chương trình Meet the Press về nỗ lực chấm dứt cuộc chiến kéo dài gần 3 năm tại Ukraine, ông Trump trả lời: "Tôi đang làm."

Trump từ chối tiết lộ về việc ông có nói chuyện với Tổng thống Nga Vladimir Putin kể từ khi tái đắc cử vào tháng 11 hay không. "Tôi không muốn nói bất cứ điều gì về điều đó, vì tôi không muốn làm bất cứ điều gì có thể cản trở cuộc đàm phán", ông Trump nói.

Theo tạp chí TIME (Mỹ), ông Trump đã đưa ra đề xuất sau cuộc trao đổi vào cuối tuần qua với Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tại Paris. Nhiều nhà lãnh đạo thế giới đã tụ họp về đây để chào mừng Nhà thờ Đức Bà mở cửa trở lại sau vụ hỏa hoạn tàn khốc năm 2019.

“Kyiv muốn chốt một thỏa thuận”, ông Trump viết trên nền tảng mạng xã hội Truth Social. "Cần phải có lệnh ngừng bắn ngay lập tức và các cuộc đàm phán nên bắt đầu."

Tổng thống Zelensky mô tả các cuộc thảo luận với ông Trump hôm 7/12, do Tổng thống Pháp Emmanuel Macron chủ trì, là "mang tính xây dựng" nhưng không đưa ra thêm chi tiết nào.

Ông Zelensky nhấn mạnh rằng Ukraine cần một "nền hòa bình công bằng và vững chắc, mà người Nga sẽ không phá hủy trong vòng vài năm".

"Khi chúng ta nói về một nền hòa bình hiệu quả với Nga, trước hết chúng ta phải nói về các đảm bảo hòa bình hiệu quả. Người Ukraine muốn hòa bình hơn bất kỳ ai khác,” ông Zelensky nêu trong bài đăng trên Telegram hôm 8/12.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã trả lời thông điệp trên Truth Social của ông Trump bằng cách nhắc lại quan điểm lâu nay của Moscow rằng họ sẵn sàng đàm phán với Ukraine.

Ông Peskov trích dẫn sắc lệnh của Tổng thống Zelensky từ tháng 10/2022, trong đó xác định kịch bản đàm phán là “bất khả thi” chừng nào Tổng thống Putin vẫn lãnh đạo Nga. Sắc lệnh này được đưa ra sau khi Moscow tuyên bố sáp nhập bốn vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát ở Ukraine.