Chuyến thăm Kiev của Tổng thống Biden diễn ra khi cuộc chiến tại Ukraine chỉ còn vài ngày nữa là bước sang năm thứ hai. Mọi khâu tổ chức liên quan đến chuyến đi đều nằm trong vòng bí mật, chỉ một vài cố vấn thân cận nhất của ông Biden biết rõ.
20-02-2023 [PhotoStory] Nhìn lại một năm chiến sự tại Ukraine
17-02-2023
17-02-2023
Đáng để mạo hiểm
Tổng thống Joe Biden hầu như không tiết lộ gì về chuyến thăm không báo trước của ông tới Kiev. Ông còn đi nhà thờ vào chiều ngày 18/2 và sau đó đưa vợ đi ăn tối tại một nhà hàng ấm cúng ở thủ đô Washington.
Song, khi bình minh ló dạng vào ngày 19/2, ông chủ Nhà Trắng đã ở trên một chiếc máy bay quân sự băng qua Đại Tây Dương, chặng đầu tiền của hành trình đến thủ đô Ukraine. Chuyến đi được thực hiện bí mật sau nhiều tháng lên kế hoạch tỉ mỉ bởi một nhóm cố vấn thân cận.
Người Mỹ thức dậy vào sáng ngày 20/2, nhìn thấy đoạn clip quay cảnh ông Biden đeo kính đen đi dạo trong cái lạnh, bên cạnh là Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Cùng lúc, còi báo động không kích vang lên phía sau lưng hai nhà lãnh đạo, theo thông tin từ Bloomberg.
“Kiev đã chiếm được một phần trái tim tôi”, ông Biden nói khi đứng bên cạnh người đồng cấp Zelensky, đồng thời thông báo khoản viện trợ quân sự bổ sung trị giá 460 triệu USD.
Tổng thống Biden và người đồng cấp Ukraine Volodymyr Zelensky họp báo chung tại Cung điện Mariinsky. (Ảnh:Evan Vucci/AP).
Các nguồn tin của Bloomberg cho biết, chuyến đi của ông Biden khởi hành vào lúc 4h sáng từ căn cứ quân sự Andrew bên ngoài thủ đô Washington, sau đó đi tàu thêm 10 tiếng từ Ba Lan đến Ukraine và cuối cùng là đến Kiev vào sáng ngày 20/2. Ông đã ở lại thủ đô Ukraine khoảng 5 giờ.
Cuộc chiến tại Ukraine đang ở giai đoạn then chốt, có khả năng trở thành một cuộc xung đột kéo dài và gây áp lực buộc Ukraine phải tham gia các cuộc đàm phán hoà bình.
Ông Zelensky cần được tiếp thêm động lực và Tổng thống Biden đã đích thân đến Kiev để làm điều đó. Hai tháng trước, vào cuối tháng 12, ông Zelensky cũng từng thực hiện một chuyến thăm bất ngờ đến Washington.
Chính trong cuộc trò chuyện chung tại Phòng Bầu dục, ông Biden đã quyết định sẽ đến Kiev. Ngay cả trong Nhà Trắng và Lầu Năm Góc, không mấy người biết về kế hoạch này, các nguồn tin kể với Bloomberg.
Ông Biden tin rằng để phát đi thông điệp Mỹ cam kết sẽ hỗ trợ Ukraine, việc mạo hiểm đến một quốc gia đang có chiến sự là rất đáng làm.
Vấn đề tiếp theo là khi nào Mỹ nên thông tin đến người Nga về chuyến thăm Kiev của ông Biden. Chia sẻ với các phóng viên, cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan cho biết “vì mục đích giảm xung đột”, Điện Kremlin đã được thông báo “vài giờ trước khi” ông Biden rời Mỹ.
Song, ông Sullivan không tiết lộ rằng Nga được cung cấp thông tin như thế nào và Moscow cũng chưa đưa ra phản ứng chính thức về sự hiện diện của ông Biden tại Ukraine.
Hai nhà lãnh đạo cùng nhau dạo quanh Kiev.(Ảnh: Evan Vucci/AP).
Chi tiết hành trình
Để tránh nguy cơ rò rỉ thông tin và cũng vì lý do bảo an, nhóm của ông Biden xác định rằng đoàn công tác sẽ rất ít người, chỉ gồm một số phụ tá thân cận nhất của ông Biden, một đội cứu thương và hai nhà báo.
