Tại Mỹ, những lĩnh vực đáng lẽ phải sa sút vì lãi suất tăng cao lại đang trụ vững và đẩy mạnh tuyển dụng nhân sự.
Công nhân làm việc tại một công trường. (Ảnh: Getty Images).
Thị trường lao động Mỹ đang thể hiện một sức mạnh đáng kinh ngạc, bởi dù phải đối mặt với nguy cơ lãi suất tăng cao, nhiều doanh nghiệp vẫn giữ hoặc bổ sung thêm lao động, tờ Wall Street Journal nhận xét.
Các công ty xây dựng, kiến trúc và kỹ sư, cùng nhiều đại lý bất động sản, nhà sản xuất xe hơi và những doanh nghiệp vốn nhạy cảm với việc chi phí đi vay tăng cao đã đẩy mạnh tuyển dụng trong những tháng đầu năm 2023.
Cùng với đó, nhiều ngành công nghiệp khác vẫn đang cố gắng khôi phục lực lượng lao động đã mất trong đại dịch. Tính riêng trong 5 tháng đầu năm 2023, các doanh nghiệp Mỹ đã tạo thêm 1,6 triệu việc làm, vượt xa ước tính của giới chuyên gia.
Bộ Lao động Mỹ sẽ công bố số liệu việc làm tháng 6 vào ngày 7/7 tới đây.
Ông Daniel Zhao, người đứng đầu nhóm nghiên cứu tại trang tuyển dụng Glassdoor, đánh giá: “Thị trường lao động liên tục gây bất ngờ [cho chúng tôi]”.
Chống lại Fed
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã nâng lãi suất lên mức cao nhất trong 16 năm vào tháng 5/2023. Các quan chức dự kiến sẽ tiếp tục tăng lãi suất vào cuối năm nay để làm chậm nền kinh tế, hạ nhiệt thị trường lao động và khống chế lạm phát.
Theo Wall Street Journal, số liệu việc làm của Mỹ vẫn tăng mạnh dù doanh nghiệp và người tiêu dùng phải chịu chi phí đi vay cao hơn. Có thể nói một số lĩnh vực trong nền kinh tế đang chống lại những nỗ lực của Fed.
Ngành xây dựng là một trong những bất ngờ lớn nhất trong những tháng gần đây. Trong quá khứ, các công ty xây dựng thường bị ảnh hưởng nặng nề khi lãi suất tăng cao.
Tuy nhiên, việc làm trong lĩnh vực xây dựng khu dân cư chỉ chững lại vào năm 2023, trong khi các công ty trong nhóm xây dựng hạ tầng và công nghiệp lại ra sức tuyển dụng.
Các dự án liên quan đến pin xe điện và chất bán dẫn đang thúc đẩy phần lớn mức tăng việc làm. Đạo luật Khoa học và Chip bán dẫn mà chính quyền Tổng thống Joe Biden ban hành năm ngoái là động lực chính.
Đạo luật trên dành ra 52,7 tỷ USD để tài trợ cho việc xây dựng và mở rộng các cơ sở sản xuất chất bán dẫn và hạng mục liên quan.
“Nhiều dự án đã được công bố hoặc động thổ trước khi Đạo luật Khoa học và Chip bán dẫn được ban hành, nhưng gói chính sách này đã giúp tiếp thêm động lực...”, kinh tế trưởng Kenneth Simonson của Hiệp hội Tổng thầu Mỹ cho hay.
Các công ty về kiến trúc và kỹ thuật cũng bổ sung thêm nhân công. Ngành bất động sản không sa thải thêm nhân sự nào trong năm nay, dù doanh số bán nhà dành cho một gia đình chậm lại, theo Wall Street Journal.
Các nhà máy tại Mỹ cũng thường bị ảnh hưởng khi chiến dịch tăng lãi suất của Fed kéo chi phí của các khoản vay mua ô tô và khoản vay cá nhân khác đi lên.
Song, các nhà sản xuất ô tô và phụ tùng đã bổ sung gần 20.000 công nhân trong năm 2023, giúp bù đắp mức cắt giảm nhân sự ở những công ty sản xuất đồ nội thất, nhựa và sản phẩm giấy.
Theo dữ liệu của Bộ Thương mại Mỹ, doanh số bán ô tô vẫn dưới mức trước đại dịch do nguồn cung hạn chế và giá cao.
Tuy nhiên, số liệu từ Fed cho thấy các nhà máy đang cố gắng bắt kịp nhu cầu.Vào tháng 4 và 5, sản lượng ô tô và xe tải nhỏ đã vượt tốc độ hàng năm là 11 triệu chiếc.
Câu chuyện tương tự
Câu chuyện ở những ngách khác của nền kinh tế cũng tương tự. Nhiều cửa hàng đồ nội thất và trang trí nhà cửa đã cho nhân viên nghỉ việc, nhưng các cửa hàng bách hoá và kho bãi lại bổ sung thêm nhân công.
Kết quả là, việc làm trong lĩnh vực bán lẻ nhìn chung đã tăng nhẹ trong năm nay.
Lĩnh vực tài chính cũng ghi nhận xu hướng tăng trưởng bất chấp những bất ổn trong hệ thống ngân hàng. Trong khi các công ty bảo hiểm, môi giới và cố vấn tài chính tuyển thêm người, lĩnh vực ngân hàng đã sa thải nhân sự.
Những lĩnh vực khác không chỉ “giữ” nhân viên, mà thậm chí họ còn đang đẩy nhanh hoạt động tuyển dụng.
Chính phủ, lĩnh vực giải trí, khách sạn và chăm sóc sức khoẻ đóng góp khoảng 60% tổng số việc làm tăng thêm từ đầu năm 2023 đến nay.
Hai hạng mục đầu tiên vẫn đang cố bắt kịp mức tăng trước đại dịch, trong khi lĩnh vực nhà hàng, khách sạn và giáo dục vẫn chưa phục hồi về mức trước dịch.
Dù vậy, bức tranh không chỉ toàn màu hồng.
Lĩnh vực công nghệ đang mạnh tay sa thải nhân sự. Một số nhà kinh tế lo ngại rằng việc làm trong lĩnh vực xây dựng khu dân cư có thể sẽ sụt giảm do số dự án căn hộ tăng mạnh dẫn đến dư cung và giá thuê nhà có dấu hiệu đi xuống.
Số giờ làm việc cũng đang giảm, là dấu hiệu cho thấy người lao động có thể đang có ít việc hơn. Tăng trưởng tiền lương vẫn mạnh nhưng đã chậm lại, chứng minh nhu cầu lao động đang hạ nhiệt.
Và tăng trưởng việc làm hiện đã tập trung vào một số ít ngành, có thể là dấu hiệu cho thấy độ rộng của cuộc phục hồi cũng đang thu hẹp lại.
Ông Brett Ryan, chuyên gia kinh tế cấp cao tại Deutsche Bank, cho hay: “Có những tín hiệu ở ngoại vi cho thấy thị trường lao động đang chậm lại”.
