Bộ Công Thương đề xuất phát triển nguồn điện gió ngoài khơi sau năm 2030, thay vì mục tiêu có khoảng 6.000 MW trong 5 năm tới như dự định ban đầu.
Theo Quy hoạch điện VIII, công suất điện gió ngoài khơi đến 2030 khoảng 6.000 MW, nhưng đến nay chưa có dự án nào được quyết định chủ trương và giao đầu tư.
Tại cuộc họp Hội đồng thẩm định điều chỉnh Quy hoạch Điện VIII chiều 19/2, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết nguồn điện gió ngoài khơi trong giai đoạn đến 2030 vẫn là nguồn điện có chi phí đầu tư xây dựng cao.
"Do đó, Điều chỉnh Quy hoạch điện VIII dự kiến phát triển nguồn điện này sau năm 2030, đạt khoảng 17.000 MW vào năm 2035", Bộ trưởng cho biết. Thay vào đó, tổng công suất nguồn điện gió trên bờ và gần bờ đến 2030 sẽ được điều chỉnh tăng lên 27.791-34.667 MW, thêm khoảng 15% so với quy hoạch hiện nay.
Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên tại cuộc họp ngày 19/2. (Ảnh: Bộ Công Thương)
Ngân hàng Thế giới (WB) từng đánh giá tiềm năng điện gió ngoài khơi của Việt Nam khoảng 600 GW. Về triển vọng, nguồn năng lượng này có thể cung cấp 12% tổng sản lượng điện quốc gia vào 2035.
Thời gian qua, một số nhà đầu tư nước ngoài trong lĩnh vực điện tái tạo ngỏ ý muốn thực hiện dự án điện gió ngoài khơi tại Việt Nam như Tập đoàn CIP của Đan Mạch, PNE đến từ Đức. Cách đây hơn hai năm, 36 nhà đầu tư trong nước từng xin khảo sát điện gió ngoài khơi. Nhưng khi đó, Bộ Tài nguyên & Môi trường đề nghị tạm dừng cấp phép do vướng pháp lý.
Thực tế, việc phát triển dự án điện gió ngoài khơi hiện còn một số khó khăn lớn. Đó là sự chưa thống nhất trong các quy định pháp luật về quản lý hoạt động trên biển, yêu cầu đầu tư vốn lớn, cũng như vấn đề liên quan đến quốc phòng, an ninh.
Theo tính toán, một dự án điện gió ngoài khơi cần ít nhất 3 năm để xây dựng. Điều này đồng nghĩa để kịp mục tiêu có 6.000 MW loại nguồn điện này vào 2030, các dự án phải khởi công vào 2027 và tất cả giấy phép phải sẵn sàng trong đầu năm nay, theo Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) Bruno Jaspaert.
Năm nay, Chính phủ đặt mục tiêu GDP tăng ít nhất 8%, tiến tới hai chữ số trong giai đoạn 2026-2030. Để đủ điện cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế, đại diện Bộ Công Thương cho biết tổng công suất nguồn điện phục vụ nhu cầu trong nước đến 2030 dự kiến khoảng 183.291-236.363 MW, tăng thêm khoảng 15-34% so với quy hoạch hiện nay.
Về nhiệt điện than, tổng công suất đến 2030 tăng lên 928 MW so với Quy hoạch điện VIII do cập nhật công suất thực tế của các tổ máy nhiệt điện. Nhiệt điện sử dụng khí nội có công suất khoảng 10.861 MW, không đổi so với quy hoạch hiện hành.
Quy hoạch điều chỉnh đề xuất thay thế một số dự án điện khí LNG chậm tiến độ sang sau 2030, tổng công suất đến năm 2030 đạt 8.824 MW. Mức này giảm khoảng 13.576 MW so với mục tiêu đặt ra ở Quy hoạch điện VIII.
Trong khi đó, các nguồn thủy điện, năng lượng tái tạo, pin lưu trữ sẽ được tăng thêm. Cụ thể, nhà điều hành dự kiến phát triển hết tiềm năng thủy điện, với tổng công suất vừa và lớn đạt khoảng 21.100 MW, tăng 1.600 MW; thủy điện nhỏ 13.500 MW, tăng 5.400 MW so với Quy hoạch điện VIII.
Tổng công suất nguồn điện mặt trời tập trung và điện mặt trời mái nhà đạt khoảng 46.459-73.416 MW, tăng khoảng 25.867-52.825 MW. Bởi đây là nguồn điện có thể triển khai nhanh, đáp ứng kịp thời khả năng cung ứng điện trong 2026-2027.
Với dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, theo Bộ trưởng, tổng công suất hai nhà máy dự kiến khoảng 6.000-6.400 MW, hoàn thành vào 2030 và đưa vào vận hành giai đoạn 2030-2035. Sau đó đến 2050, hệ thống sẽ bổ sung khoảng 4.500-5.000 MW điện hạt nhân tại miền Bắc và khoảng 3.000 MW tại miền Trung (chủ yếu dạng mô đun nhỏ SMR).
"Các địa điểm tiềm năng để phát triển điện hạt nhân sẽ được nghiên cứu trong các quy hoạch sau Quy hoạch điện VIII", ông Diên cho biết.
Theo ông Diên, tổng vốn đầu tư cho giai đoạn 2026-2030 khoảng 136-172 tỷ USD, trong đó nguồn điện khoảng 118-148 tỷ USD, lưới điện truyền tải khoảng 18-24 tỷ USD.
Để đáp ứng nhu cầu vốn lớn, Bộ Công Thương đề xuất các giải pháp đa dạng hóa các nguồn vốn, hình thức huy động (tín dụng ngân hàng, viện trợ, thị trường chứng khoán). Cùng đó, nhà điều hành đặt mục tiêu thu hút hiệu quả các nguồn vốn trong và ngoài nước, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư vào ngành điện
