Chính phủ trình Quốc hội dự thảo nghị quyết 'tháo gỡ' nguồn cung cho nhà ở thương mại

Chính phủ mới đây đã trình Quốc hội dự thảo nghị quyết thí điểm mở rộng loại đất để xây dựng nhà ở thương mại nhằm tháo gỡ nguồn cung ra thị trường đối với phân khúc này.

Doanh nghiệp được mở rộng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở thương mại

Theo dự thảo nghị quyết, doanh nghiệp có thể thực hiện các dự án nhà ở thương mại thông qua việc thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất hoặc khi đang có quyền sử dụng các loại đất như nông nghiệp, phi nông nghiệp (không phải đất ở), đất ở và các loại đất khác trong cùng một thửa đất.

Các dự án thí điểm mở rộng loại đất để xây dựng nhà ở thương mại phải đảm bảo phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện hoặc quy hoạch xây dựng, đô thị.

Ngoài ra, các dự án này cũng cần tuân thủ chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đã được phê duyệt và phải được UBND cấp tỉnh chấp thuận về việc thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất.

Chính phủ đề xuất thí điểm không vượt quá 30% diện tích đất ở tăng thêm trong kỳ quy hoạch (so với hiện trạng sử dụng đất) theo phương án phân bổ và khoanh vùng đất đai trong quy hoạch tỉnh giai đoạn 2021-2030.

Đặc biệt, khu đất thí điểm phải nằm ngoài danh mục các dự án thu hồi đất đã được Hội đồng Nhân dân thông qua. Thí điểm này dự kiến kéo dài 5 năm, bắt đầu từ ngày 1/1/2025.

>> Lộ diện phân khúc ghi nhận lượng tiêu thụ tăng gần 7 lần tại TP. HCM và các tỉnh lân cận

Nguyên nhân đề xuất dự thảo nghị quyết

Ban soạn thảo cho biết việc triển khai các dự án đầu tư và kinh doanh nhà ở thương mại hiện đang gặp nhiều khó khăn.

Trước ngày 1/7/2015, khi Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực, các luật cũ cho phép nhà đầu tư thực hiện dự án thông qua thỏa thuận nhận quyền sử dụng đất mà không có điều kiện riêng về loại đất.

Tuy nhiên, từ sau ngày 1/7/2015, nhà đầu tư muốn thực hiện dự án nhà ở thương mại phải có quyền sử dụng đất ở hoặc có quyền sử dụng đất ở và đất khác. Quy định này tiếp tục được giữ nguyên trong Luật Đất đai 2024.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM (HoREA) cho biết, thực tế không có hộ gia đình hay cá nhân nào sở hữu diện tích đất ở đủ lớn, do hạn mức giao đất tối đa chỉ là 400m2.

Với các doanh nghiệp, chỉ những đơn vị đã có quyền sử dụng đất ở hoặc đất khác mới có quyền chuyển mục đích sử dụng để xây nhà thương mại.

Theo ông Châu, điều này sẽ tạo lợi thế cho những doanh nghiệp có sẵn quỹ đất nhà thương mại, đồng thời hạn chế các doanh nghiệp mới gia nhập thị trường. Kết quả là nguồn cung sẽ bị khan hiếm, khiến kinh doanh bất động sản gặp khó khăn.

Trên thực tế, Chính phủ đã đề xuất bỏ các quy định về điều kiện riêng đối với dự án nhà thương mại để giúp việc triển khai tương tự như các dự án khác, như được đề cập trong báo cáo góp ý dự thảo Luật Đất đai hồi tháng 10/2023.

Quy định hiện hành được cho là bó hẹp điều kiện loại đất thực hiện dự án nhà thương mại, đặc biệt là tại các khu vực mới phát triển, nơi chưa có đất ở.

Báo cáo này cho biết: "Phần lớn các dự án bất động sản phát triển mới, đặc biệt là các dự án quy mô lớn, được triển khai trên quỹ đất ban đầu không phải đất ở. Nhiều trường hợp chỉ có đất nông nghiệp".

Tuy nhiên, đề xuất này vẫn chưa được Quốc hội xem xét và thông qua tại kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV.

Thí điểm mở rộng loại đất xây nhà thương mại

Sau khi có hiệu lực, vấn đề đề xuất mở rộng loại đất thực hiện dự án nhà ở thương mại tiếp tục được đưa ra.

Chính phủ cho rằng việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội để thí điểm mở rộng loại đất này là cần thiết, nhằm đảm bảo công bằng trong việc tiếp cận đất đai giữa các nhà đầu tư, ổn định nguồn cung, và giúp thị trường phát triển lành mạnh.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có báo cáo đánh giá tác động của việc thí điểm mở rộng loại đất xây nhà thương mại và phần lớn các bộ, ngành, địa phương đều đồng thuận với dự thảo nghị quyết thí điểm này.

TP. Hà Nội thống nhất việc ban hành nghị quyết thí điểm nhằm tháo gỡ khó khăn cho khoảng 191 dự án với tổng quy mô 1.700ha.

TP. HCM cũng đã quy hoạch khoảng 600.000ha đất nông nghiệp để chuyển sang mục đích sử dụng đất ở.

TP. Đà Nẵng cũng đã đề nghị sớm triển khai thí điểm, nhưng cần lưu ý các điều kiện liên quan đến mật độ dân số theo quy hoạch xây dựng.

>> Chung cư cao cấp tiếp tục 'tăng nhiệt', phân khúc nào sẽ hút đầu tư dịp cuối năm 2024?