TerraUSDT (UST) từng là stablecoin thuật toán có cơ chế ổn định, bắt nguồn từ lời hứa về nguồn tiền chi trả được hỗ trợ bởi LUNA. Nó yêu cầu các trader đúc và đốt token khi cần thiết để đảm bảo sự ổn định của UST.
Tuy nhiên, trong khoảng thời gian từ ngày 9 đến ngày 10 tháng 5, giá UST đã sụp đổ, giảm xuống dưới 10 cent và hoàn toàn mất chốt. Trước khi tách khỏi USD, UST là stablecoin lớn thứ ba tính theo vốn hóa thị trường. Điều này đã làm thị trường crypto lao dốc, khiến nhiều nhà đầu tư cũng như trader mất niềm tin vào không gian.
Tại sao UST, vốn đã rất ổn định trong thời gian dài, lại sụp đổ? Hậu quả là gì?
Stablecoin thuật toán khác với các stablecoin khác
Trước khi phân tích sự phân tách của UST, hãy xem nó khác gì với các loại stablecoin hợp pháp và được thế chấp vượt mức.
Các stablecoin thuật toán không yêu cầu bất kỳ tài sản thế chấp nào. Thay vào đó, họ điều chỉnh số lượng token do người dùng nắm giữ thông qua biến động giá.
Các loại stablecoin khác thường yêu cầu tài sản thế chấp vượt mức. Chẳng hạn, Tether (USDT) giữ tài sản thế chấp bằng USD. Một số khác sử dụng BTC và ETH làm tài sản thế chấp. Do sự biến động giá cao của BTC và ETH, tài sản phải được thế chấp vượt mức.
UST là stablecoin được chốt ở mức $ 1, nhưng không có đủ tài sản thế chấp. Khi giá token giảm xuống dưới $ 1, toàn bộ hệ sinh thái của nó, bao gồm LUNA và giao thức Anchor, cũng bị kéo xuống.
Trước và sau khi UST sụp đổ
UST ổn định ở mức $ 1
Dữ liệu của Footprint Analytics cho thấy UST ổn định ở mức $ 1 trong khoảng 1 năm, từ ngày 27 tháng 5 năm 2021 đến ngày 8 tháng 5 năm 2022. Trong thời gian này, giá của LUNA đã có 2 đợt tăng mạnh, đạt mức cao nhất là $ 116,32.
Giá token UST so với LUNA | Nguồn: Footprint Analytics
Sự ổn định của UST ở mức chốt $ 1 là động lực thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái Terra.
Thanh khoản của giao thức Anchor trong quá khứ chiếm 50% tổng tài sản bị khoá (TVL) trên Terra và nguồn thu nhập ổn định đã hỗ trợ UST bám chắc mốc $ 1. Nó đã cung cấp hơn 267 triệu USD trong dự trữ thu nhập UST, cho phép người dùng kiếm được 20% APY bằng cách gửi UST vào giao thức, cao hơn nhiều so với lợi nhuận từ các stablecoin khác. Lợi suất cao là yếu tố chính thúc đẩy nhu cầu về stablecoin và cũng dẫn đến việc Anchor thu hút được lượng TVL khổng lồ lên đến 17,2 tỷ USD.
TVL của Anchor so với giá UST | Nguồn: Footprint Analytics
Luna Foundation Guard (LFG) được thành lập vào tháng 1 năm 2022 để hỗ trợ sự ổn định của UST và tạo điều kiện cho sự phát triển của hệ sinh thái Terra. Vào tháng 2, nó đã huy động được nguồn vốn 1 tỷ USD từ nhiều VC thông qua việc bán LUNA để giúp neo UST và phát triển hệ sinh thái Terra.
Tuy nhiên, các cơ chế và dự trữ này không đủ để duy trì sự ổn định của UST.
Tại sao UST lại mất chốt và sụp đổ?
Giá UST đã giảm từ $ 1 vào ngày 8 tháng 5 xuống còn khoảng $ 0,18 vào ngày 14 tháng 5. Sau đó, nó nhanh chóng bật trở lại, làm dấy lên niềm tin rằng có lẽ cơ chế này sẽ phục hồi, nhưng sau đó lại tiếp tục sụp đổ.
Kể từ ngày 16 tháng 5, UST dường như đã chết và sự kiện này cũng đã giết chết niềm tin của thị trường vào các loại stablecoin thuật toán.
