Anh tố Trung Quốc cung cấp 'viện trợ sát thương' cho Nga, Mỹ bất ngờ phản bác đồng minh

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói rằng ông chưa thấy thông tin tình báo cho thấy sự hợp tác trên "thiết bị chiến đấu".

Tờ Financial Times đưa tin, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Grant Shapps hôm 22/5 cáo buộc Trung Quốc cung cấp hoặc chuẩn bị cung cấp cho Nga "viện trợ sát thương" để Moscow sử dụng trong cuộc chiến tại Ukraine.

Ông Shapps phát biểu tại một hội nghị quốc phòng ở London rằng: "Hôm nay tôi có thể tiết lộ rằng chúng tôi có bằng chứng cho thấy Nga và Trung Quốc đang hợp tác về khí tài chiến đấu để sử dụng tại Ukraine."

“Tình báo quốc phòng của Mỹ và Anh có thể tiết lộ rằng viện trợ sát thương hiện đang được chuyển từ Trung Quốc sang Nga và vào Ukraine", ông Shapps nói thêm.

Tuy nhiên, Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết Washington không thấy Trung Quốc trực tiếp cung cấp vũ khí cho Nga, và nói thêm rằng ông sẽ nói chuyện với các đồng nghiệp Anh để hiểu rõ hơn phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng nước này.

"Chúng tôi chưa thấy điều đó tính đến nay. Tôi mong được nói chuyện với Vương quốc Anh để đảm bảo rằng chúng ta có một kế hoạch hành động chung", ông Sullivan nói.

Theo Financial Times, các quan chức Mỹ trước đây từng cho biết, về mặt kỹ thuật, Trung Quốc không trực tiếp cung cấp vũ khí, nhưng họ nhấn mạnh rằng Bắc Kinh đang cung cấp cho Nga công nghệ đang được áp dụng trên chiến trường tại Ukraine.

Các công ty Trung Quốc đã nổi lên như là đầu mối quan trọng của Nga để cung cấp các linh kiện và thiết bị có công dụng kép quan trọng mà Điện Kremlin cần để duy trì ngành công nghiệp quốc phòng của mình, nhưng Bắc Kinh phần lớn đã tránh né việc trực tiếp giúp đỡ cỗ máy chiến tranh của Moscow.

Mặc dù Trung Quốc đã ngừng ủng hộ chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine nhưng Trung Quốc cũng có những hỗ trợ quan trọng cho nền kinh tế Nga sau khi các lệnh trừng phạt của phương Tây khiến Moscow bị loại khỏi thị trường và chuỗi cung ứng toàn cầu.

Ông Shapps còn cho biết, sự gia tăng thương mại giữa Trung Quốc và Nga kể từ khi chiến sự bắt đầu cho thấy hai nước đã phát triển một "mối quan hệ sâu sắc hơn".

Theo Financial Times, phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Anh được đưa ra sau chuyến thăm Bắc Kinh của Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tuần trước để hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Đi cùng Tổng thống Putin có tân Bộ trưởng Quốc phòng Andrei Belousov, và Thư ký Hội đồng An ninh Sergei Shoigu - những người đã cùng ông Putin tham gia nhiều vòng đàm phán ở Trung Quốc, bao gồm cả bữa tối kín với ông Tập.

Theo Financial Times, khi bắt đầu cuộc xung đột tại Ukraine, Mỹ tin rằng Trung Quốc sắp gửi viện trợ sát thương cho Nga nhưng đã rút lui dưới áp lực từ Washington. Trung Quốc đã bác bỏ mọi cáo buộc của Mỹ, cho rằng xuất khẩu của họ là một phần của hoạt động thương mại bình thường.

Tháng trước, Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ cho biết họ không cung cấp vũ khí và "không phải là nhà sản xuất hay bên liên quan đến cuộc khủng hoảng Ukraine".

Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết trong chuyến thăm Trung Quốc vào cuối tháng 4 rằng, không có dấu hiệu nào cho thấy Bắc Kinh đang gửi vũ khí tới Nga để sử dụng tại Ukraine.

"Những gì Trung Quốc đang làm hoặc những gì một số doanh nghiệp của họ đang làm là cung cấp các thành phần quan trọng cho cơ sở công nghiệp quốc phòng của Nga, những thứ như công cụ máy móc, vi mạch điện tử và thiết bị quang học", ông Blinken nói.

Tuy nhiên, trong tháng này, Mỹ đã trừng phạt các công ty Trung Quốc, trong đó có hai tập đoàn được cho là đã cung cấp cho Nga máy bay không người lái, vũ khí và đạn dược, bên cạnh chip, cảm biến và các công nghệ liên quan đến quân sự khác.

Theo phân tích của Financial Times về dữ liệu thương mại Nga, các công ty Trung Quốc đã cung cấp 60% lượng hàng hóa có công dụng kép nhập khẩu vào Nga trong năm ngoái.

Hữu Hiển