Dính kết luận ngoại trừ do lùm xùm quanh nhà máy Văn Điển, cổ phiếu VAF bị chuyển sang diện kiểm soát

Sở Giao dịch Chứng khoán TPHCM (HOSE) thông báo sẽ chuyển cổ phiếu của CTCP Phân lân Nung chảy Văn Điển (HOSE: VAF) từ diện cảnh báo sang diện kiểm soát từ ngày 20/03.

Lý do HOSE đưa ra là tổ chức kiểm toán có ý kiến kiểm toán ngoại trừ đối với BCTC 2 năm liên tiếp (2023-2024) của Công ty.

Cụ thể, trong BCTC kiểm toán 2024, đơn vị kiểm toán cho biết việc đưa ra ý kiến ngoại trừ dựa trên cơ sở VAF đang thực hiện các thủ tục khởi kiện CTCP Đầu tư và Xây dựng HUD4 (UPCoM: HU4) nhằm yêu cầu bồi thường chi phí đầu tư mà Công ty đã triển khai dự án nhà máy sản xuất phân lân nung chảy và phân bón NPK Văn Điển (nhà máy Văn Điển) tại Thanh Hóa với chi phí đầu tư xây dựng cơ bản dở dang được ghi nhận tại thời điểm 31/12/2024 là 25 tỷ đồng.

Tuy nhiên, các hồ sơ, tài liệu đã thu thập chưa cung cấp cho đơn vị kiểm toán đầy đủ bằng chứng thích hợp để đánh giá được khả năng thu hồi và tiếp tục triển khai dự án, cũng như các khoản tổn thất cần ghi nhận đến dự án này. Trước đó, BCTC kiểm toán 2023 của VAF cũng nhận ý kiến ngoại trừ do ảnh hưởng của dự án trên.

Tranh chấp giữa VAF và HU4 liên quan đến nhà máy Văn Điển

VAF nêu trong BCTC 2024, dự án nhà máy Văn Điển được ĐHĐCĐ năm 2015 phê duyệt với tổng mức đầu tư dự kiến gần 1.3 ngàn tỷ đồng, nằm ở khu B, KCN Bỉm Sơn, tỉnh Thanh Hóa.

Trước đó, vào tháng 5/2013, VAF đã ký với HU4 hợp đồng thuê lại đất tại khu B, KCN Bỉm Sơn để thực hiện dự án nhà máy Văn Điển. Ngày 30/11/2013, HU4 bàn giao mặt bằng cho VAF với tổng diện tích 227,020m2.

Tuy nhiên, do vướng mắc liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và điều chỉnh quy hoạch của tỉnh Thanh Hóa đối với KCN Bỉm Sơn nên HU4 chưa bàn giao đủ diện tích thuê còn lại theo hợp đồng, chưa hoàn thiện đồng bộ hạ tầng kỹ thuật khu đất cho thuê, cũng như chưa hoàn thành thủ tục để VAF được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Do đó, ngày 06/01/2022, VAF đã nộp đơn khởi kiện HU4 ra Tòa án nhân dân thị xã Bỉm Sơn.

Đến tháng 9/2022, Tòa án nhân dân thị xã Bỉm Sơn tuyên bản án sơ thẩm với nội dung: vô hiệu hợp đồng năm 2013 giữa VAF và HU4, VAF phải hoàn trả HU4 toàn bộ diện tích 227,020m2 do ký kết hợp đồng cho thuê đất khi chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận sử dụng đất; buộc HU4 hoàn trả VAF số tiền gần 75 tỷ đồng, công nhận đề nghị đối trừ các khoản này sang nghĩa vụ phát sinh nếu 2 bên ký hợp đồng mới.

Ngày 18/10/2022, VAF và HU4 ký biên bản thống nhất nội dung dự thảo hợp đồng thuê đất mới và đối trừ công nợ theo bản án trên. Tuy nhiên, đến nay, 2 công ty vẫn chưa ký lại hợp đồng thuê đất mới. VAF cho biết nguyên nhân đến từ việc HU4 không thực hiện theo hợp đồng nguyên tác trước khi Tòa xét xử.

Đến tháng 5/2023, Ban Quản lý Khu kinh tế Nghi Sơn và các KCN tỉnh Thanh Hóa có quyết định chấm dứt hoạt động và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư của nhà máy Văn Điển.

Tháng 5/2024, Chi cục Thi hành án thị xã Bỉm Sơn có văn bản yêu cầu HU4 thanh toán cho VAF số tiền gần 75 tỷ đồng theo bản án, cùng với đó là số tiền chậm trả gần 67 tỷ đồng. Hiện nay, VAF đã thu hồi được toàn bộ số tiền này.

Tuy nhiên, VAF tiếp tục kiện HU4 nhằm yêu cầu bồi thường chi phí đã đầu tư trên đất tổng số tiền gần 44 tỷ đồng. Tòa án nhân dân thị xã Bỉm Sơn đã thụ lý vụ án này trong năm 2024.

Về kết quả kinh doanh, năm 2024, dù doanh thu thuần lẫn doanh thu tài chính đều lần lượt tăng 22% và 60%, nhưng lãi sau thuế của VAF vẫn đi lùi gần 4% so với năm trước, còn gần 61 tỷ đồng. Nguyên nhân là hầu hết chi phí đều tăng, cụ thể chi phí tài chính, chi phí bán hàng và chi phí quản lý tăng lần lượt tăng 56%, 2% và 30%, qua đó bào mòn phần doanh thu tăng thêm.