Chuyện gì đã xảy ra?
Một con cá voi khổng lồ đã bán lượng UST trị giá 285 triệu USD vào ngày 7 tháng 5. Đây là nguyên nhân khiến UST phân tách khỏi chốt USD.
Khi UST mất chốt, LUNA bắt đầu được in thêm. Điều này là do người dùng hoảng loạn bán tháo lượng UST trong tay của họ, dẫn đến việc ngày càng có nhiều LUNA được tạo ra hơn, khiến giá LUNA giảm sâu hơn.
Tuy nhiên, sự mất giá của LUNA xảy ra quá nhanh đến mức không thể mua lại đủ lượng UST để tái thiết lập chốt $ 1.
Cả LUNA và UST đều giảm xuống còn chỉ còn vài cent.
Anchor, dựa vào Terra Foundation để liên tục bổ sung dự trữ của mình nhằm chi trả 20% APY, cũng đang trong tình trạng sụp đổ.
Dự trữ lợi nhuận trên Anchor | Nguồn: Anchor Website
Dự trữ BTC của LFG được cho là đóng vai trò như điểm hỗ trợ để giúp giữ vững chốt UST. Tuy nhiên, giá BTC đã giảm kể từ mức đỉnh vào tháng 11 năm ngoái. Vào ngày 16 tháng 5, BTC đã giảm xuống dưới $ 30.000.
Điều này có tác động tiêu cực đến khả năng giữ chốt của UST và sự phát triển của hệ sinh thái Terra.
Biểu đồ giá BTC | Nguồn: Footprint Analytics
UST khác với stablecoin được hỗ trợ bởi fiat và không có đủ tài sản thế chấp.
Sự sụp đổ của UST ảnh hưởng như thế nào đến Hệ sinh thái Terra và tiền điện tử?
Với sự sụp đổ mạnh mẽ của stablecoin thuật toán, hệ sinh thái Terra dường như đã chết.
Với việc UST mất chốt $ 1, giá trị cũng như niềm tin của thị trường vào token gốc của Terra, LUNA, đã sụp đổ. Giá LUNA giảm mạnh và việc holder UST điên cuồng bán tháo đã dẫn đến việc ngày càng có nhiều LUNA được tạo ra, khiến giá giảm sâu hơn nữa. Kể từ ngày 16 tháng 5, LUNA đã giảm xuống dưới $ 0,0001 từ mức cao nhất là $ 116,32, tương ứng mức giảm hơn 99,99% trong vòng chưa đầy một tháng.
Đúc và đốt LUNA hàng ngày | Nguồn: Footprint Analytics
Vốn hóa thị trường của UST và LUNA đã đảo ngược, với vốn hóa thị trường của LUNA từng ở mức thấp hơn UST. Khi LUNA giảm, thường có đủ không gian thanh lý để tránh các trường hợp mất khả năng thanh toán nghiêm trọng. Hiện vốn hóa thị trường đã giảm xuống còn 812 triệu USD đối với LUNA và 600 triệu USD đối với UST. Sự sụt giảm này có thể dễ dàng khiến niềm tin sụp đổ và xảy ra vòng xoáy tử thần.
Vốn hóa thị trường UST và LUNA (tính đến ngày 6 tháng 5) | Nguồn: Footprint Analytics
Tất nhiên, ngoài vấn đề giá cả, vốn hóa thị trường và các chỉ số khác bị ảnh hưởng, TVL trên các giao thức của hệ sinh thái Terra cũng cho thấy mức tăng trưởng âm. Đặc biệt đối với các giao thức như Anchor và Lido, TVL đã giảm hơn 100%.
Anchor bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi sự sụp đổ của stablecoin thuật toán UST, trong khi Lido bị ảnh hưởng bởi sự sụt giảm của LUNA.
Thay đổi TVL trên 10 giao thức hàng đầu của Terra | Nguồn: Footprint Analytics
Kết luận
Sự hoảng loạn của thị trường hiện tại vẫn đang lan rộng, stablecoin thuật toán UST đang mất chốt và giá LUNA lao dốc không phanh. Mặc dù dự án khó có thể tiếp tục tồn tại, nhưng những điều điên rồ vẫn có thể sẽ xảy ra trong thế giới tiền điện tử.
Tham gia Telegram của Tạp Chí Bitcoin để theo dõi tin tức và bình luận về bài viết này: https://t.me/tapchibitcoinvn
