Twitter khác rất nhiều so với việc xây dựng thành công Tesla, SpaceX hay Paypal trước đây của Elon Musk.
Theo tờ Wall Street Journal (WSJ), tỷ phú Elon Musk đang cố gắng điều hành Twitter như với một startup, qua đó lặp lại thành công của Tesla hay SpaceX. Thế nhưng mạng xã hội này vốn là một công ty lớn với thị trường cạnh tranh cao và giảm tốc về tăng trưởng chứ không phải một startup non trẻ như Elon Musk đã làm với Tesla hay SpaceX.
Nhà sáng lập Tesla đã cố gắng thực hiện những cam kết đem lại thay đổi lớn, nhanh chóng cho Twitter. Việc này khá hợp lý nếu mạng xã hội này là một startup non trẻ còn nhỏ và đang đốt tiền của nhà đầu tư để phát triển. Tờ WSJ cho biết rất nhiều người từng làm việc với Elon Musk đều không còn quá xa lạ phong cách quyết đoán, nhanh gọn của ông, vốn làm nên thành công cho Paypal, SpaceX hay Tesla.
Dẫu vậy, Twitter lại chẳng phải một hãng non trẻ mà là một doanh nghiệp đã được xây dựng nhiều năm với cấu trúc và phương thức hoạt động riêng, hình thành nên văn hóa của chính họ. Việc Elon Musk phá vỡ mọi thứ quá nhanh với quy mô rộng có thể khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn, nhất là khi nhà sáng lập Tesla này phải vay nợ ngân hàng để có thể hoàn thành thương vụ 44 tỷ USD và gánh khoản lãi vay lên tới 1 tỷ USD/năm.
Mới đây, động thái sa thải hàng loạt nhân viên của Elon Musk đang tạo nên sự tranh cãi gay gắt trong cộng đồng công nghệ. Người ủng hộ thì cho rằng nhà sáng lập Tesla đang làm đúng vì cần tiết kiệm chi phí cũng như cải tổ lại Twitter, thế nhưng người phản đối thì cho rằng nước cần uống từng ngụm, đường cần đi từng bước.
Hiện Twitter còn cả núi việc cần phải làm, từ những khoản nợ kỹ thuật khổng lồ cho đến việc gia tăng doanh thu quảng cáo sau khi hàng loạt thương hiệu từ bỏ mạng xã hội này vì Elon Musk và việc sa thải lượng lớn nhân viên chỉ khiến tình hình trở nên tồi tệ hơn khi hãng đang cần người giải quyết những nhiệm vụ trên.
Nợ kỹ thuật (Technical debt) là khối lượng công việc cần phải được giải quyết trong một dự án về công nghệ thông tin. Khối lượng công việc này gây ra bởi ngay từ đầu lựa chọn một giải pháp dễ dàng thay vì sử dụng một cách tiếp cận tốt hơn nhưng cũng sẽ mất nhiều thời gian hơn.
Thậm chí chính Elon Musk cũng nhận thức được tình hình khi thừa nhận Twitter đang chứng kiến sự suy giảm nặng về doanh thu quảng cáo sau khi các nhãn hàng từ bỏ mạng xã hội này trước các động thái rối loạn của nhà sáng lập Tesla. Hết phiên tòa dây dưa về việc mua hay không mua, giờ đây Twitter tiếp tục trở thành trò cười của giới truyền thông.
Như một thói quen
Theo WSJ, Elon Musk từng thành công với những startup trước đây, qua đó làm nên tên tuổi vị tỷ phú ngành công nghệ này. Thế nhưng Twitter lại là một thách thức rất khác.
Tỷ phú Elon Musk thường bắt đầu với việc tạo ra những ý tưởng mới cho các sản phẩm, hay những bước đi đột phá, vốn là điều hợp lý ở những startup non trẻ. Thế nhưng Twitter lại là một doanh nghiệp lớn đã có sự ổn định về văn hóa làm việc nên nhà quản lý sẽ cần phải tính toán đến sự cân bằng giữa mong muốn của người dùng với các doanh nghiệp mua quảng cáo trước khi bắt đầu có những thay đổi dần dần.
Tờ WSJ nhận định Twitter đang kinh doanh không tốt và với gần 240 triệu người dùng hoạt động hàng ngày, tiềm năng của mạng xã hội này là rất lớn nên những ý tưởng đột phá từ bên ngoài như của Elon Musk là thứ gì đó khá thu hút với nhà đầu tư.
Đây là nguyên nhân chính khiến ông chủ Tesla vay vốn được 13 tỷ USD từ ngân hàng cũng như cầm cố được 7 tỷ USD cổ phiếu để đủ tiền hoàn thành thương vụ 44 tỷ USD mua Twitter.
“Cơ hội là rất lớn khi có nhiều thứ chúng ta có thể cải thiện với Twitter, từ những sản phẩm dịch vụ cho đến mô hình kiếm tiền”, giám đốc Roelof Botha của Sequoia Capital, quỹ đầu tư đã góp 800 triệu USD cho thương vụ của Elon Musk nhận định.
