Sau sự kiện ngày 02/04 khi Donald Trump áp loạt thuế quan mới và gọi đó là "Ngày giải phóng" đã khiến thị trường chứng khoán thế giới cũng như Việt Nam “choáng váng”, cột mốc quan trọng 1,300 và rồi 1,200 điểm của VN-Index đều phút chốc trở thành hư không. Tuy nhiên, nhiều dẫn chứng cho thấy thị trường đang phản ứng quá đà và trước mắt vẫn còn nhiều câu chuyện tích cực có thể xoay chuyển cục diện.
Nỗi sợ bao trùm nhưng liệu có đáng?
Theo ông Trương Hiền Phương - Giám đốc cấp cao Công ty chứng khoán KIS Việt Nam, Việt Nam vẫn có thời gian để đàm phán, thương lượng, thuyết phục và chứng minh với phía Mỹ để mang lại sự công nhận qua đó có thể điều chỉnh giảm mức thuế quan. Chính phủ cũng đã lập tức hành động, đơn cử là việc Thủ tướng chủ trì cuộc họp và thành lập tổ phản ứng nhanh để rà soát, xem xét và xử lý vấn đề thuế quan với Mỹ. Bên cạnh đó là Nghị định số 73 để rà soát lại mức thuế quan giữa Việt Nam và Mỹ, chỗ nào chưa hợp lý, còn cao đã được điều chỉnh giảm.
Ông Trương Hiền Phương - Giám đốc cấp cao KIS Việt Nam |
Theo quy chế tối huệ quốc (MFN) giữa hai nước, hầu hết các mức thuế quan Việt Nam áp dụng với Mỹ không lên tới 90%. Điều này cho thấy vẫn còn nhiều điểm chưa rõ ràng. Hơn nữa, trong tuần này, một phái đoàn cấp cao của Việt Nam sẽ sang Mỹ (cũng kết hợp thăm Cuba) để đàm phán lại về chính sách thuế quan.
Chuyên gia KIS nhấn mạnh rằng có rất nhiều yếu tố cho thấy rằng vấn đề thuế quan sẽ được xem xét lại và khả năng cao sẽ có sự điều chỉnh, chứ không hoàn toàn như thông tin công bố ban đầu.
Một yếu tố khác là Donald Trump vốn theo trường phái "giơ cao đánh khẽ", có thể còn những mục đích khác liên quan đến địa chính trị hoặc các vấn đề nội tại của Mỹ. Nếu các quốc gia có tinh thần hợp tác, hỗ trợ Mỹ theo định hướng của ông thì mức thuế có thể giảm xuống, đặc biệt Việt Nam là một trong những quốc gia mà ông Trump có thiện cảm và hợp tác tích cực.
Vì vậy, trong một chính sách chung, Trump phải áp thuế lên nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam, nhưng với sự nỗ lực của Chính phủ trong việc đàm phán và thương thuyết thì khả năng cao Trump sẽ nhượng bộ hoặc điều chỉnh mức thuế.
Nhiều sự kiện then chốt có thể xoay chuyển cục diện
Trao đổi với chúng tôi, ông Đào Hồng Dương - Giám đốc phân tích Ngành và Cổ phiếu Chứng khoán VPBank (VPBankS) cho biết, sẽ có nhiều sự kiện kinh tế quốc tế và trong nước đáng chú ý trong tháng 4, tác động lớn lên nền kinh tế cũng như thị trường chứng khoán Việt Nam.
Ông Đào Hồng Dương - Giám đốc phân tích Ngành và Cổ phiếu VPBankS |
Đầu tiên không thể bỏ qua căng thẳng thương mại toàn cầu gia tăng, đặc biệt sau sự kiện được Donald Trump gọi là "Ngày giải phóng", khiến thị trường tài chính toàn cầu biến động khó lường.
Thị trường kỳ vọng nhiều hơn vào việc ECB sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất trong tháng 4. Số liệu lạm phát đã làm gia tăng kỳ vọng về một đợt cắt giảm lãi suất 25 điểm cơ bản nữa từ Ngân hàng Trung ương Châu Âu (ECB) trong cuộc họp sắp tới vào ngày 17/04. Theo ước tính Sở Giao dịch chứng khoán London (LSEG), thị trường đánh giá có đến 80% khả năng ECB sẽ cắt giảm lãi suất.
Tuy nhiên, vẫn còn rất nhiều yếu tố nội tại tích cực. Cụ thể, giới đầu tư đang kỳ vọng lớn vào những chuyển biến tích cực trong tiến trình nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi thứ cấp. FTSE Russell sẽ công bố kết quả đánh giá phân loại thị trường quốc gia vào ngày 09/04. Hiện tại, Việt Nam và Hy Lạp là hai quốc gia nằm trong danh sách theo dõi để xem xét nâng hạng.
