Đồ nội thất Indonesia tìm thị trường mới khi gặp rào cản chống phá rừng EU

Ngành đồ nội thất, đồ gỗ của Indonesia đang đẩy mạnh tìm kiếm thị trường mới khi thị trường chủ lực là EU đang chuẩn bị thực thi các quy định chống phá rừng.

• Đồ nội thất nhanh giá rẻ, và người Mỹ đang quăng nó vào thùng rác

Quy định chống phá rừng của EU (EUDR) yêu nhà nhập khẩu các mặt hàng như dầu cọ, cà phê và ca cao phải có giấy kiểm định chứng minh sản phẩm nhập không đến từ đất rừng bị khai phá hoặc không dẫn đến suy thoái rừng. Các doanh nghiệp và tổ chức khác bán sản phẩm tại EU sẽ có thời hạn đến cuối năm 2024 để tuân thủ EUDR. Tuy nhiên, các doanh nghiệp siêu nhỏ và nhỏ được miễn thẩm định cho đến giữa năm 2025.

17 triệu hộ gia đình bị ảnh hưởng

Esther Cecilia là đại diện tiếp thị của một hãng sản xuất đồ nội thất và đồ thủ công bằng gỗ có trụ sở tại Yogyakarta, trung tâm nội thất của Indonesia ở khu vực miền trung Java. Trước đây công ty xuất khẩu đồ nội thất sang các nước châu Âu như Đức. Nhưng Cecilia nói với Nikkei Asia, giờ đây công ty không còn xuất nữa vì có nhiều quy định hơn.

Trong 15 năm qua, công ty là nhà sản xuất và xuất khẩu đồ nội thất bán buôn, nhưng hiện tập trung sản xuất các mặt hàng nhỏ như thớt và bộ đồ ăn bằng gỗ cho các nhà hàng, khách sạn ở Đông Nam Á. “Bây giờ, chúng tôi tập trung vào thị trường châu Á như Hồng Kông và Singapore vì Singapore có quy định ít nghiêm ngặt hơn châu Âu”, Cecilia nói tại hội chợ đồ nội thất và thủ công mỹ nghệ Ifex 2024 đầu tháng 3 ở Jakarta.

Theo tổ chức Greenpeace, rừng của Indonesia là nơi sinh sống gần 15% loài thực vật, động vật hữu nhũ và chim được biết đến trên toàn cầu. Nhưng tổ chức bảo vệ môi trường này nói rằng trong nửa thế kỷ qua, hơn 74 triệu hecta rừng nhiệt đới ở Indonesia (gấp đôi diện tích nước Đức) đã bị khai thác, đốt cháy hoặc đất bị suy thoái.

Chính phủ Indonesia cho rằng quy định mới của EU sẽ ảnh hưởng đến khoảng 15-17 triệu hộ sản xuất nhỏ có liên quan đến bảy loại hàng hóa gồm gỗ, gia súc, cà phê, ca cao, dầu cọ, đậu nành và cao su.

Tháng 7-2023, Bộ trưởng Thương mại Indonesia Zulkifli Hasan cho rằng các quy định của EU là “rất phân biệt đối xử” và tuyên bố “sẽ chống trả, đàm phán và đấu tranh.”. Trước đó, tháng 6-2023 Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim và nguyên Tổng thống Indonesia Joko Widodo, vốn là doanh nhân ngành nội thất trước khi bước vào chính trường, đã khẳng định cam kết hợp tác bảo vệ các ngành công nghiệp. Hai nước này là những nhà sản xuất dầu cọ lớn nhất thế giới và đã chỉ trích quy định của EU, cho rằng EUDR có hại cho trang trại sản xuất nhỏ.

Trên thực tế, ngành nội thất và thủ công mỹ nghệ Indonesia đang phải đối mặt với sức mua toàn cầu suy yếu. Theo Hiệp hội Công nghiệp thủ công và nội thất Indonesia (HIMKI), xuất khẩu của ngành đạt 1,8 tỉ đô la trong năm 2023, giảm 28% so với con số 2,5 tỉ đô la của năm trước do “các điều kiện địa chính trị và lạm phát đang ảnh hưởng đến thị trường toàn cầu”.

Đi tìm thị trường mới

Chủ tịch Abdul Sobur của HIMKI nói rằng hiệp hội hiện đang nhắm tới các thị trường mới nổi hoặc bên ngoài các thị trường truyền thống như châu Âu và Mỹ. Sự sụt giảm nhu cầu với đồ nội thất và đồ thủ công bằng gỗ của Indonesia đã thúc đẩy HIMKI phải lập tức hành động, mở các thị trường mới để lấp đầy khoảng trống.

“Một trong những thị trường ngách này là Ấn Độ, với tốc độ tăng trưởng rất nhanh. Ấn Độ sẽ tăng trưởng vượt trội trong thập niên tới. Chính phủ đang tăng tốc mở rộng cơ sở hạ tầng, kết nối giữa các thành phố lớn, khuyến khích xây dựng khu chung cư, các tòa nhà văn phòng mới”, ông Sobur nói.

HIMKI nhận thấy các thị trường châu Phi, như Ai Cập, cũng có tiềm năng, cũng như ASEAN. Hiệp hội nói rằng hiệp định tự do thương mại ASEAN (AFTA) sẽ là cơ sở để mở rộng lượng khách hàng ở khu vực.

Để gia tăng doanh số bán hàng đồ gỗ, Indonesia đã triển khai Hệ thống đảm bảo tính hợp pháp của gỗ (SVLK) nhằm bảo đảm nguồn gốc hợp pháp và xuất xứ rõ ràng cho gỗ nguyên liệu từ Indonesia. Nhưng SVLK không được quốc tế công nhận.

Bernardino Vega, phó chủ tịch quan hệ quốc tế tại Phòng Thương mại và Công nghiệp Indonesia (Kadin Indonesia) cho rằng, thách thức của Indonesia là làm thế nào SVLK được EU công nhận, xem đây như một phần của EUDR.

Kadin Indonesia nỗ lực mở rộng các cơ hội kinh doanh mới, ưu tiên “thực hành thương mại công bằng và bền vững” với các đối tác tại các thị trường phi truyền thống, bao gồm cả nơi bên ngoài EU.

“Ngoài việc thực thi EUDR, chúng tôi nhấn mạnh rằng những thách thức kinh tế vĩ mô toàn cầu là một trong những lý do chính khiến Indonesia tìm kiếm các thị trường phi truyền thống, bên cạnh các đối tác thương mại hiện tại. Đây là xu hướng chung, khi trung tâm tăng trưởng kinh tế thế giới đang chuyển dịch từ các nước phát triển sang các nước đang phát triển”, ông Vega nhận định.

Theo Nikkei Asia, Jakarta Post