Fed khó có thể giảm lãi suất khi lạm phát vẫn đang ở mức cao so với mục tiêu
Nhận định của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen là lãi suất khó có khả năng quay trở lại mức phổ biến trước đại dịch Covid-19, phù hợp với dự báo của thị trường.
Thay đổi quan điểm về lãi suất
Khi được hỏi tại sao các dự báo của Chính phủ về lãi suất trong những năm tới cao hơn rõ rệt so với dự báo 1 năm trước, bà Janet Yellen cho biết, những con số mới này phù hợp với dự báo của khu vực tư nhân.
“Tôi nghĩ, nó phản ánh thực tế thị trường hiện tại và những dự báo mà chúng ta đang thấy ở khu vực tư nhân rằng lãi suất sẽ khó có thể quay trở lại mức thấp như trước đại dịch Covid-19”, bà Janet Yellen nói.
Giai đoạn 2010 - 2019, lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 10 năm trung bình là 2,39%, mức rất thấp so với lịch sử. Đến tháng 10/2023, lợi suất trái phiếu tăng lên trên 5%, sau khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) liên tục tăng lãi suất (từ mức 0 - 0,25%/năm hồi tháng 3/2022 lên 5,25 - 5,5/năm) để chống lại lạm phát. Hiện tại, lợi suất trái phiếu giảm xuống dưới mức 4,2%, trong khi lãi suất cơ bản 5 tháng qua giữ nguyên.
Trong những tuần gần đây, bà Janet Yellen ám chỉ rằng, quan điểm của bà về vấn đề lãi suất đã thay đổi, không như nhận định hồi tháng 1/2023 là nhiều khả năng lãi suất thấp sẽ quay trở lại.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ chia sẻ: “Điều quan trọng là các giả định mà chúng tôi đưa vào ngân sách phải hợp lý và nhất quán với suy nghĩ của nhiều nhà dự báo”.
Các dự báo mới của Nhà Trắng về lãi suất trái phiếu là một phần trong đề xuất ngân sách trị giá 7.300 tỷ USD cho năm tài chính 2025 của Tổng thống Joe Biden. Lãi suất trung bình của tín phiếu và trái phiếu kho bạc kỳ hạn 3 tháng và 10 năm được dự đoán sẽ cao hơn rõ rệt trong 3 năm tới so với dự đoán 1 năm trước.
Một số quan chức Nhà Trắng cho hay, lãi suất trái phiếu kỳ hạn 3 tháng được nhận định sẽ ở mức trung bình 5,1%/năm trong năm 2024, tăng so với mức dự đoán 3,8%/năm đưa ra hồi tháng 3/2023, còn lãi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm có thể tăng từ 3,6%/năm lên 4,4%/năm.
Bảo hiểm nhà và xe hơi tăng cao ảnh hưởng đến mục tiêu lạm phát
Tháng 2/2024, lạm phát tại Mỹ ở mức 3,2%/năm so với cùng kỳ năm 2023. Dù giảm khoảng 2/3 so với mức đỉnh hơn 4 thập kỷ là trên 9% thiết lập vào giữa năm 2022, lạm phát hiện nay vẫn cao so với mục tiêu 2% của Fed, khiến cơ quan này có thể cần thêm thời gian để đưa ra quyết định giảm lãi suất.
Thị trường đang dự báo, sớm nhất cũng phải tới tháng 6/2024, Fed mới bắt đầu nới lỏng chính sách tiền tệ và nhiều khả năng cũng chỉ có 3 đợt hạ lãi suất trong năm 2024, mỗi đợt giảm 0,25%. Hồi đầu năm nay, thị trường kỳ vọng, Fed có thể bắt đầu hạ lãi suất vào tháng 3 và sẽ có 6 - 7 đợt giảm lãi suất trong cả năm.
Chủ tịch Fed Jerome Powell trong phiên điều trần trước Quốc hội mới đây cho biết, một số loại bảo hiểm bao gồm bảo hiểm nhà và xe hơi tăng vọt trong vài năm qua đã ảnh hưởng đến nỗ lực của Fed trong việc đưa lạm phát xuống mức mục tiêu.
Theo Cục Thống kê Lao động Mỹ, số liệu về bảo hiểm ô tô, bao gồm thiệt hại vật chất, trách nhiệm pháp lý và một số loại bảo hiểm cho xe chở khách tư nhân đã tăng 20,6% trong năm 2023 và tăng 0,9% trong tháng 2/2024 so với cùng kỳ năm ngoái; chi phí bảo trì và sửa chữa xe cơ giới trong tháng 2/2024 tăng 6,2% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong khi đó, theo một nghiên cứu từ S&P Global Market Intelligence, bảo hiểm chủ nhà năm 2023 tăng 11,3%.
Các chuyên gia cho hay, nguyên nhân chính thúc đẩy sự gia tăng bảo hiểm là biến đổi khí hậu và giá phụ tùng ô tô tăng cao.
Một nghiên cứu của Bankrate cho thấy, thời tiết khắc nghiệt thường xuyên hơn do biến đổi khí hậu dẫn đến rủi ro cao hơn cho các công ty bảo hiểm, khiến họ phải tăng phí. Trong thập kỷ qua, Mỹ đã chịu thiệt hại kỷ lục 1.100 tỷ USD do thời tiết khắc nghiệt, mức cao nhất từng được ghi nhận, góp phần làm tăng phí bảo hiểm.
Hiện tại, ở một số khu vực có rủi ro cao, các công ty bảo hiểm thậm chí đã ngừng cung cấp dịch vụ.