Việc vận hành hệ thống giao dịch mới KRX, dự kiến được công bố vào tháng 4 và đưa vào hoạt động trong tháng 5 hoặc 6/2025, cũng rất đáng kỳ vọng.
Đối với các doanh nghiệp niêm yết, mùa ĐHĐCĐ sẽ hé lộ kế hoạch kinh doanh. Nhìn về năm 2025, nhiều bên đã đưa ra kế hoạch lãi sau thuế tăng trưởng trên 20% so với cùng kỳ năm 2024.
Bên cạnh đó, kết quả kinh doanh quý 1 của các doanh nghiệp niêm yết sẽ được công bố trong tháng 4 và sẽ duy trì được đà tăng trưởng tích cực so với cùng kỳ. Ngành điện, chứng khoán, bất động sản, ngân hàng, thép, bán lẻ có sự tăng trưởng lãi trước thuế so với cùng kỳ. Nếu chỉ tính về doanh thu kinh doanh cốt lõi thì ngành cảng biển, thực phẩm và đồ uống được dự báo có sự tăng trưởng.
Ông Trương Hiền Phương cũng cho rằng các câu chuyện vận hành KRX từ ngày 05/05, nâng hạng thị trường khả năng cao vào tháng 9, mùa ĐHĐCĐ dự kiến công bố kế hoạch cổ tức, cổ phiếu thưởng, quyền mua cổ phiếu mới hay những mục tiêu, định hướng phát triển kinh doanh, dự án mới… hay kết quả kinh doanh quý 1 cũng sẽ là điểm nhấn tích cực trong thời gian tới.
Lưu ý rằng, khi thị trường được nâng hạng, dòng vốn nước ngoài dự kiến sẽ đổ vào Việt Nam từ vài trăm triệu đến vài tỷ USD. Vì vậy, không chỉ nhà đầu tư trong nước mà cả nhà đầu tư nước ngoài cũng sẽ tiếp tục rót vốn vào thị trường, giúp thị trường khởi sắc trở lại.
Ngoài ra, dù vấn đề thuế quan mới phát sinh, nhưng Chính phủ vẫn đặt mục tiêu duy trì tốc độ tăng trưởng GDP trên 8% trong năm nay. Điều này cho thấy có rất nhiều cơ sở và luận chứng để khẳng định nền kinh tế Việt Nam vẫn tiếp tục tăng tốc.
Cụ thể, Chính phủ tiếp tục đẩy mạnh đầu tư công với các dự án lớn như sân bay Long Thành, đường sắt cao tốc, các tuyến vành đai, đường cao tốc Bắc - Nam,… Cùng với đó, chính sách tiền tệ và lãi suất linh hoạt, ổn định của Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ giúp nền kinh tế phát triển đúng hướng.
Thị trường liệu có sớm phục hồi?
Ông Trương Hiền Phương đánh giá, với mức giảm “sốc” vừa qua, P/E của nhiều cổ phiếu đã xuống dưới ngưỡng 10 lần và thấp hơn các nước trong khu vực, qua đó hấp dẫn những nhà đầu tư đang có sẵn tiền mặt hoặc nhà đầu tư có nguồn lực để đầu tư trung, dài hạn.
Thị trường hiện tại đang bị bán quá đà do tâm lý hoảng loạn, cộng thêm lượng giải chấp margin lớn nên mới xuất hiện lực bán mạnh. Tuy nhiên, khi lực bán từ giải chấp giảm bớt hoặc gần như cạn kiệt và nhà đầu tư dần lấy lại bình tĩnh, lực cầu sẽ mạnh dần lên đến từ những người có tiền mặt nhàn rỗi hoặc đã bán trước đó và bắt đầu quay lại mua, qua đó vượt lực cung.
Do đó, thị trường sẽ sớm phục hồi và mốc 1,300 điểm sẽ sớm quay trở lại, có thể là trong vòng một tuần tới.
Đối với những nhà đàu tư đang có tỷ lệ margin ở mức an toàn và còn cách khá xa ngưỡng bị “force sell” thì không cần thiết phải bán cắt lỗ. “Nếu đem bài toán tài chính ra so sánh thì sẽ thấy rằng, nhà đầu tư chỉ phải trả lãi margin chưa đến 10%, nhưng tránh được việc mất hàng chục phần trăm danh mục. Hơn nữa, nhà đầu tư còn có thể lãi thêm nếu nắm giữ đến khi thị trường bùng nổ nhờ nâng hạng” - ông Phương chia sẻ.
Ngược lại, với nhà đầu tư đang sử dụng margin quá cao thì nên cân nhắc hạ bớt tỷ trọng hoặc xoay sở nguồn tiền nộp thêm vào để duy trì tỷ lệ an toàn tốt hơn.
Nếu nhà đầu tư không thuộc hai trường hợp kể trên thì đây là cơ hội tốt để cân nhắc lựa chọn những cổ phiếu tốt và mua vào với giá rẻ hoặc cũng có thể nhân cơ hội này để cơ cấu lại danh mục.