Ngẫm lại, Bloomberg thấy có đôi chút bất thường khi cuối tuần qua, ông Biden đã nán lại Washington. Thông thường, ông và Đệ nhất phu nhân Jill Biden sẽ trở về quê nhà ở Delaware.
Trên chiếc Air Force One rời nước Mỹ có ông Sullivan, Phó Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ Jen O'Malley Dillon, Giám đốc Điều hành Phòng Bầu dục Annie Tomasini và các phụ tá khác.
Phía báo chí có nhiếp ảnh gia Evan Vucci của hãng thông tấn AP và phóng viên Sabrina Siddiqui của tờ Wall Street Journal. Cặp đôi được gọi vào văn phòng của Giám đốc Truyền thông Nhà Trắng Kate Bedingfield vào ngày 17/1 và tuyên thệ sẽ giữ bí mật.
Họ được thông báo sẽ nhận được một email với tiêu đề, “Hướng dẫn đến nơi tham dự giải đấu golf”, kèm theo thông tin chi tiết về chuyến đi. Họ làm theo hướng dẫn và nộp điện thoại di động trước khi máy bay chở ông Biden cất cánh. Các thiết bị này sẽ được trả lại vào 24 giờ sau tại Đại sứ quán Mỹ ở Kiev.
Sau khi máy bay hạ cánh xuống Ba Lan, Tổng thống Biden bắt đầu chuyến hành trình dài 700 km bằng tàu hoả và tới Kiev vào khoảng 8h sáng (theo giờ địa phương). Ông đeo chiếc cà vạt sọc xanh lam và vàng, màu quốc kỳ Ukraine.
“Thật vui mừng khi được trở lại Kiev”, ông Biden nói khi bước xuống tàu. Đây là chuyến thăm thứ 8 của ông đến nơi này trong nhiều năm qua, kể từ khi còn là Phó Tổng thống của ông Barack Obama.
Tổng thống Ukraine Zelensky chào đón ông Biden trong bộ quân phục màu xanh oliu đặc trưng. “Cảm ơn vì đã đến”, Zelensky nói khi bắt tay ông Biden.
Khi bắt tay vợ ông Zelensky là bà Olena, ông Biden ngay lập tức hỏi: “Bọn trẻ thế nào?”
Ông Biden tham gia nghi lễ đặt vòng hoa tại bức tường tưởng niệm bên ngoài Nhà thờ Mái vòm vàng của Thánh Michael. (Ảnh: Evan Vucci/AP).
Hai nhà lãnh đạo trao đổi riêng trong khoảng 30 phút. “Sự hỗ trợ của Mỹ dành cho Ukraine trong cuộc chiến này là điều mấu chốt, không nên có bất kỳ nghi ngờ nào [về cam kết của chúng tôi]”, ông Biden nói với các phóng viên khi tham gia cuộc họp báo chung.
Sau đó, hai ông đứng lên để chụp ảnh cùng nhau.
Ông Biden tiếp lời: “Mục đích của Nga là xoá sổ Ukraine khỏi bản đồ. Nhưng Tổng thống Putin đã hoàn toàn sai lầm. Một năm sau khi cuộc chiến nổ ra, bằng chứng cho sai lầm của ông ta ở ngay đây, trong căn phòng này. Hai chúng ta sát cánh cùng nhau”.
Tuy nhiên, những hình ảnh mang tính biểu tượng nhất chính là cảnh ông Biden và người đồng cấp Zelensky đi cạnh nhau ở trung tâm thành phố Kiev.
Họ rời khỏi Nhà thờ Mái vòm vàng của Thánh Michael, bao quanh là những người lính cầm súng trường. Khi cả hai di chuyển đến quảng trường trung tâm nơi đặt những chiếc xe tăng Nga đã bị thiêu rụi, âm thanh của còi báo động không kích là một lời nhắc nhở rõ ràng về thực tế mà người Ukraine vẫn đang đối mặt hàng ngày.
Chuyến tàu của ông Biden đã quay trở lại Ba Lan ngay sau 20h cùng ngày, đánh dấu một chuyến thăm nhanh gọn mà ông Zelensky mô tả ngắn gọn là “mang tính lịch sử, đúng lúc và can đảm”.