Thậm chí ngay cả những đối tác làm việc lâu năm với Twitter cũng nhận định mạng xã hội này có thể làm tốt hơn nếu các nhà quản lý có cái nhìn mới về các sản phẩm dịch vụ.
“Twitter có thể tăng gấp nhiều lần cả về doanh thu lẫn quy mô, cái họ cần có những tư duy mới về sản phẩm và cơ hội kinh doanh”, CEO Tracy Chou của Block Party nhận định.
Tuy nhiên ông Turner Novak, một nhà đầu tư “thiên thần” chuyên góp vốn cho các startup thì không cho rằng thương vụ của Elon Musk toàn màu hồng. Đầu tiên, việc vay nợ của Elon Musk đang khiến tình hình tài chính của Twitter đã tệ nay còn tệ hơn. Ngay bản thân số tiền vị tỷ phú này bỏ ra mua Twitter cũng đã là một trò cười.
Đối thủ của Twitter là Meta và Snap hiện cũng chí có mức tổng vốn hóa thị trường cao hơn 2-3 lần so với doanh thu năm 2021. Thế nhưng mức giá 44 tỷ USD của Elon Musk thì cao hơn đến 9 lần so với doanh thu năm 2021 của Twitter.
Thêm nữa, do phải vay nợ nên Elon Musk sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong tiến trình gia tăng lợi nhuận cho Twitter vì cần thanh toán lãi vay lên đến 1 tỷ USD/năm. Xin được nhắc là năm 2021, Twitter đạt 5 tỷ doanh thu với 90% đến từ quảng cáo nhưng hãng lại lỗ đến 220 triệu USD. Tính đến quý II/2022, mạng xã hội này đạt 1,17 tỷ USD doanh thu nhưng lỗ ròng đến 270 triệu USD.
Tồi tệ hơn, thị trường mạng xã hội đã gần như bão hòa khi hàng loạt những tên tuổi lớn đã phát triển trên thị trường nên việc Elon Musk sáng tạo ra thứ gì đó khiến Twitter bùng nổ như các startup Tesla, SpaceX hay Paypal đã từng làm là điều rất khó.
Theo ông Novak, ngay cả lĩnh vực mạng xã hội cũng rất khác so với những gì Elon Musk từng làm với Tesla hay SpaceX. Dù cùng là hãng công nghệ nhưng Twitter thiên hướng quản trị con người, nội dung và bắt kịp xu hướng người dùng hơn là phát triển công nghệ mới, gây đột phá về sản phẩm.
“Twitter cuối cùng sẽ trở thành một doanh nghiệp ngập trong rắc rối với hàng đống nợ”, chuyên gia Novak ngán ngẩm.
Tương lai mờ mịt
Theo WSJ, trong những ngày đầu nắm quyền Twitter, tỷ phú Elon Musk chưa có nhiều động thái thay đổi nội dung hay thực hiện hết những cam kết trước đây của mình khi ngỏ ý muốn mua mạng xã hội này.
Những gì truyền thông bàn tán ngày nay chỉ là câu chuyện sa thải và những ứng dụng tính phí mới mà Elon Musk đưa ra nhằm cắt giảm chi phí và tăng doanh thu cho Twitter trong bối cảnh bị các doanh nghiệp quay lưng.
Thậm chí với kế hoạch tạo ra bản thu phí Twitter, tờ WSJ ước tính nếu 1% của 240 triệu người dùng mỗi ngày dùng chúng thì hãng cũng chỉ thu về 230 triệu USD/năm, chưa bằng 5% doanh thu của năm 2021. Trong trường hợp kế hoạch gia tăng gấp 4 lần người dùng của Twitter hiện nay như Elon Musk đã cam kết trở thành sự thật thì con số ở trên có thể đạt 4,8 tỷ USD/năm. Tuy vậy xin được nhắc rằng chưa có một mạng xã hội nào thành công thu phí người dùng diện rộng theo kiểu này cả, kể cả ông lớn Meta hiện nay.
Khi được hỏi về tương lai, Elon Musk từng ngỏ ý biến Twitter thành một siêu ứng dụng (Super App) tương tự như WeChat tại Trung Quốc. Thế nhưng những tính năng như liên lạc, mua sắm hay thanh toán hiện nay đang được thống trị bởi nhiều ứng dụng lớn tại Mỹ và vẫn chưa rõ Elon Musk sẽ xô đổ các đối thủ này như thế nào, làm sao để thuyết phục người tiêu dùng từ bỏ chúng để chuyển qua dùng dịch vụ của Twitter?
Vào tháng 4/2022, Elon Musk đã dõng dạc tuyên bố rằng “Tôi không quan tâm về lợi ích kinh tế” khi mua Twitter. Thế nhưng khi giá cổ phiếu Tesla giảm 29% vào tháng 5/2022 thì vị tỷ phú này lại muốn hoãn thương vụ lại, tạo nên một trong những vụ kiện cáo buồn cười nhất trong làng công nghệ.
Theo WSJ, có lẽ Elon Musk cuối cùng đã tỉnh giấc trước thực tại của Twitter và chắc chắn là vị tỷ phú này chẳng thích thứ ông đang thấy chút nào.
*Nguồn: WSJ
