Các quyết định sắp tới của Fed có thể sẽ trở thành một trong những thách thức cam go nhất trong nhiều thập kỷ qua.
Cả hai phe - những quan chức có lập trường hawkish và những người quan chức có lập trường dovish - đều đưa ra những lập luận thuyết phục cho quan điểm của mình. Như thường lệ, yếu tố then chốt vẫn sẽ là những số liệu kinh tế mới công bố. Tuy nhiên, việc chờ đợi những tín hiệu rõ ràng có thể làm lung lay thành quả mà Fed đã đạt được trong việc kiểm soát lạm phát mà không ảnh hưởng đến đà tăng trưởng kinh tế. Ngược lại, nhiều chuyên gia cho rằng chính sách hiện tại vẫn đang quá nghiêm ngặt đối với một nền kinh tế đang có dấu hiệu chững lại, dù chỉ ở mức độ nhẹ.
Để có cái nhìn toàn diện hơn, chúng ta hãy bắt đầu với một phân tích đơn giản về mối tương quan giữa chính sách hiện hành với hai chỉ số quan trọng: lạm phát tiêu dùng và tỷ lệ thất nghiệp. Hai chỉ số này được xem như thước đo cho sứ mệnh kép của Fed: vừa kiềm chế lạm phát, vừa thúc đẩy việc làm đạt mức tối đa. Sau hai đợt điều chỉnh giảm lãi suất, đưa mục tiêu lãi suất của Fed giảm 75 bps xuống biên độ 4.50%-4.75% như hiện nay, chính sách tiền tệ vẫn được đánh giá là khá thắt chặt tính đến tháng 10 năm 2024, như biểu đồ minh họa dưới đây. Điều này hàm ý rằng Fed vẫn còn dư địa để thực hiện thêm một đợt cắt giảm lãi suất nữa.
Mối tương quan giữa lãi suất quỹ liên bang với tỷ lệ thất nghiệp và lạm phát
Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm - một chỉ báo nhạy cảm với chính sách tiền tệ - đang phản ánh bức tranh tương tự. Chỉ số được giới đầu tư theo dõi sát sao này đã lùi về mức 4.27% vào thứ Ba (19/11), tiếp tục duy trì dưới ngưỡng biên độ mục tiêu của lãi suất Fed. Khoảng cách này được xem như tín hiệu phản ánh kỳ vọng của thị trường về một đợt hạ lãi suất sắp tới. Tuy nhiên, đáng chú ý là spread âm này đã thu hẹp mạnh trong hai tháng qua, hiện chỉ còn -31 bps. Với thước đo kỳ vọng thị trường này, việc cắt giảm 25 bps tại cuộc họp tháng tới được đánh giá là phù hợp.
Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 2 năm và lãi suất hiệu dụng của Fed
Thị trường HĐTL lãi suất quỹ liên bang đang định giá 59% cho một đợt cắt giảm 25 bps tại cuộc họp FOMC ngày 18/12. Con số này không thể hiện sự tự tin vững chắc, ngụ ý rằng giới đầu tư đang xem triển vọng quyết định chính sách sắp tới như một ván cờ khó đoán.
Fed đang đối mặt với một bài toán hóc búa khi số liệu lạm phát tiêu dùng mới nhất cho thấy áp lực giá cả vẫn đang dai dẳng, khiến việc hạ lãi suất lúc này có thể là một động thái quá vội vàng. Cả chỉ số CPI toàn phần và lõi đều ghi nhận mức tăng theo năm tính đến tháng 10, làm dấy lên những lo ngại về các rào cản trong hành trình đưa lạm phát về mức mục tiêu 2% của Fed.
Thêm vào đó, kế hoạch tăng mạnh thuế nhập khẩu của Tổng thống đắc cử Trump đang tạo thêm biến số cho bức tranh tổng thể, với nhiều chuyên gia kinh tế dự báo động thái này sẽ đẩy lạm phát lên cao.
Song song với những diễn biến trên, các mô hình dự báo tăng trưởng kinh tế Mỹ trong quý IV đang phản ánh xu hướng suy giảm từ từ nhưng vững chắc. Điển hình như mô hình GDPNow của Fed Atlanta hiện dự báo tăng trưởng sẽ chậm lại ở mức +2.6% trong quý IV. Dù đây vẫn là một tốc độ đáng khích lệ, song con số này cùng với nhiều chỉ báo khác đang vẽ nên bức tranh về một nền kinh tế đang dần hạ nhiệt.
Trái ngược với những lo ngại, một số chuyên gia phân tích nhận định rằng định hướng cắt giảm thuế nội địa và tháo gỡ các rào cản pháp lý của Tổng thống Trump sẽ tạo động lực tăng trưởng mới cho năm 2025, khi các chính sách này được hiện thực hóa - một viễn cảnh hoàn toàn khả thi với việc đảng Cộng hòa nắm quyền kiểm soát cả hai viện Quốc hội.
Tuy nhiên, một biến số đáng quan ngại đang hiện hữu khi thâm hụt ngân sách liên bang ngày càng trầm trọng có thể trở thành nguồn cơn khó lường kích hoạt lạm phát, khiến bức tranh phân tích càng thêm phức tạp.
Fed đang đứng trước một thách thức lớn khi nền kinh tế có thể phát triển theo hai kịch bản hoàn toàn khác biệt trong năm 2025. Điều đáng lo ngại là độ bất định về năm tới đã tăng lên đáng kể. Trong bối cảnh đó, Fed sẽ không thể trì hoãn mà buộc phải đưa ra những quyết định mang tính đánh đổi trong tương lai gần.
Mặc dù vậy, các quan chức Fed vẫn đang nỗ lực truyền đi thông điệp tự tin trước một tương lai được dự báo là đầy thách thức. Chủ tịch Fed Kansas City Jeffrey Schmid trong phát biểu hôm thứ Ba đã khẳng định: "Quyết định hạ lãi suất phản ánh niềm tin ngày càng vững chắc rằng lạm phát đang tiến dần về mục tiêu 2% của Fed." Ông cũng nhấn mạnh: "Thâm hụt ngân sách dù lớn sẽ không gây áp lực lạm phát bởi Fed sẽ thực thi tốt sứ mệnh kiểm soát lạm phát ở ngưỡng 2% của mình."
Vậy sứ mệnh của Fed sẽ được định nghĩa và thực thi như thế nào trong một năm được dự báo là bước ngoặt trên nhiều phương diện? Câu trả lời sẽ dần được hé lộ tại cuộc họp chính sách quan trọng tháng tới.
Investing
